Холдор Вулкан : другие произведения.

Darcham yonidan o"tdi uchib yovvoyi g"ozlar.Сборник стихов Холдора Вулкана на узбекском языке.На латыни

Самиздат: [Регистрация] [Найти] [Рейтинги] [Обсуждения] [Новинки] [Обзоры] [Помощь|Техвопросы]
Ссылки:
Школа кожевенного мастерства: сумки, ремни своими руками
 Ваша оценка:
  
  Xoldor Vulqon
  O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a'zosi
  
  Darcham yonidan o'tdi uchib yovvoyi g'ozlar
  
  
  (Ushbu she'riy kitobimni mehribon onam Muhtaramxon Mirzajalol qizi va mening ikkinchi onam E'zozxon Kenjayevalarning porloq hotiralariga bag'ishlayman.)X.V.
  
  
  
  
  Ipi qo'ldan chiqqan pufak kabi oy
  
  
  Poyonsiz samolar saxrosida quyosh,
  Dumalar yonayotgan tuyaqorin singari.
  Dalalarga qo'nar shom xasrati yuvosh,
  Cho'kar daryolarga oyning langari.
  
  Chirildoq goh jo'shib, gohida to'xtab,
  Chirillar, topolmay berkingani joy.
  Ipi qo'ldan chiqqan pufakka o'xshab,
  Osmonga ohista ko'tarilar oy.
  
  
  25/01/2020.
  Erta bilan 9:51.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Niyyat
  
  
  Zulmatda chirildoq chirillagan on,
  To'lin oy porlasa paykalga qarab.
  Yag'ir do'pping kiyib, yelkangda ketmon,
  Dalalarda yursang yolg'iz, suv tarab.
  
  Sokin uvotlarda bo'zraysa fonar,
  Oqshom yulduzlarni birma bir yoqsa.
  Og'zini lang ochib oydin dalalar,
  Oyning qo'rg'oniga ag'rayib boqsa.
  
  Suvlar jildirasa, pushtalar to'lib,
  Ko'rshapalak uchsa shodon, ovozsiz.
  O'ltirsang porlagan oyga termulib.
  Oddiy suvchi bo'lsang, bo'lsang savodsiz.
  
  Shiypon tamondagi so'rida yotsang,
  G'ir - g'ir esaversa tungi shabada.
  Uyg'onsang to'rg'aylar chuldirayotgan,
  O'z ona yurtingda, tongi dalada.
  
  
  7-avgust, 2010 yil.
  Tungi soat 1 dan 56 daqiqa o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Xovuz
  
  
  Yulduzli osmonning g'aznasi ochiq,
  Oy xovuz suviga tashlangan chaqa.
  Xovuzda ko'zagul g'unchasi yopiq,
  O'ltirar zangori yaproqda baqa.
  
  Yulduzlar baqadan qo'rqadi yomon,
  Olov sovuq suvdan qo'rqqanday xuddi.
  Tilini uzatib osmonlar tamon,
  Baqa bir yulduzni yamlamay yutdi.
  
  So'ng yana birini, keyin boshqasin,
  Yutaverdi olmos chivinday tutib.
  To'lin oy berkinib oldi, qisqasi,
  Qo'rqib, nafasini ichiga yutib.
  
  Oy mag'ribga juftak rostladi, qochdi,
  Hademay tun o'rnin egallar kunduz.
  Xovuzda nilufar g'unchasin ochdi.
  Osmonda bitta ham qolmadi yulduz.
  
  
  12 mart, 2014 yil.
  Kunduz soat 2 dan 25 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  
  Bahor sog'inchi
  
  
  Bahor kelar, tarqalar tuman,
  Tarqaganday qayg'uli tushlar.
  Qaytib kelar bulutlar bilan,
  Inlarini sog'ingan qushlar.
  
  Bog'lar yechib muzlagan to'nin,
  Kiyar ko'ylak yam yashil chitdan.
  Daraxtlarning shoxiga qo'nib,
  Tolzarlarda oh chekar chittak.
  
  O'rik gullarini o'par daydi yel,
  Gullar boshin egar, uyalib.
  Chittak nolasiga quloq tutar el,
  Belkurakka o'ychan suyanib.
  
  
  01/02/2020.
  Kech soat 6:57.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  G'ozlar galasining bo'm -bo'sh chelagi
  
  
  Yog'ar kuz yomg'iri maydalab, ezib,
  Yomg'irda yuvilgan oynaday tuyg'u.
  Hiyobonda yolg'iz yurarman kezib,
  Ko'lmaklar ko'zida ismsiz qayg'u.
  
  Suv yuzida g'amgin kumush xalqalar,
  Shivirlar qamishli sohillar labi.
  Bir yupun majnuntol yolg'iz chayqalar,
  Unsiz yig'layotgan parizod kabi.
  
  Oxir tamom bo'ldi yomg'ir ko'z yoshi,
  Tabiat yig'idan to'xtadi, tindi.
  Yomg'irda yuvilgan sohillar toshi,
  Borliqqa musaffo halovat indi.
  
  Tortinchoq yalong'och bog'lar bir yonda,
  Oynadek yaltirar bog'lar yo'lagi.
  G'iyt - g'iyt etar kuzgi g'amgin osmonda,
  G'ozlar galasining bo'm - bo'sh chelagi.
  
  
  
  9 iyul, 2011 yil.
  Tungi soat 2 dan 36 daqiqa o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Kuzgi oynalarning unsiz ko'z yoshi
  
  
  Yomg'irlarda yaltiraydi tosh,
  Qarar o'ychan tabiat romdan.
  Yog'ayotgan yomg'irmas, ko'z yosh,
  Ko'zlaringdan duvillab tomgan.
  
  Sen ketasan soyabon qo'lda,
  Olislaysan misoli ro'yo.
  Daraxt aksi, ko'lmakli yo'lda,
  Cho'kib yotar ko'zguga go'yo.
  
  Sensiz endi yurak qiynalar,
  Erib borar izlaringda qum.
  Sen ketasan, g'amgin oynalar,
  Odam kabi yig'laydi yum - yum.
  
  
  
  31 iyul, 2011 yil.
  Kunduz soat 1 dan 29 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Xazonlarga ko'mildi yo'llar
  
  
  Lovullab yongancha kuzgi gulxanda,
  Guvillar xayoli parishon bog'lar.
  O'ychan kuz labida qaxrabo xanda,
  Telba girvatlarga termulgan chog'lar.
  
  Bodi izg'irinda yalong'och, yupun,
  Yalang novdalari qolsa ham qaqshab,
  Oppoq choyshab ichra uxlamoq uchun,
  Bog'lar yechinarkan ayolga o'xshab.
  
  Daryoning labida qamishlar nayi,
  Xazonga ko'milar yo'laklar, tomlar,
  Ko'cha fonusiga tirab manglayin,
  Yig'lasa mo'riday qoraygan shomlar.
  
  Olis o'lkalardan kelganday qaytib,
  Darchangdan to'lin oy mo'ralagan payt,
  Adashgan yo'lovchi singari daydib,
  Goho tushlaringa kiramanmi, ayt?
  
  
  
  13 avgust, 2011 yil.
  Kunduz soat 3 dan 23 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Yolg'izlik
  
  
  U stol ustida yotgan qog'oz markaziga
  qalam bilan nuqta qo'yarkan, dedi:
  - Bechora, qanchalar yolg'iz u
  qog'ozning qor bosgan dalalarida!..
  So'ngra shosha pisha o'chirgich bilan
  o'chirarkan nuqtani, o'ziga o'zi:
  -Endi qorbo'ronda ko'rinmay ketdi -
  dedi, qayg'u bilan chuqur xo'rsinib.
  So'ng deraza ortida bo'ralab yog'ayotgan
  Tung laylakqorga termuldi uzoq.
  
  
  05/02/2020.
  Kech soat 5:55.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Sukunat
  
  
  Yolg'iz kezinasan o'tloq tomonda,
  Ko'rinmaydi kuzgi yo'llarda birov.
  Sigiring izlaysan kuzgi tumanda,
  Qoshu kipriginga qo'nadi qirov.
  
  Bog'lar sukunatga, xayolga botgan,
  Yostiq qilib yotar jimlik kovushin.
  Tinglash uchun asta uchib tushayotgan,
  Yaproqlarning mungli tovushin.
  
  
  11/02/2020.
  Erta bilan soat 8:16.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Zulmatlarda uchqunlaydi qor
  
  
  Bu xazon, ko'zlari ojiz oshiqning
  Qo'lidagi o'qilmagan xat.
  Kimsasizlik, sukunat balki,
  So'zsiz qo'shig'idir soqov hofizning.
  
  Men bo'lsam,
  Kuzgi dalalarda, tungi zulmatda
  Yolg'iz uvlayotgan qora shamolman.
  
  Sen pastak deraza yonida,
  Qirovli gulzorda bulbulni kutib,
  Muzlab qolgan atirgulmisan?
  
  Chirpirab uchayotgan qor uchqunlarichi?
  Yorug' oynalarga talpinayotgan
  Son - sanoqsiz oppoq parvonalarmi?..
  
  Aytgil, nima uchun, kimni sog'inib,
  Sochlari quvv oqardi qishning?
  
  
  
  20 avgust, 2012 yil.
  Kunduz soat 3 dan 20 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Qaldirg'och
  
  
  Kuzda ketganingni sezmay qolar el,
  Hattoki ortingdan yursa ham poylab.
  Ko'kda qanotlaring ivitsada sel,
  Ummonlar ustidan uchasan oylab.
  
  Bo'ronlar ham seni to'solmas yo'ldan,
  Goho seni quyuq tumanlar yutar.
  Uy olib Maslaxat yo Oltinko'ldan,
  Odamday bir joyda yashasang netar?
  
  Har bahor xalloslab qaytib kelasan,
  Qishlasangda Misr va yoki Chinda,
  Chug'ur chug'ur sayrab, zavqqa to'lasan,
  Loylar marjonidan qurilgan inda.
  
  Loyni iylarmishsan tumshug'ing bilan,
  Bu qanday guvalak, ayt, qanday usul?
  Ko'lmaklarda goho aytgancha o'lan,
  Cho'milasan, vojib bo'lganday g'usl.
  
  Bu yil yana izlab yashamoqqa joy,
  Eshitdim, qaldirg'och, kelibsan qaytib.
  Yana in quribsan, tumshug'ingda loy,
  Bizni xasharga ham qo'ymabsan aytib.
  
  
  24 may, 2014 yil.
  Tungi soat 1 dan 17 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Seldan guvillaydi o'tlog'u dala
  
  
  Sharros quyar ekan shovqinli jala,
  Guldirak faryodi olamni tutar.
  Seldan guvillagan o'tlog'u dala,
  Sharshara ortida ko'rinmay ketar.
  
  Lek shadid talo to'p ko'p o'tmay yana,
  Taqa taq to'xtarkan, tinib qolar sel.
  Osuda sukunat qo'ngan ko'chaga,
  Xayolchan termular darchalardan el.
  
  Shalobbo bog'larda shodumon qushlar,
  Chug'ur chug'ur sayrab, quyosh charaqlar.
  Ko'chada osmonu falakdan tushgan,
  Bus - butun bir ko'zgu yotar yaraqlab.
  
  
  23/02/2020.
  Kunduz soat 10:27.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Sog'intirdi dala, sokin sukunat
  
  
  Yetar daydiganim, qaytaman uyga,
  Kechirgandir meni xalq va hukumat.
  Sog'intirdi yomon men yonib suygan,
  Qadrdon dalalar, sokin sukunat.
  
  Boshda yag'ir do'ppim, qo'ltig'imda qop,
  Jo'nayman o'rilgan bug'doyzor tomon.
  Tig'day yaraqlagan panshaxani ob,
  El bilan dalada to'playman somon.
  
  Qaylardadir eshak xangraydi uzoq,
  Maynalar qo'nadi sigir shoxiga.
  Keng dalada to'xtab, tutaman quloq,
  Uzoqdan hasratli kakku ohiga.
  
  Qadrdon so'qmoqni izlab topaman,
  Menga bosh irg'aydi o'tloqda biya.
  Hayratdan ochilgan og'zim yopaman,
  Ari-pari kirib ketmasin deya.
  
  Yolg'iz, "Cho'chqaxona"* tomonda yursam,
  Dil qushim qutilgan kabi tuzoqdan.
  "Zilolmos"* tarafda xayqirib, xursand,
  Poyezd gudok berar menga uzoqdan.
  
  
  
  19/02/2020.
  Erta bilan soat 7:51.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  *"Cho'chqaxona" - Qoradaryo sohilidagi qadimiy cho'chqaxona xarobasi.
  * "Zilolmos" - Kuyganyordagi daryo ustiga qurilgan yashil rangli temir ko'prik.Zeleniy most.
  
  
  
  
  Tungi qo'ng'iroq
  
  
  Yo'lovchi turtinib borar ko'chada,
  Qorzarralar aro, ko'zlab uyini.
  Qaysidir darchada chiroq o'chadi,
  Chirpiraydi telba qorlar quyuni.
  
  Qor hamon qiyalab yog'adi tinmay,
  Xaloyiq dong qotib uxlagan payti.
  Zulmatlardan menga so'ngi tramvay,
  Qo'ng'iroq qiladi qayta va qayta.
  
  
  24/02/2020.
  Erta bilan soat 9:56.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Landavur daraxtlar
  
  
  Zulmatda laylakqor yog'ar bo'ralab,
  Pichirlaydi darcha, alaxlar.
  Oppoq qorlar kafaniga o'ranib,
  Menga bunday boqmang, daraxtlar.
  
  Nahot yoqolmaysiz bog'larda gulxan,
  Turibsiz, sovuqda gezarib, qaqshab.
  Sizdan ozodroqdir hattoki qul ham,
  Nahot yasholmaysiz, odamga o'xshab?
  
  Nahotki sizlarda sandal yo pech yo'q?
  Kulbangiz tomidan burqsimas tutun.
  Nahot ko'mir bo'lmasa ham, hech yo'q,
  Topolmaysiz ozgina o'tin?..
  
  
  29/02/2020.
  Kunduz soat 12:20.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Shom hasrati
  
  
  Olis okeanlar ortida qolgan,
  Uy eshigi balki turar ochilib.
  Va g'amgin shu'lalar to'shalgan polda,
  Kitoblarim yotar sochilib.
  
  Pastak kulbalarda chiroq yoqarlar,
  Dalalar osuda sukutga cho'mar.
  So'ngra yum - yum yig'lab iskabtoparlar,
  Shom hasratin sohilga ko'mar.
  
  Yulg'un o'sgan baland jarlar uzra jim,
  Sas - sadosiz asta ko'tarilsa oy,
  Yorishib ketadi mening lablarim,
  La'lin lablaringa muhr bosgan joy.
  
  Yodga tushsa nogoh daryoning labi,
  Yolg'iz u damlarni eslasang gohi,
  Zulmatli bog'larda chirildoq kabi,
  Chirillar, oh chekib sevgi arvoxi.
  
  
  9 aprel, 2011 yil.
  Kunduz soat 3 dan 35 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Kuzgi sukunat
  (Jurnalist Shodiyor Sayfga)
  
  
  Kuzgi chorbog'larda yorildi anor,
  Tindi botargoxda qushlar janjjali.
  Alvon ufqlarning jaroxati qonar,
  Ko'kda turnalarning xanjari.
  
  Chug'urchiq galasi turnalar bilan,
  Uchib ketdi ko'zlar ilg'amas joyga.
  Otlar o'tlayotgan o'tloqni tuman,
  Sehrgarday berkitdi qayga?
  
  Shamol qari tovuq singari titib,
  Xazon shopiradi, daraxtlar yupun.
  Xo'mraygan to'nkani zimdan qo'rqitib,
  Men kuzgi jimlikda yoraman o'tin.
  
  
  14/02/2020.
  Kech soat 7:34.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Yo'llar
  
  
  O'sha o'sha yomg'ir va o'shanday yo'l,
  Qachonlardir birga ikkimiz yurgan.
  Jilmayib, qo'limga uzatganding qo'l,
  Ruhim zulmatlarin to'ldirib nurga.
  
  Ikkimiz yurganda negadir ko'cha,
  Tez tugab qoladi - deganding to'xtab.
  Tun bo'yi daydiyman, chiroqlar o'char,
  Sensiz ko'chalarning poyoni yo'qday.
  
  
  18/03/2020.
  Kunduz soat 10:28.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Tumanli dalalar
  
  
  Borliqqa hukmron kuzgi sukunat,
  Tumanda daraxtlar ko'rinar arang.
  Paxta talab qilmay qo'ydi hukumat,
  Jimgina uyquni urmoqda dala.
  
  Paxsa devorlarga yopilgan tappi,
  Qish beg'am qaydadir qayraydi qilich.
  Quyuq tuman bosgan dalada kampir,
  Echkisin izlaydi, qo'lida xivich.
  
  
  
  17/03/2020.
  Erta bilan soat 9:31.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Ko'klam chaqinlari
  
  
  Kumushdek yaraqlar kulbalar tomi,
  Sukunatga cho'mgan o'tlog'u dala.
  Shivirlar bahorning yomg'irli shomi,
  Ohista, hech kimga bermasdan halal.
  
  Yomg'irli zulmatda uzoq yaqinlar,
  Xayolga botganday charog'on kunsiz,
  Chaqnar uzoqlarda g'amgin chaqinlar,
  Osmon bilan yerni payvandlab unsiz.
  
  
  16/03/2020.
  Erta bilan soat 8:43.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Shu'lalardan qamashadi ko'z
  
  
  Yulduzlar bosirqab, qaygadir uchar,
  Oydin yo'laklarga to'shaladi bo'z.
  Odam ko'rinmaydi bo'm bo'sh ko'chada,
  Shu'lalardan qamashadi ko'z.
  
  Oydinda soyalar misoli ro'yo,
  Qaylardadir ko'ppak akillar gohi.
  Shulaafshon oyga tegib turar go'yo,
  Gullayotgan o'rikning shoxi.
  
  
  13/03/2020.
  Erta bilan soat 9:16.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qorlar shitirlashin tinglamoq uchun
  
  
  Ruhing yorishadi, shuuringda mung,
  Uylar mo'risidan o'rlaydi tutun.
  Borliq sukut saqlar, qorzarralarning,
  Mahzun shitirlashin tinglamoq uchun.
  
  
  12/03/2020.
  Kunduz soat 11:09.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Van Gog
  
  
  Qosh - kipriging, sochu soqoling malla,
  Ko'zlaring kirtaygan, yuzlaring chuvak.
  Bint bilan o'ralgan uchburchak kalla,
  Yupqa lablaringda qimtilgan sumak.
  
  Shtrixmi yo to'zg'ir kartinangda yung?
  O'qrayib qaraysan, qovog'ing uyib.
  Ranglar to'zonida jilvalanar mung,
  Ufqlarning etagi bormoqda kuyib.
  
  U yoqda o't o'lan dengizi bormish,
  Hali tushmaganmish bug'doyga o'roq.
  O telba musavvir, devona, darvesh,
  Makoni yolg'izlik, jandasi firoq.
  
  Yulduzlar talaydi ko'kni beomon,
  Olis kulbalarda chiroq yoqarlar.
  Umidvor boqadi mag'ribga hamon,
  Chetan devor osha kungaboqarlar.
  
  
  07/03/2020.
  Erta bilan soat 8:36.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Termulib to'ymaydi ko'lmaklarga oy
  
  
  Xiqillaydi sutdek oydinda aprel,
  Shar shur eriyverar qaxrli qorlar.
  Dong qotib, go'dakdek uxlab yotar el,
  Darchalarning xorg'in chirog'i chorlar.
  
  Yo'llarda ko'rinmas bironta odam,
  Dov daraxt odamday o'yga botadi.
  Vaqt soat bilan hamon hamqadam,
  Oqsoqlanib, o'ychan odim otadi.
  
  Bahor ko'z yoshlari chakillab tomgan,
  Ko'chada qolmadi ko'zgusi yo'q joy.
  Sumalaklar tushar qarsillab tomdan,
  Termulib to'ymaydi ko'lmaklarga oy.
  
  
  08/03/2020.
  Erta bilan soat 9:28.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Uchrashuv
  
  
  Oydin yoz kechasi, musaffo havo,
  Ko'kda yulduzlarga yetishmaydi joy.
  Sokin sukunatda besas, besado,
  Shu'lalar to'shaydi dalalarga oy.
  
  Tutdek to'kiladi yulduzlar suvga,
  Baqalardan shovla qaynatar sohil,
  O't -o'lanni kechki shudringla yuvgan,
  Zulmatlarni teshar chirildoq ohi.
  
  Bo'g'iq akillaydi olisda itlar,
  Yig'laysan, ko'ksimga qo'yganingcha bosh.
  Lablaring chetida omonat titrab,
  Olmosday porlaydi bir tomchi ko'zyosh.
  
  
  06/03/2020.
  Kunduz soat 1:02.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Olis - olislarda yongan chiroqlar
  
  
  Yoritib kimsasiz jim jit dalani,
  Oy asta ilohiy nurlarin elar.
  To'zg'ir giloslarning gulpallalari,
  Oydin yo'laklarda sayr etging kelar.
  
  Bug'doyzor ustida oyning o'rog'i,
  Yulduzlar samoni talaydi bitday.
  Osmon ishtonida bulut yamog'i,
  Shamol daydib yurar bog'larda itday.
  
  Qop qora ko'zoynak taqqan ajnabiy,
  Zulmat kezib yurar daryo yoqalab.
  Uzoqda tirillab traktor kabi,
  Kuylaydi jo'r bo'lib mudroq baqalar.
  
  Ko'zgu kabi shaffof suvda bexatar,
  Nilufar g'unchasin ochish uchun shay.
  Son sanoqsiz yulduz charaqlab yotar,
  Vatanimning olmos chiroqlariday.
  
  
  05/03/2020.
  Erta bilan soat 9:00.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qadrdon itlar
  
  
  Uzoqlarda faryod ko'tarar poyiz,
  Uxlar chiroqlarga talangan shahar.
  Oy kezar dalalar ustida mayus,
  El ulusni uyqu elitgan mahal.
  
  Yulduzlar koinot kipriklarida,
  Omonat ko'z yoshi singari titrar.
  Kimsasiz osuda zulmat qa'rida,
  Xorg'in akillaydi qadrdon itlar.
  
  
  04/03/2020.
  Kunduz soat 4:51.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  To'zg'oq
  
  
  Ko'cha fonusini chaqib, talayotgan,
  Qorzarralar uchar mo'ri malaxdek.
  Bo'ronda mast alast garmon chalayotgan,
  Sozandaga o'xshar daraxtlar.
  
  Dalalar suprasi oqarib yotar,
  Xaloyiq charchagan, to'ymaydi uxlab.
  Shamol ko'cha ko'yda beg'am, bexatar,
  Tomdagi qorlarni to'zg'itar puflab.
  
  Kafanga o'rangan bog'u rog' g'arib,
  Qo'zg'olganday go'yo borliqda maxshar.
  Xayoli parishon ko'cha fonuslari,
  Mahzun to'zg'iyotgan to'zg'oqqa o'xshar.
  
  
  04/03/2020.
  Erta bilan soat 9:43.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Shamol xushtak chalar etikdo'z kabi
  
  
  Qushlar janub tamon uchmay netadi?
  O'gay kuz xaydasa, o'zing o'ylagin.
  Tikonga ilinib, yirtilsa ham etagi,
  Tuman sudrayverar ko'ylagin.
  
  Farrosh xazonlarni yoqadi to'plab,
  Sovrilib yellarga orzu armoni.
  Olislaydi, kuzgi havoni xo'plab,
  Osmon sahrosida qushlar karvoni.
  
  Faqat Haqqa ayon maqsad, matlabi,
  Ular uchar issiq o'lkalar tamon.
  O'ychan hushtak chalar etikdo'z kabi,
  Dalalarda daydib zerikkan shamol.
  
  
  03/03/2020.
  Erta bilan soat 8:17.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Chigirtkalar yoprilishini kutib
  
  
  Quyosh g'amgin botar, sokin tong otar,
  Xuvillaydi bog'lar kun o'tgan sayin.
  Sambittol hasratli o'ylarga botar,
  Kokili shovullab shamolda mayin.
  
  Qushlar faryodidan yorilgudek samo,
  El qishni pinxona, orziqib kutar.
  Oppoq chigirtkalar bo'roni aro,
  Hademay dala dasht ko'rinmay ketar.
  
  
  02/03/2020.
  Erta bilan soat 9:25.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Pilaso'piya
  
  
  Sevgi nima?
  Sevgi - bu chidab bo'lmas ruhiy extiyoj.
  Chidayotgan bo'lsang, demak sevmabsan.
  Bu extiyoj ustiga qurilgan dunyoda esa,
  muxtoj bo'lmagan, tilanchi bo'lmagan
  biror kimsa yo'q.
  Hamma nimagadir, kimgadir muxtoj.
  Dunyo deb atalgan o'tkinchi, muvaqqat
  xijrat xujrasida hamma muxojir.
  Besh to'rt so'm pul topgan kishi bo'lib,
  g'aribroq odamga ko'z qiri bilan qarab,
  tishlarini kovlab, kekirgan kimsa
  qilgan chala pucha ibodati evaziga,
  bukchayib, tebranib, astoydil pichirlab
  ko'zlarida shashqator ko'zyoshi bilan,
  soatlab, yig'lab tilanadi Xudodan sog'lik,
  molu mulk, uzoq umr, mansab, martaba
  mag'firatu sersoya Jannatlardan joy.
  Ha, extiyoj ustiga qurilgan bu dunyoda
  barcha extiyojmand, barcha tilanchi.
  Derazadan yo'llarga intizor boqqan
  yetim kabi hamma mehrga muxtoj.
  
  
  01/03/2020.
  Erta bilan soat 9:51.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Subhidam
  
  
  Tongi sukunatda, beg'am, bemalol,
  El ulus dong qotib uxlayotir jim.
  Chorbog'larda daydib yurgan, ey shamol,
  Ayt, osmonni chavaqladi kim?!
  
  
  29/02/2020.
  Kunduz soat 11:45.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  
  Maqomat
  
  
  Kuzning lablaridan arimas xanda,
  Boshini yorsa ham sangi malomat.
  Egnida xazondan tikilgan janda,
  Misli piri murshid, sohibkaromat.
  
  Qilt etmas xazonrez bog'larda tuman,
  Qiziqtirmas uni hokim, hukumat.
  Kamtarin donishmand avliyosimon,
  Vazmin xayol surar, saqlar sukunat.
  
  
  29/02/2020.
  Kunduz soat 12:55.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Oydinda o'riklar gullagan oqshom
  
  
  Kimsasiz yo'lakka oy nurin to'shar,
  Yulduzlar uchquni chatnaydi gohi.
  Chorbog'lar loypaxsa devor osha,
  Uzatar gullagan o'riklar shoxin.
  
  Yulduzlarga cheksiz koinot torday,
  Jimirlar qoraygan osmon qozoni.
  Oqartirar tungi yo'llarni qorday,
  O'rik gullarining oppoq to'zoni.
  
  
  24/02/2020.
  Erta bilan soat 8:30.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Jirafa bilan suhbat
  
  
  Jirafa, lallayib yurguncha buytib,
  Uzun bo'yning cho'zib, qarachi,
  Ko'rinarmi mening serquyosh yurtim,
  Sohillarga tutash paxta dalasi?
  
  Ko'kqarg'a, qaldirg'och o'yib, in qurgan,
  Ilma teshik jarlar, misoli pishloq.
  Daydi kapalaklar tentirab yurgan,
  Soya salqin tolzor, qadrdon qishloq.
  
  Shamol shovullagan qamishli sohil,
  Uzoqda gulxanlar yotgandir tutab?
  Tinglab kakkularning hasratli ohin,
  Dexqonlar yurgandir sholisin o'tab?
  
  Qalin yog'ochgardish ko'zoynak taqqan,
  Yo'l qarab, mung'aygan pastakkina uy.
  Ko'zyosh kabi toshib, limillab oqqan,
  Daryo, bamisoli ohanrabo kuy.
  
  Suvlar ko'zgusini sindirib, butlab,
  Chorloqlar chiyillab uchardi har tong.
  Qirg'oqda sigirlar yurardi o'tlab,
  Ko'rinmayaptimi?
  Attang...
  
  
  
  23/02/2020.
  Kech soat 5:59.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Kakkuqushning ini
  
  
  Bir odam qo'lida uzun tayoq bilan,
  Kakkuqush iniga termulganicha uzoq
  kutib turdi uning indan chiqishin.
  Va nihoyat kulrang kakkuqush indan
  boshin chiqargancha: - kakku! kakku! -deya
  o'zini unitib sayray boshladi.
  Kutib turgan odam qulochkashlab turib,
  qo'lidagi tayoq bilan bir turtgan edi,
  kakkuqush gilamga top etib tushdi.
  
  
  22/02/2020.
  Kech soat 5:53.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Dov - daraxt soyasi to'shalgan yo'lak
  
  
  Quduqning bo'g'ziga o'zini osdi,
  Yolg'izlangan zanjirband chelak.
  Osmon yuzin yulduz sepkili bosdi,
  Oyning shulasiga belandi yo'lak.
  
  Dov - daraxt soyasi to'shalgan ko'cha,
  Topolmaydi oydan berkingani joy.
  Zulmatda yulduzlar uchquni uchar,
  Chelakdagi suvda jilpanglaydi oy.
  
  
  22/02/2020.
  Kunduz soat 1:54.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Isiriq tutatar bog'larda tuman
  
  
  Menga o'xshab yalqov, bekorchimas shamol,
  U yupun bog'larni soliqqa tortar.
  Qushlar uchib ketar janubga tomon,
  Kundan kunga elning hayrati ortar.
  
  Isiriq tutatar o'tloqda tuman,
  O'sha turnalarni janubga quvgan.
  Kuz xovuz bo'yida o'ltirar hamon,
  Xayoli parishon, termulib suvga.
  
  Xazonlarni quvlab daydi shabboda,
  Esib o'tar ekan yonimdan shoshib,
  Bitta bargni tutib oldim havoda,
  Bosib ketmasin deb sho'rlikni moshin.
  
  
  21/02/2020.
  Kechki soat 7:12.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Sabab
  
  
  Oydinda bemalol uxlolmas avom,
  Mening ham tun bo'yi daydishim tayin.
  Yolg'iz odimlashda etarkanman davom,
  Shamol chalib o'tar yonimdan nayin.
  
  Nahot ko'zi oqib tushdi darchaning,
  Oyning shu'lasiga qilolmay toqat?
  Vaqt o'tgan sari bunda barchaning,
  Qisqaradi umri soat ba soat.
  
  Mana nima uchun shovullaydi daryo,
  Va porlar oy ichga yutib ovozin.
  Mana nechun poyiz ko'tarar faryod,
  Varaq varaq yirtib osmon qog'ozin.
  
  
  21/02/2020.
  Kech soat 5:42.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  
  Mo'jiza
  
  
  Qor tilsiz soqov deb senga kim aytdi?
  U so'zlay biladi, qo'shiq ham kuylar,
  Qorzarra to'zoni to'zg'igan payti,
  Ko'rinmay ketganda dalayu uylar.
  
  Soyabon ostida ko'chada yursang,
  Bir o'zing, salmoqli qadamlar tashlab.
  Soyaboning chertib, o'zicha xursand,
  Qor asta shivirlab gapira boshlar.
  
  
  21/02/2020.
  Kundusz soat 5:00.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Qo'nar dala - dashtning sochiga qirov
  
  
  Xorigan yaproqlar daqiqa sanab,
  Top - toza yo'laklar uzra to'kilar.
  Shamol ivirsitgan yo'laklarga qarab,
  Farrosh aynib - achib so'kinar.
  
  Qo'zg'oladi ko'kda qushlar bo'roni,
  Osmonga alanglab qaraydi barcha.
  Chirpirab raqs tushar bog'lar xazoni,
  To yiqilib qolguncha, charchab.
  
  Janub tamon jo'nab ketadi kuz ham,
  Guvillagan qushlar to'zoni aro.
  Bog'lar sarg'ayadi, misoli musxaf,
  Qo'nar dalalarning sochiga qirov.
  
  
  21/02/2020.
  Erta bilan soat 8:15.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  San'at asari
  
  
  Tajribali tabib cingari soat,
  Tekshirar vaqtning tomir urishin.
  Vaqt esa hech kimga qilmas itoat,
  Ko'rsang lol qolasan yurishin.
  
  Xona devoriga qo'yilgan ilib,
  Qo'li gul rassomning san'at asari.
  Unda xoru xazon yotar titilib,
  Yo'lovchilar g'amgin ishga shoshadi.
  
  Ko'milib yotibdi xazonlarga yo'l,
  Xayollarim xazon kabi sochildi.
  Kartinaga asta tegizgandim qo'l,
  U kuzgi bog' tomon qiya ochildi.
  
  
  20/02/2020.
  Kunduz soat 1:48.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Qaraysan, chelaging tushib qo'lingdan
  
  
  Qushlar uchar issiq o'lkalar tomon,
  Hademay dalalar halovat topar.
  Moylanmagan temir dorvozani shamol,
  Goh qiyalab ochar, gohida yopar.
  
  G'amgin xo'rsinishdan endi ne foyda,
  Kuzdan ko'ra senga bahor yoqardi.
  Sevgining ikkimiz uchrashgan joyda,
  Kuzgi qoqio'tday sochi oqardi.
  
  Osuda tumanli tiyramox tongi,
  Kuzgi cho'kirtaklar sog'u so'lingda.
  Turnalar faryodi to'la osmonga,
  Qaraysan, chelaging tushib qo'lingdan.
  
  
  19/02/2020.
  Kunduz soat 5:22.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Sayr
  
  
  Ko'kdan oy xayoli parishon boqar,
  Baqalar zulmatda kuylaydi hamon.
  Oydinda sayr etish yaxshiyu, faqat,
  Yolg'izlik va yana sensizlik yomon.
  
  Yulduzli bu kecha, o'ngmi yo ro'yo?
  Daydib yurar latif, ilohiy nasim.
  Daraxt shoxlarining soyasi go'yo,
  Oqlangan devorga chizilgan rasm.
  
  Ishlanganday ular ganch kabi o'yib,
  Nafis soyalarga yetishmaydi joy.
  Go'zal manzaraga boqayin to'yib,
  Yana biroz porla, ketib qolma, oy!
  
  
  19/02/2020.
  Kunduz soat 2:44.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Hayrat
  
  
  U yolg'iz suzadi yog'och qayiqda,
  Bir maromda g'amgin eshkaklar eshib.
  Ochilar nilufar, hech kimdan xayiqmay,
  Suvning shaffof ko'zgusini teshib.
  
  U suzar ko'zagullar ochilgan joyga,
  Mast alast chayqalar sohillarda suv.
  Boqib daryo uzra porlayotgan oyga,
  Hayratdan angrayib qotib qoldi u.
  
  Itlar sukunatni buzar akillab,
  Sohil osmon bilan borar qovushib.
  Eshitilar hatto, eshkaklardan chakillab,
  Tomayotgan suvning tovushi.
  
  
  18/02/2020.
  Erta bilan soat 8:14.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Chinqiriq
  
  
  Dalalarni jimgina yoritardi oy,
  O poyezd telbadek ko'tarma faryod!
  Buzma sukunatning oromini, hoy,
  Chekkan kabi afyun va taryok.
  
  Yulduzlar qandilin titratdi, qara,
  Sokin sukunatni buzdi tovushing.
  Qudumingdan titrar o'tlog'u dala,
  Po'latdan yasalgan ekan kovushing...
  
  Hayriyat, ovozing tindi tong sahar,
  O'chirib osmonning rangi qutini.
  Uzoqda uyg'ondi, burqsitib shahar,
  Zavod fabrikalar tutunin.
  
  
  17/02/2020.
  Kunduz soat 1:34.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Og'zi qulog'ida, jilmayar hilol
  
  
  Darchalarning ko'zi tushmasin oqib,
  Zulmat qamramasin o'ngu so'limni.
  Dov - daraxtlar mash'alasin yoqib,
  Kuz, yoritar mening yo'limni.
  
  Paypaslaydi chiroq shu'lasi bilan,
  Traktor zulmatli kuzgi dalani.
  Mudraydi charaqlab, misoli chaman,
  Qishloq chiroqlarga talanib.
  
  Jilmayib qaraysan, eshiging ochib,
  Parishon sochlaring o'ynaydi shamol.
  Jilmayar og'zining tanobi qochib,
  Shudgorlangan dala ustida hilol.
  
  
  
  17/02/2020.
  Erta bilan soat 8:18.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Kuz hasrati
  
  
  Tikonga ilindi tumanlar etagi,
  O'tloqda yilqilar yurganday o'tlab.
  Dala - tuzning qurib qolgan chechagi -
  Qoqio't to'zg'og'in bo'lmaydi butlab.
  
  Xilvatlarda bazm quradi jinlar,
  Borliq sharob to'la qadimiy xumday.
  O bo'm- bo'sh, taxtadan yasalgan inlar,
  Hasratla janubga boqmangiz bunday!
  
  
  16/02/2020.
  Kunduz soat 4:54.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Xiyobon
  
  
  Yo piray, sen buni qayerdan bilding?
  Ha, bargi xazonlar chirpirab uchar.
  Tabiat hademay, erta yo indin,
  Bo'lmasaydi qishning qahriga duchor.
  
  Bog'da bargi xazon uchadi pastlab,
  Novdadan uzilib tushgani ozday.
  Daftar ham xurpayib, qanotin rostlab,
  Uchib ketmasa bas janubga g'ozday.
  
  
  16/02/2020.
  Kunduz soat 2:32.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Iyul
  
  
  Tentirab yurgan shu yolg'iz kapalak,
  Oxir jufti bilan topishar.
  Qushlarga hayqirar bog'bon kapada,
  Olis uvotlarda bo'zlar popishak.
  
  Sukunat qo'ynida serraygan terak,
  Suvlar ko'zgusiga termuladi lol.
  Sigirlarga soya - salqin joy kerak,
  Sukunat qilt etmas, oyoqlari shol.
  
  Sarob jimirlaydi, yel esar mayin,
  Tin olar to'rg'aylar sayragan o'tloq.
  Raqs tushar charx urib, chirpirab quyun,
  Kimsasiz dalada to'zg'itib tuproq.
  
  
  16/02/2020.
  Erta bilan soat 8:57.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Kuzgi sukunat
  
  
  O'ychan to'kiladi qaxrabo barglar,
  Goh to'zg'ib uchadi, izlab boshpana.
  Ey, farrosh, kimsasiz, tumanli bog'da,
  Ko'rmay, bosib olma xaskashni yana!
  
  Kuzgi xiyobonlar o'y - xayol surib,
  Sokin sukunatga tutadi quloq.
  Qaysidir ayvonda, to'rqovoqdan turib,
  Bedana modasin qo'yar qumtaloq.
  
  
  15/02/2020.
  Kunduz soat 10:19.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Gilam
  
  
  It quvgan soqovdek chopadi poyiz,
  Og'ir vagonlarning karvonin sudrab.
  Oy oppoq nilufar, osmon esa xovuz,
  Xurrak otar baqalar, mudrab.
  
  Telarsib axtarar tunamoqqa joy,
  Darbadar shabboda ko'zlari so'qir.
  Daraxt shoxlarining soyasidan oy,
  Yo'lga to'shash uchun poyondoz to'qir.
  
  
  15/02/2020.
  Erta bilan soat 9:35.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Ozodlik
  
  
  Ochib yubordilar qafas darchasin,
  Osmonu falakka havolandi qush.
  Uchdi u, unitib barcha - barchasin,
  Bilolmay, ko'rgani o'ngmi yoki tush.
  
  Uchar qanotlari ketguday titilib,
  Parlarini shamol tortqilab yular.
  Qafas, ozod bo'lib, qushdan qutilib,
  Og'zini lang ochgancha kular.
  
  
  15/02/2020.
  Erta bilan soat 8:34.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Kechuv
  
  
  O'zanidan toshar bahoriy daryo,
  Bosar o'tloqlaru dala dashtni suv.
  Shamol tol kokilin o'ynar beparvo,
  Goho kapalakni quvlab ketar u.
  
  Yalangoyoq shamol, etiklarin yechib,
  Aylanadi uysiz, daydi, sayoqqa.
  Ko'm - ko'k osmonlarni o'tadi kechib,
  Daraxtlar, shoshilmay yog'ochoyoqda.
  
  
  14/02/2020.
  Kunduz soat 12:53.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  O'ktobr
  
  
  Chalinmadi hali cherkovlarda jom,
  Hali yangramadi masjidda azon.
  Qo'nmadi o'rmonlar etagiga shom,
  Bog'larda pichirlar duogo'y xazon.
  
  Loqayd tentiraydi ajina shamol,
  Ko'ylagi xazondan, tushar o'yinga.
  Xayoli parishon kuz sohibjamol,
  Xazondan poyondoz to'shar yo'limga.
  
  Dov daraxt jandasi oqar daryoda,
  Yalog'och bog'larning yetim armoni.
  Osmon sahrosida ko'tarar faryod,
  Ko'chmanchi qushlarning g'arib karvoni.
  
  
  14/02/2020.
  Kunduz soat 12:15.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qordan yorishadi ruhing dalasi
  
  
  Tizza bo'yi qorga botgan dov -daraxt,
  Kimsasiz dala -dasht ortida uylar.
  Cho'kirtak chayqalib, ichganday araq,
  Shamolda yolg'izlik qo'shig'in kuylar.
  
  Oydindek oqarar yiroq yiroqlar,
  Qarayman, muzlagan oynani artib.
  Qorbo'ronda porlar mayus chiroqlar,
  Qor uchquni to'zg'ir betartib.
  
  Qor to'xtamay yog'ar paxtadek xo'ppak,
  Sarjinda o'tinlar yotar qalashib.
  Erinib xuradi zulmatda ko'ppak,
  Qordan yorishadi ruhing dalasi.
  
  
  
  14/02/2020.
  Erta bilan 9:43.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Sog'inch
  
  
  Chiyillab, sohildan ketolmay uzoq,
  Oppoq chag'alaylar uchadi minglab.
  Dengiz chanog'iga tutaman quloq,
  Guvillagan qadim shovqinni tinglab.
  
  To'lqinlar esa, uzoqdan meni ko'rib,
  Bir birini quvlab, qumloqni yopar.
  Qattiq sog'inganday ulardan biri,
  Sakrab, quchog'imga o'zini otar.
  
  Olis hotiralar, biz uchrashgan joy,
  Chag'alaylar ohi girdibodimda.
  Mayin sochlaringni visolgoxda oy,
  Yoritgan laxzalar hamon yodimda.
  
  Borsam, tanirmikan daryoning labi,
  Qari tol boqarmi yo'lga intizor?
  Uchrashsak, shu dengiz to'lqinlari kabi,
  Otasanmi o'zingni quchog'imga, yor?
  
  
  13/02/2020.
  Kunduz soat 4:06.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Sovg'a
  (Shoir va rassom ukam Azamjon Musayevga)
  
  Istasangiz, esdalik uchun shu pashshao'ldirgichni sizga sovg'a qilaman. Siz u bilan bekorchilik jonga tekkan mahallar, sokin sukunatli dala xovlingiz oynalariga qo'ngan mudroq pashshalarni o'ldirishingiz mumkin - deya men sohibjamol ayolga o'zimning yaqinda nashrdan chiqqan, yupqa daftarni eslatguvchi piyozpo'sti kitobimni sovg'a qildim.
  
  
  13/02/2020.
  Kunduz soat 10:10.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Hijron
  
  
  Izg'irin darchalar oynasin yalar,
  Qor bosgan yo'llarning yo'qday poyoni.
  Qorchivinlar ko'cha chirog'in talar,
  Tegmasa ham uning elga ziyoni.
  
  Darichang ortida yog'ar laylakqor,
  Xushtak chalar ayoz qo'lida chalg'i.
  Yostig'ing yakkamas, bola chaqang bor,
  Lek hamon dunyoda yashaysan yolg'iz.
  
  Tortganicha oyu yillar tanobin,
  O'tarkan shuncha yoz, bahoru qishlar.
  Sen hamon ichasan ko'z yosh sharobin,
  Tunlar gazakiga yostig'ing tishlab.
  
  
  13/02/2020.
  Erta bilan soat 9:48.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Poyezd
  
  
  Gohida o'rmalar, goh uchar qushday,
  Chinqirar zulmatda telbaga o'xshab.
  Uzoq uzoqlarda chaladi xushtak,
  Pishqiradi xorg'in, qaydadir to'xtab.
  
  Mana ellik yilki, misoli haykal,
  Qaqqayib turibman perronda hamon.
  Hamon ketib borar bir pari paykar,
  Ko'zida jiqqa yosh, mangulik tamon.
  
  
  12/02/2020.
  Kunduz soat 1:38.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Oy porlagan oqshomlar
  (Latibjon Kenjayevga)
  
  
  Bog'larda chirildoq chirillagan tun,
  G'amnok bo'zaradi ayvon chirog'i.
  Parvonalar esa charx urar beun,
  Tom ustida porlar oyning o'rog'i.
  
  Jovdiraydi olis yulduzlar ko'zi,
  Oy, "gax!" desang go'yo qo'ngudek qo'lga.
  Paxsa devor osha, bo'ynini cho'zib,
  Teraklar do'stimday qaraydi yo'lga.
  
  
  12/02/2020.
  Kunduz soat 11:16.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Suv tiniq, baliqlar biltanglab suzar
  
  
  Daryo to'lqinlari qumloqni yalar,
  Sohillarda boshoq chiqargan sholi.
  Shitirlab, shivirlab, yomg'ir savalar,
  Shamolda shovullar qamishlar yoli.
  
  Delta suvi oppoq ko'zagullarga to'la,
  Suv tiniq, baliqlar biltanglab suzar.
  Xo'rakni talashib, suv ostida ular,
  Bir birining kayfiyatini buzar.
  
  Yomg'irli sohildan kelmaydi ketgim,
  Ilinsada baliq qarmoqqa minglab.
  Boqaman suvdagi xalqalarga jim,
  Shivirlagan yomg'ir ohini tinglab.
  
  Yomg'ir savalagan sohillar so'lim,
  Ko'zlarim - bahoriy daryo o'zani.
  Suv olgani kelsang sohilga, gulim,
  Ko'zlarimga botir ko'zani.
  
  
  12/02/2020.
  Erta bilan soat 8:25.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qishki chivinlarning oppoq galasi
  
  
  Ko'cha fonuslarin talaydi, to'zg'ib,
  Oppoq chivinlarning telba galasi.
  Qalin qorko'rpalar ostida mizg'ir,
  Zulmatda oqargan fermer dalasi.
  
  Muz ostida mudrab yotibdi anhor,
  Kumush zanjir, kishan kabi shaldirab.
  Mayli hayallasin, kechiksin bahor,
  O'kirmasin telba momaqaldiroq.
  
  Mayli uxlayversin, uyquni ursin,
  Qirovli chorbog'lar, qor bosgan dala.
  Ko'cha fonuslarin uxlatmasin bir zum,
  Qorzarralar chivin kabi talab.
  
  
  
  11/02/2020.
  Kunduz soat 2:02.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Oy
  
  
  Oy anhorda oqib borar yarim tun,
  Suvga tushgan koptok singari behol.
  Uni cho'pak bilan surib, tutib olmoq uchun,
  Anhorga enkayib uzanadi tol.
  
  
  10/02/2020.
  Kech soat 5:00.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Dengiz oqshomi
  
  
  Bandargox tamonda chiroqlar porlar,
  Oydinda yaltirar shudringday tongi.
  Olislardan meni o'ziga chorlar,
  Kemalarning hazin, hasratli bongi.
  
  Suvlar sahrosida dengiz tuyalari,
  O'rkachida chag'alay galasi uxlar.
  Osmon chetin kemirar yulduz kuyasi,
  Tugab borar tunga berilgan muxlat.
  
  Shovullab, tebranar bahaybat beshik,
  Shovqindan iborat dengiz lisoni.
  O'tadi bulutlar siynasin teshib,
  Oy nuri qopdagi bigiz misoli.
  
  
  10/02/2020.
  Kunduz soat 3:49.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Sahro
  
  
  Sholoplaydi qirg'oq, dengiz chayqalar,
  Baliqchi qirg'oqda yamayotir to'r.
  Gala gala uchgan oppoq chaykalar,
  Chiyillaydi dengiz shovqiniga jo'r.
  
  Shamollarda chopib, qiqirlab kulgan,
  To'lqinlar bir birin quvlab, quvonar.
  Va kimsaiz sahroda shamollar yulgan,
  Tuyaqorinlar kabi dumalar.
  
  
  10/02/2020.
  Erta bilan soat 9:25.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Yoz
  
  
  Kapalaklar uchar o'ngu so'limda,
  To'rg'aylar sayraydi to'liqib, toshib,
  Bug'doyzorda peshvoz chiqdi yo'limga,
  Dala qo'riqchisi quchog'in ochib.
  
  Yozgi paykallarda jimirlar sarob,
  Bir maromda o'ntab, oh chekar g'urrak.
  Go'yo dala etagida, jiydazorlar aro,
  Javzo uxlab yotar, otgancha xurrak.
  
  
  24/01/2020.
  Kunduz soat 1:14.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Yomg'irli shahar
  
  
  Shahar yomg'irlardan ancha yoshardi,
  Avtobus qayiqday yuribdi suzib.
  Xaloyiqqa ko'lmak suvin sochadi,
  Hammani kuldirib, ichagin uzib.
  
  Chiqar, old eshikka o'zini urar,
  Va orqa tamondan tushadi avom.
  Avtobus odamday tirjayib kular,
  So'ng yana yo'lida etadi davom.
  
  
  09/02/2020.
  Kech soat 7:37.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Shovullar shamolda dengiz dalasi
  
  
  Qax - qax otib kular momaqaldiroq,
  Dolg'alar qo'ypoda singari chopar.
  Chekinar to'lqinlar, chekinar firoq,
  Yomg'irlarda ruhing halovat topar.
  
  Shovullar shamolda dengiz dalasi,
  Naxanglar hanjari suvni chavaqlar.
  Qanotlari ila chag'alaylar galasi,
  To'lqinlarni o'qir, varaqlab.
  
  
  09/02/2020.
  Kech soat 6:30.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Quvg'in
  
  
  Chopar, boshqa yumushi yo'qday,
  Qizigan shar ustida inson.
  Shar oyog'in kuydirar cho'g'day,
  Yugirishdan to'xtasa, tinsa.
  
  Oyoqyalang chopar u chidab,
  Lovullaydi to'piq - tovoni.
  Kuygan go'shtning qo'lansa xidi,
  Butkul tutib ketgan havoni.
  
  Bug'lanadi ichilgan suvlar,
  Sahro, cho'lu biyobon jimdir.
  Chopayotgan odamni quvlar,
  Qo'lda chalg'i tutgancha kimdir.
  
  
  09/02/2020.
  Kunduz soat 1:39.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  G'arib chiroqlar
  
  
  Osmonda yulduzlar yotar charaqlab,
  Shahar jim, xaloyiq ketganday ko'chib.
  Oydinda o'z soyasiga o'zi daraxtlar,
  Havotirli qaraydi, cho'chib.
  
  Yulduzlar jimirlar ko'zyosh singari,
  Zulmatning tim qora kipriklarida.
  Suvga termuladi mayus va g'arib,
  Chiroqlar daryoning ko'priklaridan.
  
  
  09/02/2020.
  Kech soat 5:30.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Toptalgan gulxan
  
  
  Bulut lavasiga cho'karkan quyosh,
  Kun ham yonib bitar, qorayar samo.
  Charchagan ko'ppakday tin olar, yuvosh,
  Tilin sakillatib yugirgan shamol,
  
  Darchalarning olmos chirog'i porlar,
  Zirillar chirildoq chirillagan joy.
  Yo'llarga soyasin to'shaydi tollar,
  Jim, sassiz, sadosiz suzib yurar oy.
  
  Beminnat, musaffo, shifobaxsh havo,
  Baqalar qurillar uzoqda sho'x -shan.
  Miltillagan cheksiz yulduzli samo,
  Toptab o'chirilgan gulxanga o'xshar.
  
  
  09/02/2020.
  Erta bilan soat 9:20.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qushlar zanjiri
  
  
  O't - o'lan qoqilib kuzgi yellarga,
  To'xtovsiz chopadi, kezib dalani.
  Jo'nar, surnay chalib, olis ellarga,
  Turnalar guruxin sozandalari.
  
  Bangidek erinchoq tumanlar kezar,
  To'zg'ir momaqaymoqlar to'zoni.
  Sen o'tguvchi yo'lu yo'laklarni bezar,
  Dov daraxtning o'ychan xazoni.
  
  G'arib bir yetimlik borday havoda,
  Lovullagan ufqning sovir tandiri.
  Xasratlarga to'la cheksiz samoda,
  Chuvalanar qushlar zanjiri.
  
  
  08/02/2020.
  Kunduz soat 3:05.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Kitob
  
  
  Shovullaydi shamol shashtida o'rmon,
  Yolg'iz uchib yurar daydi kapalak.
  Osmon bulutlardan ko'tarar xirmon,
  Uzoqda qorayar kulba, kapalar.
  
  Dov daraxt ichganday sukunat mayin,
  O'rgimchak xilvatda belanchak to'qir.
  Novdasiga qo'ngan kapalakni qayin,
  Muqaddas kitobday avaylab o'qir.
  
  
  08/02/2020.
  Erta bilan soat 9:29.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Xushtak
  
  
  Darchadan qorlarga qarayman hamon,
  Qutb qashqirimas, izg'irin uvlar.
  Qordan qanot yasab ucharkan shamol,
  Oppoq uchqunlarning ortidan quvlar.
  
  Qoruchqunlar uchar zulmatda o'qday,
  Oynalarni cho'qir ustiga ustak.
  Zulmatda chinqirgan poyezdga o'xshab,
  Oshxonada choynak chaladi xushtak.
  
  
  
  08/02/2020.
  Erta bilan soat 8:38.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Zulmat
  
  
  Qor uchqunlarining telba galasi,
  Sovuq darchalarga urar o'zini.
  Qorko'rpa ostida dexqon dalasi,
  Dong qotgancha uxlar cho'zilib.
  
  Guvillaydi qorli kimsasiz ko'cha,
  Quyun zulmatlarda shopiradi qor.
  Xorg'in darchalarda chiroqlar o'char,
  Tun - qordan yorishgan afsonaviy g'or.
  
  Oqarar yo'llarning oppoq qog'ozi,
  Mudrayotgan shahar charchab, xorigan.
  Eshitilar daydi ko'ppak ovozi,
  Tubsiz zulmatlarning qa'ridan.
  
  
  08/02/2020.
  Erta bilan soat 7:52.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Bog'lar yarim yalong'och, yupun
  
  
  Kuzning o'ychan shamoli izg'ir,
  Hazin xoru xazonlar ohi.
  Shamollarda chalar sibizg'a,
  Daraxtlarning yalong'och shoxi.
  
  Dala qo'riqchisi kiyingan yupun,
  Yoriladi kuzgi bog'lar anori.
  G'amgin havolarda suzadi tutun,
  Qishga tutashadi kuzning davomi.
  
  Shamol esa yurar timirskalanib,
  O't o'lanni qayriydi to'xtab.
  Galadoshin burga bitlarin,
  Izlayotgan maymunga o'xshab.
  
  
  
  07/02/3020.
  Kunduz soat 12:31.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qiyqiriq
  (To'bo xola hotirasiga)
  
  
  Yozgi dalalarda kezar daydi yel,
  Salqin chorbog'larga sho'ng'iydi qushlar.
  Sarob jimirlagan paykal aro el,
  Oftob qilichining tig'ida ishlar.
  
  Soya salqinlarda yotgan sigirlar,
  Kovshanib, ko'zlarin yumadi, mudrab.
  Havoda muallaq to'rg'ay vijirlar,
  Jiydazor tomonda o'ntaydi g'urrak.
  
  Oshpaz To'bo hola tuproq tepada,
  Qiyqirgancha elni chaqirar choyga.
  Daydi kapalakni quvlar shabada,
  Dov - daraxt soyasi to'shalgan joyga.
  
  
  
  07/02/2020.
  Erta bilan soat 8:57.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Asal
  
  
  Tugab yozning surgan davru davroni,
  Tindi, jimib qoldi soyu jilg'alar.
  Ko'kda turnalarning g'arib karvoni,
  Janub tamon asta sirg'alar.
  
  Chumchuqlar buluti dalalar uzra,
  Guvillab uchadi, misoli bo'ron.
  Bog'larga qo'narkan, halovat izlab,
  Shomgi daraxtlarda ko'tarar suron.
  
  Tujjor bozorchada asalin sotar,
  Shisha bankachaga qarayman qotib.
  Sho'rlik asalari qilt etmay yotar,
  Yozda o'zi yiqqan asalga botib.
  
  
  06/02/2020.
  Kunduz soat 12:43.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Qishki momaqaymoq
  
  
  Janubga xaydadi qushlar galasin,
  Kuzning g'arib, g'amgin havosi.
  Shudgorladi yana osmon dalasin,
  Turnalarning ko'xna omochi.
  
  Pag'a pag'a yoqqan birinchi qorda,
  Ko'zdan g'oyib bo'ldi o'tlog'u dala.
  Izg'irinlar charchab, xolidan toygan,
  Darchalarning sovuq oynasin yalar.
  
  Qorlarga ko'mildi yaqinu yiroq,
  Kimsasiz so'qmoqlar, daryolar labi.
  Oppoq uchqunlarga talanar chiroq,
  To'zg'iyotgan momaqaymoq kabi.
  
  
  06/02/2020.
  Kunzuz soat 10:49.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Mutolaa
  
  
  Odam o'qir edi qiziqarli roman,
  Sahfalarga tig'day qadaldi ko'zlar.
  Unga hayrat ichra termulgan hamon,
  Qo'rqib ketdi bechora so'zlar.
  
  Ayniqsa kulganda xandon, qiyqirib,
  Bamisli bahoriy momaqaldiroq,
  So'zlar bir birining pinjiga kirib,
  Cho'chib, dag' -dag' titradi uzoq.
  
  Yemay - ichmay, o'qiyverdi odam,
  Goho g'azab bilan qisdi mushtini.
  Fitnalarga turolmasdan chidab,
  So'kib yog'iylarning yetti pushtini.
  
  So'ng yig'lab yuborsa bo'ladimi bo'zlab,
  Kitob yozgan yozuvchini aynib so'kib.
  Ivib, shishib ketdi bechora so'zlar,
  Yog'ayotgan ko'z yoshlarga bo'kib.
  
  
  05/02/2020.
  Kech soxot 6:58
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  
  Tongi sukunat
  
  
  Osuda tong otar, sukunatli yo'l,
  Bo'zara boshlaydi osmon yanada.
  Shudringdan shalabbo, qanotlari xo'l,
  Bedanalar sayrar tongi dalada.
  
  Xovlilardan o'tib, xovliga ko'char,
  G'ir g'ir esayotgan ilohiy sabo.
  Xorg'in darchalarning chirog'i o'char,
  Yo'talsang, sukunat berar aks - sado,
  
  Xaybatli quyoshga termuladi lol,
  Uzoq - uzoqlardan dala, qir - qiya.
  O't -o'lan ichida to'xtar majnuntol,
  Shudringlar to'kilib ketmasin deya.
  
  
  05/02/2020.
  Tungi soat 1:00.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Maxshar
  
  
  
  Boylikdan batamom qutildi daraxt,
  Tashlab og'ir tilla xazonlar yukin.
  Va g'amgin kimsasiz yo'llarga qarab,
  Xayollarga botdi, saqladi sukut.
  
  Chorbog'larda daydib yurarkan shamol,
  Qurigan o't - o'lan boshini silar.
  Hazonga yonboshlab, beg'am, bemalol,
  Mayxo'rday dong qotib uxlaging kelar.
  
  Achchiq tutun xidi suzar havoda,
  Bog'larda o't -o'lan qovjirab qaqshar.
  Sahroday kimsasiz so'yi samoda,
  Qushlar qo'zg'aloni, faryodi maxshar.
  
  
  04/02/2020.
  Kunduz soat 11:04.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Kuz hasrati
  
  
  Qaxrabo barglarin to'kadi chinor,
  Bo'm bo'sh xiyobonlar xuvillab yotar.
  Bog' qippa yalang'och, o'ynaganday qimor,
  Dov - daraxt uyalib, avratin yopar.
  
  Puflab o'chirilgan shag'am kabi ular,
  Sirli bo'lsin deya ayyomi visol.
  Xazonlar shamolda chirpirab uchar,
  Qanotlari kuygan parvonamisol.
  
  Kuzgi tolzorlarga cho'kadi hasrat,
  Qag'illaydi bog'lar qarg'ayu zog'i.
  Shamol o't - o'lanni avaylab, asrab,
  Xazonlarga ko'mib qo'ymoqchi, chog'i.
  
  
  03/02/2020.
  Kech soat 6:04.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Hayrat
  
  
  Yo'llarga poyondoz to'shayotir oy,
  Bir o'zim daydiyman oydinda yayov.
  Yulduzlar burgadek ko'kni hoynahoy,
  Uxlagani qo'ymay, chaqar beayov.
  
  Kimsasiz dala -dasht berar aks - sado,
  Daryolar ortida ko'ppaklar xursa.
  Faqat jim kuzatar dunyoni Xudo,
  U ovozsiz urar, mobodo ursa.
  
  Xuddi tushda alaxsiraganday, oqib,
  Bir narsalar deya valdiraydi soy.
  O'tloqda ochilgan moychechaklarga boqib,
  Yana tildan qoldi, angraygancha oy.
  
  
  03/02/2020.
  Kunduz soat 4:04.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Vaqt
  
  
  
  Men, kuzgi osmonlarni hasratga to'ldirib,
  olislab borayotgan kulrang turnalarning
  vidolarga to'la faryodiman asli.
  So'ng, juda nari borsa, men, shunchaki, o'sha
  sen, xayollarga botib, uzoq termulguvchi
  deraza ortidagi chetandaraxt mevalarini
  loqayd cho'qiyotgan kuzgi yomg'irman halos.
  Tag'in kim biladi, balki qor yog'ayotgan kecha
  sen soatlab qarab ham to'ymaydigan o'sha
  qor bilan qoplangan kimsasiz dalalarning
  osuda halovati, sukunatidirman?
  Ba'zan oddiy ovqatning, suvning, havoning,
  muvaqqat molu dunyo, mansab martabaning
  maishatning ojiz quli emasmikanman deya
  bexudud o'y - xayollarga botaman.
  Tunlar vaqtni yeb, yeb, bo'kib, xiqichoq tutgan
  soatning xiqillashiga va temir yo'lning
  umurtqa pog'onalariga qoqilib, borayotgan
  poyezd g'ildiraklari sadosiga quloq tutgancha,
  oyga, xuddi muz tuynigiga termulgan baliq singari
  hayrat va umidla boqaman uzoq.
  Goho subhi sodiq mahal oqarishib borayotgan
  osmon chetidagi yo'l yo'l bulutlarning
  sukunati bo'lsaydim - deya o'yga tolaman.
  Ba'zan, qor bo'ralab yog'ayotgan qish kechasi
  qorlar to'zoni aro goh ko'rinib, goh yo'qolib,
  uyiga eltguvchi yo'lni topolmay, gandiraklab,
  turtinganicha yo'rtib borayotgan mast alast,
  bir yolg'iz yo'lovchiday sezaman o'zni.
  Stol ustida yotgan oppoq va beshafqat qog'oz,
  oy ohista yoritayotgan qorli yo'llarni va
  kuzda ochilgan paxtalardan oqargan oppoq
  yurtim dalalarin eslatar menga.
  Go'yo kunlar, oylar, yillar, va hatto asrlar
  o'tib borar, oyoqlari uchida ohista yurib.
  Vaqt esa, soat millarining o'tkir jovdisida
  soniyalar boshin tanasidan judo etarkan,
  kafgiri bilan kinoyali bosh bosh qilib,
  achchiq shiqillatib qo'yar tilini.
  
  
  02/02/2020.
  Kunduz soat 10:36.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Yulduzli osmon
  
  
  Gulxan lovullaydi, zulmatli dala,
  Uchqunlar chirsillab, uchar havoga.
  Yonarqurt cingari tovlangancha alar,
  Osmonu falakka bo'lar ravona.
  
  Yonar g'o'zapoya, shabba, xoru xas,
  Yolg'izlik, sukunat, oydin halovat.
  Nazarimda go'yo yulduzlarga emas,
  Alvon uchqunlarga to'ldi samolar.
  
  
  01/02/2020.
  Erta bilan soat 9:38.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Muzlagan daryo
  
  
  Qishning sochi qorday oqargan,
  Birinchi qor, kimgadir so'ngi.
  Odam qorga o'ychan boqarkan,
  Bilolmas, bu tushmi yo o'ngi.
  
  Muzlab qolgan daryodagi suv,
  Oppoq jimlik, misoli ro'yo.
  Oqchorloqlar ko'tarar qiy - chuv,
  Eri urayotgan xotinday go'yo.
  
  
  31/01/2020.
  Erta bilan soat 9:20.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Bahor toshqini
  
  
  Bahor toshqinlari, suv bosgan dala,
  To'lqinlar yugirib, bir birin quvar.
  Sohil toshlarini novvotday yalab,
  Yulduzlarni yaraqlatib yuvar.
  
  Suzar daryo uzra osuda tuman,
  Oydinda ortimdan sudralar ko'lkam.
  Osmon yulduzlarning shu'lasi bilan,
  Suvlar chuqurligin tekshirar, o'lchab.
  
  
  
  29/01/2020.
  Erta bilan 8:33.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Oydin sukunat
  
  
  
  Deraza ortida serraygan daraxt,
  Osmon kambag'almas, yulduzlarga boy.
  Oqarishar oydin kimsasiz dala,
  Ko'zni qamashtirib porlayverar oy.
  
  Alvon giloslardan bog'lar bag'ri qon,
  Uzoqda baqalar qaynatar shovla.
  Dong qotib uxlaydi xaloyiq shu on,
  Uyg'onmas, bostirib kelsa ham yovlar.
  
  Kimsasiz sukunat, havolar tekin.
  Arshga yetib borar chirildoq ohi.
  Mo'ralab qo'yadi darchalarga sekin,
  Osmonu falakning malika, moxi.
  .
  
  
  25/01/2020.
  Tungi soat 1:54.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Pion
  
  
  Ko'cha fonusi o'z plafonining yerda sinib yotgan parchalariga parishon termulganicha mahzun xayollarga g'arq. Xuddi oppoq gulpallalari to'kilgan pion guliday.
  
  
  
  24/01/2020.
  Kunduz soat 1:23.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Tungi laylakqor
  
  
  
  Yo'qdir qorzarralar sanog'i, soni,
  Qish zulmat qa'rida shopiradi qor.
  Yoridan ayrilgan odamday fonus,
  O'ychan termuladi yo'lga intizor.
  
  Ayvonda ag'rayib yotar kovushlar,
  Yorug' derazalar bo'zarar hamon.
  Kimsasiz bog'larda izg'ib, xovuchlab,
  Darchalarga guruch sochadi shamol.
  
  Qorli yo'lga boqib, xayoling og'ar,
  Oqarar osuda dala, qir - qiya.
  Qor asta shivirlab, jimgina yog'ar,
  Xaloyiq uyg'onib ketmasin deya.
  
  
  
  23/01/2020.
  Kunduz soat 4:32.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  
  Qorli dalalar
  
  
  
  Xazonrez shamollar esdi guvillab,
  Qushlar uchib ketdi gala va gala.
  Kimsasiz xovliday qoldi xuvillab,
  Qor qoplagan yaydoq kimsasiz dala.
  
  Beligacha qorga botib, beomon,
  Qurigan qamishlar bormoqda qayga?
  Balki ular borar sohilga tamon,
  Aylangani shamol shashtida nayga?
  
  
  2017 yil, 16 noyabr.
  Kunduz soat 10 dan 48 daqiqa o'tdi.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  Tasodifiy uchrashuv
  
  
  
  Shamol, seni tanidim, ishon,
  Bu sen, o'sha dalada esgan.
  G'ir -g'ir esib, ul otashfishon,
  Jazirama taftini kesgan.
  
  Hamqishloqlar omonmi, shamol,
  Sog'indimi el meni rostdan?
  Yomon ko'rma, olmagin malol,
  Senga dardim aylasam doston.
  
  Shaldirarmi daryo kechuvi,
  Biz qo'y, sigir haydab o'tgan joy?
  Yaltirarmi daryoning suvi,
  Qo'rg'onlasa sukunatda oy?
  
  Cho'chqaxona haliyam bormi?
  Shovullarmi teraklar hamon?
  Yolg'izoyoq so'qmoq eltarmi,
  Odamlarni sohilga tamon?
  
  Balki bulutlarning tubida,
  Oy siynasi qolar ochilib.
  Shaffof sholipoya suvida,
  Ming -ming yulduz yotar sochilib...
  
  Kechir, yo'ldan qo'ydim nahorda,
  Vulqon edim, uyga sig'madim.
  Ummon orti, olis shaharda,
  Shamol, seni tanib, yig'ladim.
  
  
  25 aprel, 2014 yil.
  Kunduz soat 5 dan 0 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Kuz yomg'iri
  
  
  
  O'ylanasan kuzgi kechada,
  Cheki bormi deya firoqning.
  Esi og'ar bo'm -bo'sh ko'chada,
  Mayus o'yga botgan chiroqning.
  
  To'lar sirli shivirga havo,
  Ruhing kabi musaffo, toza.
  Nahot sevgi ayladi qazo,
  Yomg'ir kimga ochmoqda aza?..
  
  Osmonlarga elagin tutar,
  Fonus g'amgin nurin elaklab.
  Bo'm -bo'sh shahar uyquga ketar,
  Kuz yomg'iri quyar chelaklab.
  
  
  27 may, 2014 yil.
  Tungi soat 10 dan 49 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  Kuzgi qayin
  
  
  Xazonlarni uchirmoqqa shay,
  Kuzning o'ychan, latif shamoli.
  Avtoulov chumolixo'rday,
  Ishga shoshgan avom -chumoli.
  
  Chirpiraydi yetim yaproqlar,
  Kuz keltirdi barglarga qiron.
  Xazon emas, tilla titroqlar,
  Qo'rqitadi ularni bo'ron.
  
  O'ylamaydi bu haqda qayin,
  Kokillarin yoyib nasimga.
  Yo'l bo'yida shovullab mayin,
  Qayta -qayta tushar rasmga.
  
  
  27 oktyabr,2014 yil.
  Erta bilan soat 9 dan 1 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Qorli kecha va yorug' niyyat
  
  
  Oppoq qorzarralar uchquni sokin,
  Qo'nsa kipriginga, sochinga yuzlab.
  Desang - nahot, sovuq bulutlar hokim,
  Osmondan yulduzlar tushmoqda muzlab?
  
  Qor to'xtamay yog'sa, yog'sa bo'ralab,
  Daydisak el - ulus yotganda uxlab.
  Pinjimga suqilsang,paltoga o'ranib,
  Sovqotgan qo'llaring isitsam kuxlab.
  
  Soyamiz tutashsa, uchqunlar tinmay,
  To'zg'isa, chirpirab tushsa elanib.
  Uzoq suhbatlashsak, ketgimiz kelmay,
  Fonus yorug'ida qorga belanib.
  
  
  
  20 oktyabr, 2014 yil.
  Kech soat 5 dan 39 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Vatan xayoli
  
  
  Botar paxtazorlar ortiga quyosh,
  Lovullaydi alvon ufqlar etagi.
  Tuman cho'ka boshlar dalaga yuvosh,
  Ko'kda yulduzlarning kepagi.
  
  Kimsasiz yo'llarda sukunat hokim,
  Shamol ham bog'larda yurarkan sang'ib.
  Bog'dagi dov -daraxt ortidan sokin,
  Parishon oy chiqadi balqib.
  
  Birin ketin xorg'in chirog'in yoqar,
  Shu'laafshon darchali uylar.
  Qonxo'r iskabtopar ayamay chaqar,
  Chirildoq o'zini unitib kuylar.
  
  Yo'lda bo'ynin cho'zib maraydi buzoq,
  Poda xaydab o'tadi ko'chadan kimdir.
  Qurillar sohilda baqalar uzoq,
  Somon yo'li, yulduzlar jimdir.
  
  
  14/06/2016.
  Kech soat 6:33.
  Kanada.Onterio.
  
  
  
  
  Oydin sukunat
  (Tog'am Hurmuhammad Kenjayevning porloq hotirasiga)
  
  
  
  Tog'a, Chuvamada hozir hoynahoy,
  Oqshom tushib, quyosh botgandir.
  Oppoq chinni tovoq kabi oy,
  Tentaksoyda cho'kib yotgandir?
  
  Toshqin buzgan ko'prik xodasi,
  Taxtalari yotgandir ko'chib?
  Suv kechardi sigir podasi,
  U ko'prikdan o'tgani cho'chib.
  
  Qurillaydi balki baqalar,
  Qirg'oqlarda qamishlar ohi.
  Daydi tulki suvlar yoqalab,
  Quloq tutar jimlikka gohi.
  
  So'qmoq uni sohilga boshlar,
  G'ir g'ir esar tungi shabada.
  Ko'rinar suv ostida toshlar,
  Bog'bon esa uxlar kapada.
  
  Yulduzlarni jimlik xoritar,
  Olis osmon -ovoz yetmas joy.
  Qabringizni g'amgin yoritar,
  Jim -jit, sokin sukunatda oy.
  
  
  22/10/2017.
  Tungi soat 1 dan 21 daqiqa o'tdi.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Aprel
  
  
  Quyosh botib, g'amboda, g'arib,
  Ufqlarning gulxani so'nar.
  Erigan qor suvin sipqorib,
  Shom qushlari bog'larga qo'nar.
  
  Hilol ko'kda porlar parishon,
  Ko'rasan ko'z ilg'amas joyni.
  Men sevaman, sevaman, ishon,
  Aprel degan yolg'onchi oyni.
  
  Billur qandil singari tomdan,
  Sumalaklar tushar uzilib.
  Chakillagan iliq oqshomda,
  El uyqusi ketar buzilib.
  
  
  1990 yil . Bahor . Andijon shahri .
  
  
  
  
  Do'st
  (O'zbekning eng yoniq shoirlaridan biri, marhum do'stim Ravshan Fayz xotirasiga )
  
  
  Gullar yerning tabassumlari,
  ' Qayda ? ' - deya berma savollar.
  Saf chekar dov - daraxt lashkari,
  Guvillaydi vaxshiy shamollar.
  
  Boshlanarkan buyuk bulut bosqini,
  Sharros quya boshlar shiddatli jala.
  Ariqlar labida suvlar toshqini,
  Ko'rinmay ketadi yomg'irda dala.
  
  Kuz keladi so'ngra bizga sezdirmay,
  Kimsasiz yo'llarda xazonlar raqsi.
  Botargoxda esa shom qushlarining,
  Murosasiz shovqini, baxsi.
  
  Qushlar tashlab ketar inlarin so'ngra,
  Turnalar faryodi uzundan uzun.
  Bog'larda shamollar yig'laydi xo'ngrab,
  Yomg'ir shudgorlaydi oynalar yuzin.
  
  
  
  2003 yil , 27 noyabr . Tungi soat
  9 dan 30 minut o'tdi. Andijon.
  
  
  
  
  Shahar yomg'iri
  
  
  Quloq tutdim yomg'ir sasiga,
  Havo giyox xidiga to'ldi.
  Bulutlarning uvadasiga,
  Chaqmoqdan o't ketmasa bo'ldi.
  
  Shodliklarga to'ladi yurak,
  Yo'lga boqar mo'ltaygan chiroq.
  Qax -qax urib kular guldurak,
  Yomg'ir yum -yum yig'laydi biroq.
  
  U yashnatar vohayu cho'lni,
  Novdalarga billur tizildi.
  Bosib ketdi mashina yo'lni,
  Yo'l sho'rlikning joni uzildi.
  
  Vaqirlaydi baqalar go'yo,
  Oynalarda titrar itbaliq.
  Yomg'ir tinib, yorishar dunyo,
  Yaraqlar dil ko'zgusi tiniq.
  
  Boqib gullar tabassumiga,
  Jilmayar bog' o'ychan, sog' -omon.
  Osilgancha xayol dumiga,
  Uchib ketgim kelar sen tamon.
  
  
  19 iyun, 2008 yil. Kech soat 8 dan 56 minut o'tdi.
  Toronto shahri. Kanada.
  
  
  
  Singlim Anoraga
  
  
  Ruhim oydinlarda daydigan suvchi,
  Men seni eslayman, kunda, kun ora.
  Jilmayib, yig'lovchi, yig'lab, jilmayguvchi,
  Mening yuvoshgina singlim, Anora.
  
  Subhi sodiq mahal taqirlatsalar,
  Tomlar tunikasin yomg'irlar cho'qib.
  O'ltirarsan balki mehrobda sahar,
  Sokin sukunatda nomozing o'qib.
  
  Ko'zingdan yomg'irday tirqiramasin,
  Ko'z yoshing suyulgan olmosday oqib.
  Ovozsiz yig'lasang, huvillab yotgan,
  Akangning kimsasiz uyiga boqib.
  
  Ko'z yoshing bebaho dur kabi asra,
  Tinsin kuzgi suvlar singari asab.
  Mayli xovlimizda za'faron hasrat,
  Yursin yaproqlardan gerbariy yasab.
  
  
  
  6 avgust, 2010 yil.
  Kunduz soat 8 dan 4 daqiqa o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Yurt sog'inchi
  
  
  Bir soat ichida dunyo qaridi,
  Yosh turib sochlaring oqardi yanvar.
  Jilmayar tahayyul tumanlarida,
  Lablari atirgul, sochlari anbar.
  
  Bobur vatangado, Furqatlar daydi,
  Navoiy chet elda, qalqiydi ashkim.
  Kimlardir Vatanni sevaman deydi,
  Undaylarga mening keladi rashkim.
  
  Daraxtlar yugirar tepaliklarda,
  Oppoq uchqunlarni to'zg'itganda yel.
  Bahor keldi, muzni yorib chiq! - deya,
  Yana boychechakni aldaydi aprel.
  
  Men endi mushtlashib qovoqxonada,
  Aroqqa cho'kmayman hasratga to'lsam.
  Qaniydi Vatanda, qorli dalada,
  Gulxanga termulib jimgina o'lsam.
  
  Daydi shoir o'ldi - deya odamlar,
  Ko'mishsa, ustimdan tortishsa tuproq.
  Xonanga qamalib, yolg'iz u damlar,
  Sen o'zing yig'laysan hammadan ko'proq.
  
  
  1 dekabr, 2012 yil.
  Kunduz soat 2 dan 12 minut o'tdi.
  Kembridj shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Cho'lquvar
  
  
  Yoshligimda cho'lquvar edim,
  Quvar edim cho'llarni yomon.
  Cho'llar mendan qo'rqib qochardi,
  Kulgim qistar eslasam hamon.
  
  Quvmay desam uyqu bermasdi,
  Quvarlikning muqaddas burchi,
  Bo'ronda ham quvlayverardim,
  Ko'zda qumning qalampir-murchi.
  
  Bilsam, bekor quvgan ekanman.
  Daryolarda quridi suvlar.
  Qasos dunyo ekan bu dunyo,
  Bugun endi cho'l meni quvlar.
  
  
  1988 yil. Toshkent.
  
  
  
  
  Garchand so'qir ishqning ko'zlari
  
  
  O'yga botgan yomg'irli shahar,
  Elovrayman, ozg'in so'qirman.
  Ko'r yomg'irga aylanib, sahar,
  Derazangni tinmay, cho'qirman.
  
  Ko'zim oppoq ochilgan paxta,
  Tergil uni jonim, etaklab.
  Savob bo'lar edi poytaxtda,
  Men so'qirni yursang yetaklab.
  
  Tumanlarda tentirab, daydib,
  Dalalarda gulxan yoqarman.
  Balki bir kun vatanga qaytib,
  Dorvozangni topib, qoqarman.
  
  Paypaslayman shahlo ko'zlaring,
  Titrayotgan lablaringni ham.
  Yuzlarimga bosib yuzlaring,
  Shivirlaysan yomg'irday, erkam.
  
  Qalblarga yo'l topar ro'zi shab,
  Garchand so'qir ishqning ko'zlari.
  Lablar yomg'ir kabi cho'lpillab,
  Bir -birini topar o'zlari.
  
  Yomg'ir yig'lar odamday asta,
  Ko'z yoshlarin hech kimsa artmas...
  Boshqa topqir a'zolar haqda,
  Nazarimda, yozish ham shartmas.
  
  
  
  25/06/2016.
  Kunduz soat 11 dan 12 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Onterio.
  
  
  
  
  Sevgi yodi
  
  
  Oydin dala singari joyshab,
  Sirtmog'idan bo'shatilgan soch.
  Sukunatli yorug' tun -oy shab,
  Qular oppoq nafis qaldirg'och...
  
  Hushbo'y nafas, lablar yolqini,
  Harir parda ortida fonus.
  Qaro dengiz soching to'lqini,
  Bir juft cho'qqi, oqargan konus.
  
  Oydek to'lib, termularding sen,
  Ipak soching shu'laday mayin.
  U shu'la, u mayinlikni men,
  Unutolmoy o'tmog'im tayin.
  
  Balki hanuz kutarsan, esiz,
  Borolmayman endi u joyga.
  Qanday termulardik ikkimiz,
  Shu'lalarin taratgan oyga.
  
  Gul bandiday bo'yninga sening,
  Chirmashmasin hijron pechagi.
  Qurib qolma, g'arib sevgimning,
  Qor ostida qolgan chechagi.
  
  
  22 aprel, 2014 yil.
  Kunduz soat 3 dan 55 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  
  Bahor oqshomi
  
  
  
  Ko'z yoshday to'kilar gilos gullari,
  So'nadi ufqlarda otashi so'zon.
  Halovat to'shalgan bog'da tunlari,
  Nafis oy shu'lasi, go'zal gul to'zon.
  
  Oppoq gul yog'adi misoli ro'yo,
  Qaldirg'och uxlaydi tumshuqlari loy.
  Kul bilan yuvilgan idishday go'yo,
  Sokin xovuzlarga cho'kib ketar oy.
  
  
  
  13 may, 2014 yil.
  Kunduz soat 10 dan 24 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Daryo
  (Odil Ikromga)
  
  
  
  Xisor tog'larining etaklarida,
  Yovvoyi o't -o'lan odamni ko'mar.
  Shudring yaraqlaydi chechaklarida,
  Va oydin sukunat o'ylarga cho'mar.
  
  Asqar bu daryoni sog'indi qancha,
  Kimlar anglamadi, kimlar angladi.
  Yangi oy yaraqlab misoli langar,
  Shoir ko'z yoshiga cho'kib zangladi.
  
  Bog'lar shovulladi sharsharamisol,
  Daryo baliqlarning unsiz ko'z yoshi.
  Pomir tizmalari, haybatli Xisor,
  Shoir mozorining yodgorlik toshi.
  
  Chor taraf tog'u tosh, chor taraf xarsang,
  U yonda Isfara, naryog'i Vodil.
  Oydin sohillarni sog'inib borsang,
  Tanirmikan seni shamollar, Odil?
  
  Kofarnihon erur daryoning nomi,
  Talotumli, shoir umriga o'xshar.
  Cho'kar dalalarning hasratli shomi,
  Chigirtkalar ohin tinglaydi Asqar.
  
  
  
  25 yanvar, 2014 yil.
  Kunduz soat 2 dan 3 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Epitafiya
  (Bu dunyodan erta ketgan iste'dodli shoira Baxtiniso Mahmudova xotirasiga)
  
  
  
  Ey bo'ronlar ichra o'chmay, parpirab yongan chiroq,
  Bir umr yurmoqni orzu aylabon ketding yiroq.
  
  Oyga mahzun termulib, tun kechalar bedor eding,
  Jiqqa yoshli ikki oxu ko'zlaring oydin buloq.
  
  Turnalarga silkiding qo'l, xo'lashib, ko'zlarda yosh,
  Kuzgi g'amgin bog'u rog'lar ohiga tutding quloq.
  
  She'rlaringda gohi g'am, goh otdi mag'rur qaxqaxa,
  Kimsasiz sahroda yovlar ustidan kulgan Shiroq.
  
  Oh chekar zulmatli bog'da shom chirildoqlar bilan,
  Tungi javdarpoya uzra yarqirar oltin o'roq.
  
  Titragay ko'z yoshi yanglig' ko'kda yulduzlar hamon,
  Mung'ayar oydinda pastak kulba, tomi loysuvoq.
  
  She'r o'qib Jannatda yurgin xuru g'ilmonlar bilan,
  Qomating sarv, misli Kavsar havzida o'sgan quroq.
  
  
  03/11/2019.
  Kunduz soat 11:54.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  
  Kuzgi terak
  
  
  
  Daydib yurgan edim, bog'larda badar,
  Kuz sochib yubordi chumchuqlarini.
  Ular uchib ketdi shoshib, qaygadir,
  Shamollarda qayrab tumshuqlarini.
  
  Kuz xazon raqsiga chorlaydi kimni?
  Guvillagan mahal yalong'och terak.
  Terak shoxidagi qoraygan inni,
  Qushlar eslab, goho sog'insa kerak?
  
  
  
  26 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 4 dan 14 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Kimsasiz yo'llarda
  
  
  Suvga cho'kib ketdi bulutlar,
  Ko'rib kuzgi gullar ibosin.
  Qirg'oqlarda teraklar, tutlar,
  Suv oqizar bog'lar libosin.
  
  Gala gala qushlar narida,
  Shiddat bilan uchar qaygadir.
  Balki daryo sohillarida,
  Sholi pishib yotgan joygadir?
  
  Ko'prik uzra sohibjamol qiz,
  Termuladi suvga, ariqqa.
  Kezar ma'yus, o'ychan qari kuz,
  Sochlarini bo'yab sariqqa.
  
  
  26 avgust, 2010 yil.
  Kunduz soat 10 dan 58 daqiqa o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Yurak
  
  
  
  Shovqinlardan charchab uxlaydi shahar,
  Chaqmoqlar uxlaydi, uxlar guldirak.
  Lekin sen ta'tilsiz har shomu sahar,
  Tinimsiz ishlaysan ko'ksimda, yurak.
  
  Mana ellik yilki, doim birgamiz,
  Sen bilan tug'ildim, sen bilan o'sdim.
  Bunday o'ylab ko'rsam mudom, to xanuz,
  Sen o'zing ekansan ishonchli do'stim.
  
  Seni ko'p azoblab, qiynadim, bu chin,
  Ey shoir yuragim, sen meni kechir!
  Soqiy bo'lib, sunib, sog'ligim uchun,
  Vujudimga qizil qonimdan ichir.
  
  Goho qasr bo'lding, gohida zindon,
  Seni yenglomadi, g'ariblik, g'urbat.
  Ey, Xoldor Vulqonning olisda pinhon,
  Muhabbati dafn etilgan turbat!
  
  
  
  14 avgust, 2011 yil.
  Kunduz soat 2 dan 35 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Sohillarni sog'ingan ko'ngil
  
  
  
  To'rg'ay bo'lsam tongi dalada,
  Chug'urlardim muallaq sayrab.
  Qarar eding quvnab yanada,
  Ko'zga kafting soyabon aylab.
  
  Tipratikon bo'lsam, butunlay,
  Men Vatandan ketmasdim badar.
  Oy yoritgan xovlingda tinmay,
  Chopar edim to tonga qadar.
  
  Muhabbatning rubobi sindi,
  Shamol bo'lib yig'ladi quvg'in.
  Biz uchrashgan dalada endi,
  G'uvillaydi qop - qora yulg'un.
  
  Dov daraxtni kech kuz qaritgan,
  Bog'larda bor hayo va sharm.
  Sohillarni g'amgin yoritgan,
  Oy ko'nglimiz singari yarim.
  
  
  19 iyun, 2011 yil, yakshanba.
  Kundaz soat 10 dan 57 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Birinchi qor
  
  
  Oppoq qor qoplagach dalalar roxin,
  Angraygancha tildan qolibdi bog'lar.
  Qor yuki egibdi daraxtlar shoxin,
  Qaxrli qag'illar tumanda zog'lar.
  
  Baqirmay sekinroq qag'illasa ham,
  Eshitaman axir, emasman garang.
  Qorko'chki qo'zg'olar yo'talsa odam,
  Qor turar daraxtlar shoxida arang.
  
  Daraxtlar kiyingan, olifta, kibor,
  Oppoq qorpo'stini tersmi yo o'ngi?
  Bu oppoq tahayyur, bu musaffo qor,
  Kimgadir birinchi, kimgadir so'ngi...
  
  Qor bosgan dalalar besado, besas,
  Hech kim halal bermas xayollar sursang.
  Yo'lovchi jilmayib qo'yar, ranjimas,
  Qulochkashlab turib, qor bilan ursang.
  
  
  
  9 yanvar, 2013 yil.
  Tungi soat 8 dan 17 daqiqa o'tdi.
  Kembridj shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Don Mills
  
  
  
  Quyoshni haybatli gulxanda yoqqan,
  Botargox qontalash jaroxat kabi.
  Suvlari yaltirab, lapanglab oqqan,
  Bir azim daryoning qaqraydi labi.
  
  Qiyillab uchguvchi qushlarning lekin,
  Shovqin - suroniga muxtoj emas ul.
  Bu daryo suvida oqadi sokin,
  Bulbul tushlariga kirgan atirgul.
  
  Kechuvlardan o'tmas sigirlar morab,
  To'lqinlari tuya, tubsiz, o'zansiz.
  Shunday daryolar ham bo'larkan, yo Rab,
  Oydin to'qaylarsiz, Tulki, Ko'zansiz.
  
  Bo'yniga eng og'ir toshlarni bog'lab,
  G'arq bo'lgisi kelar har kimning, axir.
  G'arq bo'lgan chog'imda ko'ksimni dog'lab,
  Qurib qolma, Shopen deb atalgan nahr!
  
  Don Mills parklarida kezsam haynahoy,
  Minmayman shaytonning arobasini.
  O'rmonlar ortidan ko'tarilgan oy,
  Yoritar ko'nglimning xarobasini.
  
  
  
  25 iyun, 2011 yil.
  Tungi soat 10 dan 40 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Xirmonlarni yoritganda oy
  
  
  Kuz xazonrez bog'larni quchgan,
  Yetim kabi yolg'iz o'ynar yel.
  Qo'l silkitar janubga uchgan,
  Turnalarning karvoniga el.
  
  Shamollarda shovullab yotar,
  Maslaxat deb atalgan qishloq.
  Quyosh tog'lar ortiga botar,
  Shom shamollar shashtiga mushtoq.
  
  Sholi g'aram ustida yotib,
  Tinglayversang, kimdir gapirsa.
  Kurak bilan shamolga otib,
  Oydinda el sholi shopirsa.
  
  Qurillasa mayus baqalar,
  Tulki yursa timirskalanib.
  Chopsa yolg'iz daryo yoqalab,
  Iskabtoparlarga talanib.
  
  Kuyganyordan chinqirib o'tsa,
  Temir yo'lning po'lat samani.
  Sohillarda charaqlab yotsa,
  Chiroqlarning olmos chamani.
  
  
  
  26 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 10 dan 9 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Omonat yaproqlar
  
  
  Goho ortda qoldim, gohida o'zib,
  Go'yo bu yo'llarning yo'qday adog'i.
  Gulzorlardan nafis bo'ynini cho'zib,
  Menga talpinardi gullar dudog'i.
  
  Bugun bujmayibdi, quribdi gullar,
  Go'yo chamanlarga tekkanday qarg'ish.
  Daraxtlar mung'aygan qadrsiz qullar,
  Shoxlari yalong'och, barglari sarg'ish.
  
  Chinor yozgan ekan farroshga xatni,
  Chetlariga bitib xasratli xokku.
  Farrosh u maktubni gulxanga otdi,
  Endi oh chekmaydi olisda kakku.
  
  Daraxt qir uchida omonat zog'lar,
  Sukunatga to'lar osmon qozoni.
  Sekinroq yuraman men bunday chog'lar,
  To'kilmasin deya bog'lar xazoni.
  
  
  
  15 oktyabr, 2014 yil.
  Kech soat 7 dan 57 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  Kuzgi shamollarda xazonlar raqsi
  
  
  Gurillar qushlarning telba galasi,
  Osmonni to'ldirib uchar turnalar.
  Xuvillaydi bo'm bo'sh fermer dalasi,
  Zomin tog'larida tuman o'rmalar.
  
  Balki el janubga kuzatadi jim,
  Turnalarning kulrang galalarini.
  Oppoq qor qoplaydi hademay, do'stim,
  O'zbekning qadimiy dalalarini.
  
  Quyuq tuman aro bir o'zing yursang,
  Kuzgi o'tloqlarni qirov bosgan payt,
  Kimsasiz dalayu dashtlarni ko'rsang,
  Sizlarni bir shoir sog'indi -deb ayt.
  
  
  
  18 oktyabr, 2014 yil.
  Kechki 5 dan 15 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Oydin kecha
  
  
  Soch soqoli oppoq rassom,
  Qorli fasl shomida.
  Chizganlaring, ey Pikassom,
  Oynalarning romida.
  
  Olislarda porlayotgan,
  Chiroqlarga boqaman.
  Sog'inch bo'lib chorlayotgan,
  Shu'lalarda oqaman.
  
  Hademay qir, yo'l narida,
  Boychechak suv yoqalar.
  Xasrat to'la shom qa'rida,
  Qurillaydi baqalar.
  
  
  
  29 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 4 dan 20 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Tovush
  
  
  
  Yomg'ir yog'ar tungi yo'llarni yuvib,
  Yog'du yog'ayotgan yomg'irning yog'i.
  Shamol qanotlari shalobbo ivib,
  Ucholmay qaydadir yotibdi chog'i.
  
  Boraman, tumanli shomlarda kutgil,
  Qorayganda kunning oppoq bo'zlari.
  Yo'llarimga boqib, mungraysa butkul,
  Pastak derazangning xorg'in ko'zlari.
  
  Fonus yorug'ida yomg'irli yo'lak,
  Ko'lmaklar jimirlab o'ylarga botar.
  Sen ham yomg'irlarga termulsang kerak,
  Xiyobon ruhimday xuvillab yotar.
  
  Kimsasiz yo'llardan odimlayman jim,
  Sukunat tumanga singigan oni.
  Eshitdim jimlikda, aniq eshitdim,
  Chirt etib yaproqning uzildi joni.
  
  
  
  28 oktyabr, 2014 yil.
  Tungi soat 9 dan 33 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Gul hayosi
  
  
  
  Tentirab, bekorchi, bezori shamol,
  Xazonga to'ldirdi gulzor qo'ynini.
  Ko'rib rahmim keldi nafis, bemajol,
  Kuzgi atirgulning nozik bo'ynini.
  
  Gul boshini egib, tikoni botgan,
  Chetanli chavraga turar suyanib.
  Kiyimlarin yechib, gulxanga otgan,
  Telba daraxtlardan uyalib.
  
  
  
  28 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 3 dan 21 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Qor
  
  
  Yaproqsiz daraxtdan gurros yuksalib,
  Qushlar ushoq ko'rsa, xovliga sho'ng'ir.
  Simlar g'ijjagini shamollar chalib,
  Qor bosgan o't -o'lan sovuqda to'ng'ir.
  
  Dexqon izlarini yopadi qorlar,
  Kuz ketar shoshilib, ishlari chala.
  Butazor shamolda g'uvillab, chorlar,
  Qorli tundraga o'xshaydi dala.
  
  Bulut uxlar edi daraxt uchida,
  Yostig'ini shamol yirtdimi, netdi?
  Yostiqdan sochilgan parqu ichida,
  Dov -daraxt, dalalar ko'rinmay ketdi.
  
  
  
  28 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 2 dan 12 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Osuda jimlik
  
  
  Kuz kelibdi bildirmay, asta,
  Xazonlarni avaylab, ezmay.
  Qushlar galasining bir pasda,
  Ketganini qolibmiz sezmay.
  
  Miq etmaydi, xayolga botgan,
  Menga ma'lum uning kimligi.
  Daraxtzorda berkinib yotgan,
  Bu osuda kuzning jimligi.
  
  Yaxshiyamki hech kim yo'q ekan,
  Borganimda daraxt kesgani.
  Shoshilishda ketaveribman,
  Pufaykamni kiyib teskari.
  
  
  
  26 oktyabr, 2014 yil.
  Tungi soat 1 dan 50 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  G'aflat
  
  
  Kuz hushbo'y bexilar xidiga to'la,
  Uzumu anorlar ilingan ombor.
  Xazonlar raqsiga termulib, so'ra:
  -O'ylarga botgan bu jimlikda kim bor?!
  
  
  Bog'da ivirsigan bu shamol bangi,
  Kuppa kunduz kuni, qaranglar, netdi.
  Kuzning xazonlardan to'qilgan yangi,
  Cho'g'dek gilamini o'g'irlab ketdi!
  
  
  
  27 oktyabr, 2014 yil.
  Tungi soat 11 dan 5 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Etika
  
  
  Daraxt shoxlarini silkitgan edi,
  Qaxrabo barglari to'kildi yerga.
  Farroshning so'kinib aytganin endi,
  Ayb bo'lar deyman, kiritsak she'rga?
  
  Farrosh qo'llarini kuxlab, isinib,
  Xazonlarni to'plab, olovda yoqdi.
  So'ng o'ychan tutatib tamakisini,
  Xayolchan mung'ayib, gulxanga boqdi.
  
  Qir! qir! -deyaverib qirilib ketar,
  Turnalarning uzun nayday tomog'i.
  Qo'riqchi qushlarning qaytishin kutar,
  Kiygan jandasida yillar yamog'i.
  
  
  
  27 oktyabr, 2014 yil.
  Kech soat 7 dan 44 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Kuzgi o'rmonlarda osuda jimlik
  
  
  Qanday yashnar edi dala tuz,
  Shovqin solib yoqqan jalada.
  Endi kezar bu joylarda kuz,
  Sholg'om kovlar dexqon dalada.
  
  Qush galasi deya o'ylabman,
  Uchib o'tsa g'arib xazonlar.
  Men ularga qarab to'ymabman,
  Chirpiratsa telba to'zonlar.
  
  Darchalarga bosganicha yuz,
  Yaproqlarin to'kar qayinlar.
  Yana qaytib kelinglar deb kuz,
  Turnalarga qattiq tayinlar.
  
  
  27 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 12 dan 22 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Qor quvonchi
  
  
  Guppa guppa yog'averdi qor,
  Tomlar oppoq, oqardi yerlar.
  Oq varaqday ko'chayu devor,
  Qorga yozging keladi she'rlar.
  
  Qorbo'ronda turtinib, toyib,
  Yo'lda odam tanimas do'stin.
  Qorboboday bog'lar bukchayib,
  Kiyib olgan qalin qorpo'stin.
  
  G'uvillaydi qorli dalada,
  Cho'kirtaklar bo'g'zigacha qor.
  Darchadagi chiroq panadan,
  Qorli yo'lga boqar intizor.
  
  G'ijirlaydi qordagi qadam,
  Qor ostida qolibdi yo'lak.
  Qorga qarab to'ymaydi odam,
  Hamma xursand, farroshdan bo'lak.
  
  
  
  25 oktyabr, 2014 yil.
  Tungi soat 11 dan 54 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  O'rmonlarga tutashdi yo'lim
  
  
  Guvillaydi yalong'och terak,
  U Makkaga bormagan xoji.
  Unga amal, mansab ne kerak,
  Yerda yotar tillarang toji.
  
  Yo'l chetida raqsga tushar,
  Nozikkina navnihol qayin.
  Yaproqlari chirpirab uchar,
  Shamollarda chayqalgan sayin.
  
  Kasod bo'ldi qushlar bozori,
  Sarmoyasi talandi, sindi.
  Girvatlarga sovrildi bori,
  Kuz inqiroz otiga mindi.
  
  Tumanlarda xayolga tolgan,
  O'rmonlarga tutashdi yo'lim.
  Bo'ronlarda yaproqsiz qolgan,
  Novdalarga o'xshaydi qo'lim.
  
  
  
  25 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 3 dan 54 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Cho'tal
  
  
  Qo'llarida "qirol", "dama", "tuz",
  Dov -daraxtlar o'ynaydi qarta.
  Qimor o'ynab, to'ymaydi bu kuz,
  Yutqazsa ham bir necha marta.
  
  Sarg'aytirdi daraxtni hasrat,
  Ishonmaydi aytsang birovga,
  Barglarini avaylab, asrab,
  Bog'lar tikdi dovga, garovga.
  
  Shamol tinmay chiylaydi qarta,
  Shamollagan qari ko'kyo'tal.
  Farrosh kelar kunda bir marta,
  Olmoq uchun bog'lardan cho'tal.
  
  
  
  25 oktyabr,2014 yil.
  Kunduz soat 3 dan 10 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  Xovuz
  
  
  Osmon g'aznasining eshigi ochiq,
  Oy xovuz suviga otilgan chaqa.
  Xovuzda ko'zagul g'unchasi yopiq,
  O'ltirar zangori yaproqda baqa.
  
  Yulduzlar baqadan qo'rqadi yomon,
  Olov sovuq suvdan qo'rqqanday xuddi.
  Tilini uzatib osmonlar tamon,
  Baqa bir yulduzni yamlamay yutdi.
  
  So'ng yana birini, keyin boshqasin,
  Yutaverdi olmos chivinday tutib.
  To'lin oy berkinib oldi, qisqasi,
  Qo'rqib, nafasini ichiga yutib.
  
  Nazarimda u mag'rib tamon qochdi,
  Hademay tun o'rnin egallar kunduz.
  Xovuzda nilufar g'unchasin ochdi.
  Osmonda bitta ham qolmadi yulduz.
  
  
  12 mart, 2014 yil.
  Kunduz soat 2 dan 25 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Breimpton shahri.
  
  
  
  
  Kuzning g'arib, gamgin shamoli
  
  
  To'zg'itganing yetmasmi qasddan,
  Qo'y, quvlama yaproqni, shamol.
  Sen ham hadeb izg'iyvermasdan,
  Bir zum to'xta, madaniy dam ol.
  
  Yosh emassan, umring ham yarim,
  Qilgan savob ishlaring sana.
  Chilpib kuzgi daraxt barglarin,
  Farroshga ish oshirma, bola.
  
  
  22 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 3 dan 17 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Nay
  (Buyuk naychi sozanda va yaxshi inson Abdulahad Abdurashidovga)
  
  
  
  Daryolarning labida hamon,
  Nola qilar sohil naylari.
  Chalar beg'am sozanda shamol,
  Bo'rtib bo'yin, tomir paylari.
  
  Shovullaydi, oh chekadi nay,
  Shamollarga to'lganda qo'yni.
  Xorazmlik raqqosalarday,
  Boshda jig'a, ingichka bo'yni.
  
  Tinglayversang yomg'irda ivib,
  Shovullasa qamishlar ohi.
  Sohillarda yomg'irpo'sh kiyib,
  Qarmoq tashlab o'ltirsang gohi.
  
  Yolg'iz o'zing xayolga botsang,
  Uyga ketmay xaftalab, oylab.
  Tunlar qamish chaylada yotsang,
  Oyning porlab chiqishin poylab.
  
  
  
  22 oktyabr, 2014 yil.
  Kunduz soat 11 dan 34 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Qorbo'ronda qolgan yo'lovchi
  
  
  Ulovlar ham charchadi, tindi,
  Oppoq qorga belandi shahar.
  Ko'mib tashlar borliqni endi,
  Qor tinmasa to tonga qadar.
  
  Cho'zilgancha o'rnimga shu dam,
  Qordek oppoq o'ylarga botdim.
  Yo uy yorug' qor shu'lasidan,
  Yo chiroqni o'chirmay yotdim.
  
  
  
  24 oktyabr, 2014.
  Kunduz soat 10 dan 53 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  Robinzon
  
  
  Makonim shu, kimsasiz orol,
  Kemalarning yo'liga boqdim.
  Qo'lda qalam daxshatli qurol,
  She'rim qalab, gulxanlar yoqdim.
  
  Sohilda suv yig'lar chamasi,
  Ummonlarni keladi kechgim.
  Shovqin solar to'ti galasi,
  Hayqiraman, eshitmas hech kim.
  
  Yulduzli tun bayroqmi qaro?
  Oy ham undan ketmaydi nari.
  Uxlar havo ummoni aro,
  Kosmosdagi orol - Yer shari.
  
  
  
  19 iyun, 2010 yil. Kunduz soat 2 dan 44 daqiqa o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Yo'lchivin
  (Bo'shliq manzarasi)
  
  
  Muqaddas xandaklar ustida minglab,
  Chevar o'rgimchaklar to'qiydi kashta.
  Aqldan ozasan jimlikni tinglab,
  Ne bor u davrada, bo'shliqda, dashtda?
  
  Yirtig'i hayxotdek ro'molcha bilan,
  Yig'lab bormoqdasan, do'stim qayonlar?
  Kuylaguvchi qumlar aytadi o'lan,
  O'rmalar mehribon do'stdek chayonlar.
  
  Cho'chqa oxurida uxlama, yetar,
  Yovlar ko'rinsa ham ko'zinga do'stdak.
  Xademay yomg'irlar qiyshayib ketar,
  Qovjirar maysazor - lojuvard po'stak.
  
  Endi kapalakqor yog'ar begumon,
  Kimgadir birinchi, kimgadir so'ngi.
  Quyuqlashar sovuq zulmatli tuman,
  Shamolda xurpayar zaminning yungi.
  
  
  
  26 avgust, 2010 yil.
  Tungi soat 10 dan 13 daqiqa ?tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Telbalar shaharchasini sog'inib
  
  
  Jussalari machta, kiyimi yelkan,
  Sevgidan telbarib qolgan avomat.
  Qattiq nonni suvga ivitib yerkan,
  Borxesning kitobin aylar qiroat.
  
  Ozg'in qo'llarida portfel shishar,
  Namlikni o'tkazar poyabzal charmi.
  Zarb bilan yopsalar, uzilib tushar,
  Eshikka qisilgan sharfning yarmi.
  
  Qanday yog'ardiya xazonlar parkda,
  Telbalarni kuzgi tumanlar yutar.
  Yarqiratib temir yo'llarni arta,
  G'ijirlab, qip qizil tramvay o'tar.
  
  Yomg'irda yuvilgan oyna yo'lakka,
  Yorliqday yopishib qolar edi barg.
  Qor yog'sa telbalar ketar pinakka,
  Qutb ayig'iday uxlar edi park.
  
  "Kitob" nomli og'ir dardga chalingan,
  Telbalar har tamon tirqirab uchdi.
  Non o'rniga kitob sotib olingan,
  Telbalik yillarim yodimga tushdi.
  
  
  
  21 okto'br, 2014 inji yil.
  Kunduz soat 1 dan 3 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  
  Dadamni sog'inib
  
  
  O'ltirgandik porloq oyga termulib,
  Daryo tamonlarda yulduz chamani.
  Uzoqdan o'tardi poyezd chinqirib,
  Olis temir yo'lning uchqur samani.
  
  Xovur chiqib turgan otning go'ngini,
  To'pladik otlarni xurkitmay, qashib.
  Keyin parnik o'ra so'lu o'ngini,
  Go'ng bilan to'ldirdik yelkada tashib.
  
  Suvqog'oz parnikmas, o'tov deng qadim,
  Tunlar ichkarida porlardi chiroq.
  Men pechka yoquvchi go'laxi edim,
  Ko'mir bor, gaz degan yo'q edi biroq.
  
  Uzoqda xorigan traktor "Altay",
  Ingrardi muttasil tunning qa'rida.
  Tumanda adashib qolgan odamday,
  Kezardi noyabr zulmatlarida.
  
  Ibodat qilardi dadam uyda jim,
  Balki farz nomozi, balki vitiri.
  Men esa parnikda kitob o'qirdim,
  Suvqog'oz tom uzra qorlar shitiri.
  
  
  
  15 oktyabr, 2014 yil.
  Tungi soat 9 dan 58 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  
  Kuzatish
  
  
  Jilmaygancha ko'z yoshlaringni,
  Yashirasan, aldab netasan?
  Men perronda qolaman yolg'iz,
  Sen poyezdda yig'lab ketasan.
  
  Jiqqa yoshga to'lgan ko'z bilan,
  Yo'l olasan uzoq ellarga.
  Yugiraman poyezd ortidan,
  So'zlar uchar sovuq yellarga.
  
  Chirpiraydi poyimda xazon,
  Dekabrning bodlari yelar
  Xuvillagan perronda turib,
  Poyezd kabi chinqirgim kelar.
  
  
  1992 yil , dekabr , Toshkent Talabalar shaharchasi.
  
  
  
  
  Sadoqatli chirildoq
  
  
  Oqshom. Dala xovli, o'yga cho'masan,
  Xonang derazasin bog'larga ochib.
  Menchi kiprik qoqmay turaveraman.
  Ering kelganda ham ketmayman qochib.
  
  Esingdami, seni firoq o'tida,
  Kuydirib bir zamon ketgandim o'lib.
  Mana, tag'in qaytib keldim yoningga.
  Qaytadan tirilib, chirildoq bo'lib.
  
  Xovlingda buncha ko'p bo'lmasa gullar?
  Yo bugun bayrammi, gullar saylimi?
  Sevgilim, shu gullar ochilib yotgan,
  Xovlingda chirillab yursam maylimi?
  
  
  1999 yil , avgust ,
  Toshkent , tunggi soat 12 yarim .
  Do'rmon . Yozuvchilar ijod bog'i .
  1 - korpus , 3 - qavat , 52 - xona .
  
  
  
  
  Qadrdon qirg'oqlar
  
  
  Oqar edi daryo yoyilib,
  Sensiz go'yo yashardim xumda.
  Oyog'ingni o'pardi suvlar,
  Erir edi izlaring qumda.
  
  Uchrashganda telbalar kabi,
  So'zlasholmay qolardik tildan.
  Yo'llaringda muxtoj nigoxim,
  Uzoq edi sekundlar yildan.
  
  La'l, javoxir yulduzlar ila,
  Tun osmoni ketganda boyib.
  Uxlar eding baland so'rida,
  Sochlaringni daryoday yoyib.
  
  Dalalikda kesishgan yo'llar,
  Ko'zlarimdan mixlagan xoching.
  Qirg'oqlarim qo'porgan daryo -
  Yot yostiqqa yoyilgan soching.
  
  Balki hamon bizsiz soxilning,
  To'lqinlari bir - birin quvar.
  Qoradaryo oy laganida,
  Yulduzlarni oltindek yuvar.
  
  
  
  8/07/2006. Kunduz soat 2:41.
  Bishkek shaxri , Sovetskaya ko'chasi ,128 -uy ,
  39 - kvartira . G'ariblikda yozildi .
  
  
  
  
  Sirli maktublar
  
  
  Daraxt menga yo'lni bo'shatgan,
  O'tganimda shu yo'ldan doim.
  Va daraxtning sarg'ayib ketgan
  Xatlariga ko'milgan poyim.
  
  Daraxt sho'rlik yozgan xatlarin,
  Kimdir olib o'qishin poylar.
  Maktublarin olis olisga,
  Olib ketar po'chtachi soylar.
  
  Sevib qolgan kimnidir daraxt,
  Sevgan yori yozmaydi javob,
  Xatlarini yashirib, karaxt,
  Yig'lab - yig'lab etmaydi tavof.
  
  Daraxt har yil yozaveradi,
  Siyox, dastgox, qalam, dovotsiz,
  Xatlarini xech kim o'qimas,
  Uning sevgilisi savodsiz.
  
  
  
  1991 yil , kuz , Toshkent shahri.
  
  
  
  
  Toshbitik
  
  
  Faqat osmon bilan tirikmas inson,
  Yashab bo'lmaydiku qadrdon yersiz.
  ' Yashasa bo'ladi ' deyishing mumkin,
  G'arlar yashaganday jaxonda ersiz.
  
  Yashab bo'lar dersan quyoshsiz xatto,
  Oydin dalalarsiz, tumansiz, qorsiz.
  Vatansiz va Erksiz, tutqun qul bo'lib,
  Yashash ham mumkindir g'urursiz, orsiz
  
  Hatto xudosiz ham yashamoq mumkin.
  Yashashing mumkindir olamda mensiz.
  Qabrtoshim urib, qarg'ama, chunki,
  Men yashay olmadim dunyoda sensiz.
  
  
  
  2000 yil , 8 iyul , Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Zor -intizor
  
  
  Qurg'oqchilik kunlari keldi,
  Saxro kabi qaqragan ko'zga.
  Bu dunyoda, sevgilim endi,
  Go'zal so'z yo'q ismingdan o'zga.
  
  Kengliklarga chiqib ketaman
  Sog'inchlaring qiynasa yomon,
  So'zanaklar tentirab uchgan,
  Jim , kimsasiz dalalar tamon.
  
  Qurillaydi baqalar mayus,
  Sohilda tun etagin teshib.
  Yuksaladi ko'klarga ruhim,
  Oy nuridan arqonlar eshib.
  
  
  
  1999 yil , avgust . Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Balki
  
  
  Kuzgi shamol va maxzun xayol,
  Chizging kelar tasvirin bo'zga.
  Cho'kar moviy dubulg'a - osmon,
  Kuzga o'xshab ketguvchi ko'zga.
  
  Ko'rdim ko'zing tubida g'amni,
  Arzir edi yig'lasam uvlab.
  Yupun bog'lar bag'ridan uchgach,
  Barglar uchar bir birin quvlab.
  
  Sochlaringday uzun dardlaring,
  Qoshlaringda yillar kuyasi.
  Ko'zing qiri xanjarday o'tkir
  Kipriklaring ko'zyosh uyasi.
  
  Balki sen ham muxojir qushday,
  Uchib ketib qolarsan zumda.
  Izlaringda daryolar ingrab,
  Suvlar yig'lar yugirib qumda.
  
  Balki endi sensiz o'larman,
  Balki o'lmay kirarman yuzga.
  Termularman balki sog'insam,
  Ko'zlaringa o'xshagan kuzga.
  
  
  2001 yil , avgust. Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Seni unutmayman
  
  
  Tumanlardan chiqib kelasan,
  Lek kirmaysan ostona xatlab,
  Men bir umr yeta olmagan,
  Olis orzu , muqaddas matlab.
  
  Sen o'tasan ortinga boqmay,
  Tashlab asta iloxiy odim.
  Izlaringda men emas , go'yo,
  Qolar ruhsiz yuz yilgi yodim.
  
  Yuksalganday bo'lasan ko'kka,
  Dalalarni yoritgan oydek.
  Men bir chetda qolib ketaman,
  Oy yorug'i tushmagan joydek.
  
  Termulaman seng ketgan yo'lga,
  Tumanlarga singiydi jisming.
  Derazaning oynasin kuxlab,
  Xovurlarga yozaman isming.
  
  
  
  1991 yil , dekabr . Toshkent .Talabalar shaharchasi, 14 -yotoqxona.
  
  
  
  
  Hotira
  
  
  Unutmayman endi hech qachon,
  O'sha qayg'uli tongni.
  O'chgan chiroqlarni,
  Oqarishib kelayotgan
  Olachalpoq osmonni,
  Yiroqlarni.
  Fil suyagi kabi
  Oppoq qo'llaru
  Shunday jussani.
  Muyulishga yetganimda
  Ko'zim girdobiga
  Cho'kkan g'ussani.
  Endi u joylarga bormayman,
  Borsam,
  Shamollar yig'laydi
  Qamish tilida.
  
  
  1993 yil.Andijon.
  
  
  
  
  Sirdaryo
  ( Sohiba Ashurovaga)
  
  
  Suv ichgani kelgan kiyikdek,
  Oyoq qo'yding toshli sohilga.
  Va termulding g'alayon solib,
  Toshlarga bosh urgan johilga.
  
  Qatra - qatra ko'z yoshing to'kib,
  Xasratingni suvlarga aytding.
  Sirlarimni saqlagil, daryo -
  Deb sohildan ohista qaytding.
  
  Ko'zimda yosh, xasratga to'lib,
  Men dardingni tushunib yetdim.
  Va ayrilmas sodiq do'st bo'lib,
  Sirlaringni oqizib ketdim.
  
  
  1996 yil, kuz. Andijon shahri.
  
  
  
  
  Kuzgi sohil
  
  
  Osmonni bulutlar suruvi bosdi,
  Yunglari jamalak, yo'qdir tuyog'i.
  Bu ochko'z suruvning dastidan, rosti,
  Qolmabdi osmonning qamish, qiyog'i.
  
  Daryo lablarida chiridi naylar,
  Hayratdan osmonga baqraydi dala.
  Jannat qushlariday bargi hazonlar,
  Uchib o'tib ketdi gala va gala.
  
  Za'faron tanazzul, beqadr chervon,
  Namchil yo'laklarga yopishgan yorliq.
  Daraxt olomoni - sassiz g'alayon,
  Yomg'irlarda shishib yig'laydi borliq.
  
  Vaqt botqog'ida bijg'iydi yillar,
  Daraxtlarni tutdi jimlik uvoli.
  Sen esa kelmaysan, vaqt imillar,
  Sovuq zulmatlarda hijron shamoli.
  
  Chirpirab to'zg'iydi qaxrabo xazon,
  Bezovta qushlarning vaxshiy bo'roni.
  Xazonga ko'mildi chetanli qo'rg'on,
  Olisda o'rmalar poyezd iloni.
  
  To'lqinlar to'ymaydi qumloqni yalab,
  Chorloqlar chiyillab shovqin soladi.
  Gulxanga boqaman, she'rlarim qalab,
  Hademay ko'zyosh ham qaynab qoladi.
  
  
  
  12 noyabr, 2004 yil. Yarim tun. Andijon shahri.
  
  
  
  
  Bolalik
  (To'bo xola xotirasiga)
  
  
  Chetan chavra bilan o'ralgan bog'lar,
  Bog'da giloslarning bag'ri qonaydi.
  Yulg'inzorda shamol tentigan chog'lar,
  Kakku mening qolgan umrim sanaydi.
  
  G'urillaydi tolzor tamonda g'urrak,
  Traktor kemaday tashlaydi langar.
  Bo'ynin cho'zib xangrar yaylovda eshak,
  Ovozi keng dala dashtlarda yangrar.
  
  Quymoq pishiradi quyoshdan iyun,
  G'ir g'ir esib o'tar daydi shabada.
  Uzoq uvotlarda raqs tushar quyun,
  Traktorchi uxlab yotar kapada.
  
  Dala yo'lda moped qo'yganday poyga,
  Tirillar, ko'tarib qiyalikda chang.
  Tepalikda elni chaqirib choyga,
  Oshpaz To'bo xola ura boshlar zang.
  
  
  Tang! Tang! Tang! Tang!
  
  
  1989 yil, Iyul.Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Qiziq dunyo
  
  
  Qorong'udan chiqib qorong'ulikka,
  Ketguvchi umrlar aylana chiziq.
  Boshing sharga o'xshar buning ustiga,
  Shar ustida yashash undan ham qiziq.
  
  Qiziq tuyularkan yer - bepul uchoq.
  Doim xizmatingga tursa shaylanib.
  Sen borib yurmasang. ochgancha quchoq,
  Fasllar yoninga kelsa aylanib.
  
  Qiziqda, bir umr koinot bilan,
  Qo'shilib aylansang, aylansang yerga.
  Undan ham qizig'i, bu voqeani.
  Kimdir aylantirib yuborsa she'rga.
  
  
  2000 yil 28 iyul , yarim tun .
  Maslaxat qishlog'i .
  
  
  
  
  Hayrat
  
  
  Kuchli shamol enadi qirdan,
  Va aylanar yomg'ir jalaga.
  El qochadi shiyponga birdan,
  Ketmonini tashlab dalaga.
  
  Berkinadi ayvonga avom,
  Borliq xayol otiga minar.
  Qasirg'alar etarkan davom,
  Quyar jala va oxir tinar.
  
  Sellar yuvib tozalab ketgan,
  Sof havoga to'ladi ayvon.
  Dov daraxtlar o'zi aks etgan,
  Ko'lmaklarga boqadi hayron.
  
  
  
  22 oktyabr, 2014 yil.
  Kech soat 8 dan 00 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Enamni yod etib
  
  
  Bo'yi pastakkina Fotima enam,
  Og'zida bor edi bir dona tishi.
  Ko'rpa qavir edi mehribonginam,
  Paxtani savalash sevikli ishi.
  
  G'ippa -g'ippa urar edi paxtani,
  Qilichday savacho'p o'ynar dastida.
  Gohida tin olib, biroz to'xtalib,
  O'ltirardi go'yo bulut ustida.
  
  Bulutlar suzadi misoli ro'yo,
  Osmonlar bag'rida to ro'zi maxshar.
  Ko'kda suzib yurgan bulutlar go'yo,
  Enam savalagan paxtaga o'xshar.
  
  
  
  24/09/2014.
  Kunduz soat 12 dan 10 daqiqa o'tdi.
  Brempton shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Bahor qo'ng'irog'i
  
  
  Botargoxda oqshom qushlari,
  Sayrab, quloq pardasin yorar.
  Shovullagan terak uchlari,
  Qip -qizil cho'g' singari yonar.
  
  Aytib yig'lar iskaptoparlar,
  Oh chekishdan bormikin foyda?
  Osmon to'la javoxir va la'l,
  Cho'kib yotar bir qismi soyda.
  
  Uysiz itlar akillab, daydir,
  Porlar minglab chiroq chivini.
  Dov daraxtlar uxlashga shaydir,
  Oy yoritar sohil suvini.
  
  Suvchi odimlaydi daryo yoqalab,
  Uchar yulduz, tun ko'ksin tilar.
  Bahor qurillatib baqalarini,
  Kmgadir to'xtamay qo'ng'iroq qilar
  
  
  
  30 dekabr, 2011 yil.
  Kunduz 11 dan 11 daqiqa o'tdi.
  Toronto shahri Kanada.
  
  
  
  
  Yomg'ir
  
  
  
  Keldi uzoq kutilgan fasl,
  Chirib ketdi qorlar kafani,
  O'zi yum -yum yig'lab, muttasil,
  Ovutadi yomg'ir xafani.
  
  Yo'llar egri ko'zgu, qayrilgan,
  Kim avtobus, kim kutar taksi.
  Ko'lmaklarda esdan ayrilgan,
  Dov -daraxning parishon aksi.
  
  
  
  4 aprel, 2014 yil.
  Kech soat 5 dan 1 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  Muhojir
  
  
  Ko'zlarim sevgimiz ko'milgan qabr,
  Ko'z yoshim ellik yil saqlangan boda.
  Turnalar olislab ketgach, negadir,
  So'ppayib qoldim men yetim dunyoda.
  
  Endi zulmatlarda shamol chekar oh,
  Yalong'och novdalar chaladi burg'u.
  Isiriq tutatar bog'da tiyramox,
  Yomg'ir shovqinga tomchilar urg'u.
  
  Endi tabiatni bo'lmas uyo'otib,
  Qalin qor qoplaydi o'rmonni demak.
  Tumanda turtinib, qorlarga botib,
  Tongda bo'rsiqlarga eltiyman yemak.
  
  
  
  5 avgust, 2011 yil.
  Tungi soat 11 dan 52 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Tungi osmon
  
  
  Kal deb hazil qilsam gohida,
  Ketib qolma, arazlama, oy.
  Cheksiz osmonlarning toqida,
  Yulduzlarga yetishmaydi joy.
  
  Ular imo - ishora qilar,
  Aytgan so'zin qiyin anglamoq.
  Birov artgan kabi yaltirar,
  Yulduzlarga yotdir zanglamoq.
  
  Miltillashar misoli g'ussa,
  Suvlar yerga yozilgan chitday.
  Tonga yaqin yulduzlar pishsa,
  Ummonlarga to'kilar tutday.
  
  
  
  26 aprel, 2014 yil.
  Kech soat 7 dan 17 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Oy bilan suhbat
  
  
  Hadeb derazamdan qarayverma oy.
  Qolmadimi odob, hayo va sharming?
  Sendan berkingali topolmayman joy,
  Kim seni tishladi, qayerda yarming?
  
  Boshqa derazalar ketganmi qurib,
  Boqsangchi qoraygan qo'shni darchaga?
  Ko'rpaga o'ranib, uyquni urib,
  El xurrak otmoqda, qattiq charchagan.
  
  Yalangbosh yurasan tun bo'yi daydib,
  Archilgan tuxumday yaltirar boshing.
  Nahot mangu o'sib chiqmasa qaytib,
  Ustarada taglab qirilgan qoshing?
  
  
  
  13 mart, 2014 yil.
  Kech soat 7 dan 35 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  
  Oydin oqshomlar
  
  
  Xovlimizda kuzgacha endi,
  O'sar balki burgan, sho'ralar.
  Xuvillagan xonamga tunda,
  Oy darchadan g'amgin mo'ralar.
  
  Baqalarning shivirlab aytgan,
  Qo'shiqlarin tinglaydi chiroq.
  Chiroq emas, sevgi sarg'aytgan,
  Sog'inch, yana hijronu firoq.
  
  Xayol gilos gullarimisol,
  To'zg'ib ketar edi saboda.
  Oydin kecha o'g'rincha visol,
  O'ynar edi sochin shaboda.
  
  O't -o'lanlar ichra chekib oh,
  Chirildoqlar chirillar edi.
  Do'stlar, meni qashqir emas, goh,
  Chidab bo'lmas sog'inchlar yedi.
  
  
  
  7 mart, 2014 yil.
  Tungi soat 1 dan 17 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton.
  
  
  
  
  Qorbo'ron
  
  
  Qorga botdim tizzamga qadar,
  Muzlab qoldi havoda so'zim.
  Qor shopirgan bo'ronda badar,
  Ildamlayman yolg'iz bir o'zim.
  
  O, aqldan ozayotgan qor,
  Harir parda, ilohiy to'siq.
  Chirpirayver yorug', intizor,
  Mangu mahzun, adoqsiz qo'shiq.
  
  Sen ko'zlari oppoq oqargan,
  Dunyoda eng buyuk so'qirsan.
  Ko'cha fonuslarin yoqarkan,
  Shivirlaysan, duo o'qirsan.
  
  Uyqu kelmas, kelar o'ylaging,
  Qorli kecha - umr tushdagi.
  Sudraladi, xarir ko'ylaging,
  Dalalarda shamol xushtagi.
  
  
  
  24 iyun, 2014 yil.
  Kech soat 8 dan 2 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Brempton shahri.
  
  
  
  
  Tun haqida
  
  
  
  1
  
  
  Tun shivirlamaydi.
  U faqat chinqiradi.
  Shunday chinqiradiki,
  Quloq pardalaring yirtilib,
  Qonab ketar edi eshitganingda.
  
  
  2
  
  
  Tun paranji - chimmatsiz
  Qip - yalong'och yotgan qop -qora juvon
  Uning sirlari ko'p go'zaldan - go'zal.
  Lekin go'zal emas hamma sirlari.
  
  Tunni hatto
  Telbalarcha sevish ham mumkin
  Faqat pinxona...
  Kunduzga sezdirmasdan deganday...
  
  
  3
  
  
  G'ajishga shaylanma yulduzlarni sen.
  Negaki, yulduzlar
  Sen o'ylaganinchalik kichkina emas.
  Ular ham o'ziga hos katta.
  Shu qadar kattaki,
  Ularni g'ajib tashlash uchun
  Bilasanmi, exheyeyeyey!..
  Hech bo'lmasa, senga
  Koinotday og'iz,
  Meteoritdan yasalgan, o'ta mustaxkam
  Tishlar kerak bo'lar o'tkirroq.
  
  
  4
  
  
  Neandertal odamga o'xshab,
  Derazangdan olazarak qaraganingcha
  Xayollarga botasan.
  Rashk kelar
  Sevgiling to'lg'onib
  Tunlarning qo'ynida yotgani mahal.
  Tun esa - ayol.
  
  
  5
  
  
  Chiqib kelsa yoring tunning qo'ynidan,
  Rashk o'tida yonasan.
  Unda nega onang ham,
  Singling ham, qizing ham
  O'zing ham yotibsan tunning qo'ynida?
  
  
  6
  
  
  
  Uyg'on, galvars, tun qo'ynidan chiq!
  
  
  
  
  1993 yil, Andijon.
  
  
  
  
  
  Mabodo
  
  
  
  Men bir it bo'lsaydim
  (Laycha yo ko'ppak)
  Zulmatli kuz kechasi
  Daryo ortidagi Lattaqishloqda
  Bo'g'iq akkillardim
  Go'yo xum ichida xurayotganday.
  
  Tovushimni tinglab,
  Uxlab qolarding
  Ilinardi ko'zinga uyqu.
  
  
  Yoxud, bo'lsam edi sassiqpopishak
  Pupupub - pupupub - pupupub
  Pishsh shsh! - deya
  Olis uvotlarda sayrardim uzoq.
  Dexqonlar ishlashdan to'xtab, jilmayib
  Bir zum quloq tutardi menga.
  
  
  Yo bo'lmasa omadim chopib,
  Chigirtkaga aylanib qolsam,
  Oy porlagan oqshom
  Yozgi Qirg'izxoji dalalarida
  Tunni zirillatib chirillar edim.
  
  
  Yoki deylik birdan falokat bosib,
  Odam bo'lib qolsam kutilmaganda
  Katta - kon odam.
  
  
  Bolaligim kechgan
  Qoraqolpoqlar xutoridagi
  Cho'chqaxona xarobasidan
  Qarardim bepoyon mangu osmonga
  O'zimning naqadar muvaqqat, ojiz
  Zarra ekanimni anglamoq uchun.
  
  
  
  15 oktyabr ,2006 yil ,yakshanba .
  soat 13 dan 58 minut o'tdi.
  Bishkek , Leningrad ko'chasi 35 uy.
  
  
  
  
  Ayriliq
  
  
  
  Yoqmasam, ka - a -a - atta ko'cha - deding,
  Ko'chaga chiqdim.
  Ko'cha jim - jit edi, kimsasiz, oydin.
  Men avvallari bilmas ekanman,
  Ko'chaning bunchalar
  Katta bo'lishin.
  
  
  
  2002 yil , 2 oktyabr . Yarim tun .
  Andijon shahri 4 - kichik daxa.
  
  
  
  
  Shukrona
  
  
  
  Olloxim, anavi yon qo'shnim borku,
  O'shandan degin,
  Belkurak oluvdim yer ag'dargani.
  O'sha qo'shnim bir soat o'tgandan keyin,
  Bergan belkuragin so'rab chiqibdi.
  Sen bo'lsang
  Tug'ilganimdan beri ishlatib yurgan
  Belkurakdan afzal qo'llarimni
  Mana, qirq yetti yildirki
  Qaytarib ber deya qistab kelmaysan,
  Yaqinda Komxozdan, B.T.I dan,
  Gorgazdan, Elektrosetdan,
  Soliq idorasidan
  Odamlar keldi
  Semiz - semiz popka ko'tarib.
  To'lov miqdorini eshitgach,
  Xushdan ketay dedim, ko'karib.
  Olloxim,
  Yaxshiyamki farishtalaring,
  Semiz - semiz popka qo'ltiqlab,
  Quyosh, yomg'ir , shamol xaqini
  Surishtirib kelmas uyimga
  Yaxshiyamki nafas yo'limga
  Havo xisoblagich o'rnatmagansan.
  
  
  
  1992 yil, Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Bahor haqida
  (Chori Avaz xotirasiga)
  
  
  
  Bahor kelayotir.
  Hali hech kim yashamagan bahor.
  Bultur sening izlaring qolgan,
  So'qmoqlardan kelayotir ul.
  Ochiladi shubhasiz endi,
  Hali hech kim o'pmagan,
  Hali hech kim xidlamagan gul.
  
  Bahor kelayotir,
  Hali hech kim o'lmagan bahor...
  
  
  
  1993 yil . Toshkent shaxri .
  
  
  
  
  Chag'alay...
  (Rauf Parfi hotirasiga)
  
  
  
  O'zining bor yetimligi bilan,
  Dalalar ustida porlayotgan oy,
  Uchburchak shaklli romga joylangan
  Sharlarni har yoqqa to'zg'itish uchun
  O'qlog' yordamida yo'naltirilguvchi
  Billiardning buzg'unchi soqqasi emas.
  
  
  U sovuq adirda yolg'iz va yupun,
  Shu'lalardan yuzi sarg'ayib
  Chiroq ko'tarib borayotgan.
  Soch - soqoli oppoq, bo'yni ingichka,
  Momaqaymoq to'zg'og'iga o'xshagan Rauf.
  
  
  She'riyatning tilla chig'irig'ida,
  Jon iplarin yigirgan vujud.
  
  
  Raufdan yigirib olingan
  Lojuvard nurlarning kalavasi oy.
  
  
  Xoy, sovuqdan tovoni yorilgan Rauf,
  Bankrotga uchragan merosxo'r kunda,
  Kundamas, kundada Quyoshning o'tkir,
  Olmos nuri ila kesilgan oyna
  Yo'llaringda bahor jarchisi bo'lib,
  Erib yotgan mahal ko'lmaklar,
  Eshkaksiz qayiqda yolg'iz bir o'zing,
  Sevinch ko'z yoshlaring kafanga artib,
  Begona tunlarga ko'chib ketibsan.
  
  
  Shig'alab yog'armi endi yomg'irlar?
  
  
  
  
  20/01/2007.Kunduz soat 11:22.
  Bishkek shahri, Leningrad ko'chasi 35 uy.
  
  
  
  
  Qahramon
  (Hamqishlog'im , ikkinchi jahon urushi nogironi ,
  marhum Fozil ota xotirasiga )
  
  
  
  Guvillaydi kuzgi bog'larda bo'ron,
  Zulmat to'la kecha, tong hali yiroq.
  Loytom uyning pastak mehrobi aro,
  Mayus miltillaydi xira jinchiroq.
  
  Oqsoqol uzilgan tasmani ulab,
  Yog'och oyog'iga yuzli mix qoqar.
  So'ngra, oyoq emas, ne desam bo'lar,
  Tuyog'iga g'amgin mung'ayib boqar.
  
  Yorilarkan yog'och oyoq xariday,
  Og'rir cholning butun vujudi qaqshab.
  Kuyganyor tamonda, zulmat qa'rida,
  Poyezd chinqiradi odamga o'xshab.
  
  
  1988 yil . Bahor . Maslaxat qishlog'i .
  
  
  
  
  Tongni kutib
  
  
  
  Tumanlar qoplagan kuzgi bog'lardek,
  Hayotim xuvillab qoldiku sizsiz.
  Yorug', unutilmas, ma'sum chog'lardek,
  Jimjitlik qa'riga ketaman izsiz.
  
  Qadrdon dorvoza va baland devor,
  Meni tutib yeydi kimsasiz shahar.
  Xorg'in chiroqlarga termulib, bedor,
  Men sizni eslayman to subhi sahar.
  
  Qushlar egallaydi tong minbarini,
  Bog'larda yangraydi jarangdor sayroq.
  Atlas ko'ylagingiz etaklarini,
  Tongi shabbodalar qilganda bayroq.
  
  
  
  1991 yil , kuz , Maslaxat qishlog'i .
  
  
  
  
  Bahor tongi
  
  
  Bo'lmasa ham daryoda toshlar,
  Sinar oyning tongi tovog'i.
  Va ohista yorisha boshlar,
  Alvon ufqning zavr qobog'i.
  
  Termulaman bog'larga uzoq,
  G'amlar erir maxzun navoda.
  Qaylardadir ma'raydi buzoq,
  Pichan xidi suzar havoda.
  
  Sen xalinchak uchasan hamon,
  Yer atalgan bahaybat sharda.
  Derazalar ortida shamol,
  Yelkan kabi qabargan parda.
  
  
  
  1998 yil . May . Andijon shahri.
  
  
  
  
  Hayrat
  (Asqar Maxkam xotirasiga)
  
  
  Kofarnihon kechuvlaridan,
  Sigir haydab o'tar bolalar.
  Quyosh botib, zulmat qa'rida,
  Uxlar shudring tushgan dalalar.
  
  Lekin mening ikki ko'zim ko'r,
  Axir, bunday emasdi dastlab.
  Bu yomg'irlar nega buncha sho'r?
  Osmon buncha ketibdi pastlab?
  
  Nega qalqib chiqmadi ko'z yosh,
  Osmonlarga boqqanim zaxot?
  Nechun hech kim otmay qo'ydi tosh?
  Yog'iylardan qutildim naxot?
  
  
  
  7 iyul, 2008 yil, kunduz soat 5 : 29.
  Toronto shaxri. Kanada.
  
  
  
  
  Qarg'aga
  
  
  
  Qarg'a, seni tezakxo'r desak,
  Hafa bo'lma, olmagin malol.
  Chunki tezak ba'zi odamning,
  Luqmasidan ming bora halol.
  
  Qor qoplagan chorbog'larga boq,
  Kumush qordan daraxtlar bo'rki.
  Qarr! Qarr! desang tumanda shu chog',
  Go'zal qishning ortadi ko'rki.
  
  Seni yomon degan kimsaning,
  Komilligi emasdir yaxlit.
  Eng yaxshi qush o'zingsan, chunki,
  Bulbullarga qilmaysan taqlid.
  
  
  2008 yil, 30 iyul, dushanba. Tungi soat 2 dan 04 minut o'tdi.
  Toronto shahri. Kanada.
  
  
  
  
  Kosmik muhojir
  
  
  Biz intildik osmonga mudom,
  Osmon esa tushibdi yerga.
  Uning suvda cho'milgan chog'in,
  Tasvirlasa sig'maydi she'rga.
  
  Zamin hamma narsadan pastdir,
  Deb o'ylama mafkurang buzib.
  Sen pastda deb o'ylagan narsa,
  Yurgan mahal kosmosda suzib.
  
  Raketada uchmadim deysan,
  Qo'y, ko'ksinga urmagil pichoq.
  Sen osmonavt, Yer esa qadim,
  HAQ yaratgan bahaybat uchoq.
  
  Eng qudratli raketalar ham,
  O'ynolmaydi Yer bilan poyga.
  Chunki yuz yil uchsa ham inson,
  Borar zo'rg'a bir metr joyga.
  
  Vaqti kelib ketar avlodlar,
  Minib lappak arobasiga.
  Bizni tashlab ona zaminning,
  Oy yoritgan harobasiga.
  
  Yashab o'zga olamlar aro,
  Tumanlikda gulhanlar yoqar.
  Va sog'ingan sayyorasiga,
  Olislardan mung'ayib boqar.
  
  
  
  11 iyun, 2010 yil.
  Kech soat 5 dan 15 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  Bozorda
  
  
  Qo'yimizni sotayotganda ,
  Ko'zlarimdan chiqib ketdi yosh.
  Muxtojlikka la'natlar o'qib,
  Qo'ybozorda egib qoldim bosh.
  
  Mehr bilan manglayin silab,
  Rozi bo'lgin - dedim men qo'yga.
  O'sha qo'yni eslayman xamon,
  G'arq bo'lgancha xududsiz o'yga.
  
  Menku oddiy bir qo'yni sotib,
  Mijjam bo'ldi ko'z yoshga tikan,
  O'z xalqini sotganlarning ham ,
  Ko'zlaridan yosh chiqarmikan?
  
  
  
  1989 yil. Andijon.
  
  
  
  
  Akme
  
  (Gyotega bag'ishlanadi)
  
  
  
  Jimirlaydi xazina osmon,
  Osmon Osimon.
  Yo'qlik ramzi nol raqamiday.
  Osimon ummon.
  Unda miltillaydi
  Yulduzlarning sonsiz uvildirig'i.
  Uvildiriqlar aro suzar,
  Ko'zlari o'yilgan,
  Tili kesilgan,
  Zulmatni yoritgan oyning kallasi.
  Sizdan bir iltimos,
  xumo qushining tuxumidan,
  quymoq qilmang zinxor ba zinxor.
  Tuxumlarni bostiring.
  Ochib chiqsa,
  qirg'iylardan qo'ring ularni.
  Baxt qushining jo'jalari
  Ko'payib ketsin.
  Hamma baxtli bo'lsin Vatanda.
  Baxt nolib yurmasin baxtsizligidan,
  Hafa bo'lib yurmasin shodlik.
  Ovqat och qolmasin,
  Kiyim yalong'och.
  Suvlar chanqamasin.
  Olov sovqatmasin qaltirab - qaqshab!
  
  
  
  1993 yil, Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Veteran
  (Ikkinchi Jahon Urushi ishtirokchilariga bag'ishlanadi)
  
  
  
  Uning dil ko'zgusin parchalagan o'q,
  Chil - chil sinib ketgan, bo'lmaydi butlab.
  Do'stim, u insonga qo'l cho'zib, hech yo'q,
  Buyuk bayram bilan qo'ysangchi qutlab.
  
  Miskarnay bo'g'zida bizga tanish "Vals",
  Yengil sadolari o'ynar havoda.
  Qahramonning siyrak sochlarin besas,
  Tortqilaydi tongi mayin shabboda.
  
  Shu kunlarda qolgan u yolg'iz, yo'lsiz,
  Yo'qdir uning bunda tengdoshi, tengi.
  Uzoqlarga ma'yus termular, qo'lsiz,
  Shamolda bayroqday xilpirar yengi.
  
  
  
  15 avgust, 2010 yil.
  Tong. Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Kalishnoma
  
  
  
  O, orqasi yirtilgan kalish!
  Kiyilaverib maymayib, rangi o'ngib,
  Oqshayib ketgan kalish...
  
  Buncha og'zing katta bo'lmasa sening?
  Yoki yig'layapsanmi ovozsiz, xo'ngrab?
  Balki esnayotgandirsan
  Kinnachi kabi?
  
  Yoki kulayapsanmi mening ustimdan?
  
  Kim biladi,
  Balki,
  Qo'shiq aytayotgandirsan
  Bir paytlar og'zinga kirgan
  Oyog'imni sog'inib, qo'msab...
  
  
  
  23 may, 2008 yil.
  Kunduz soat 12 dan 56 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Ilmoq
  
  
  Siz nazarga ilmaysiz meni,
  Yaxshiyam ilmaysiz
  Ilsangiz agar,
  Elu xalqqa kulgu bo'lardik.
  
  Chunki, men novchaman.
  Nazaringiz esa
  Haddan ziyod past.
  
  
  
  2001 yil, 21 yanvar, tungi soat 9 dan 21 minut o'tdi.
  Tashqarida qor yog'yapti. Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  Kuz ilhomlari
  
  
  
  Voh, kuzgi daraxt shaklida hayronani ko'rdim,
  Yolg'iz va g'arib, bir dili vayronani ko'rdim.
  
  
  Jim jit ko'chada o'ynadi raqqosa shamollar,
  Charx urdi hazon girvati, parvonani ko'rdim.
  
  
  Darcham yonidan o'tdi uchib yovvoyi g'ozlar,
  Parvoziyu faryodida devonani ko'rdim.
  
  
  Qushlar uyasin tutdi daraxt shoxida, yo Rab,
  Inlarga boqib, g'am to'la paymonani ko'rdim.
  
  
  Za'far kapalaklar kabi uchganda xazonlar,
  Barglarga ko'milgan ko'cha , ostonani ko'rdim.
  
  
  Yo'llarga xazonlar to'shadi kuzgi Toronto,
  Boqqancha chinor bargiga Farg'onani ko'rdim.
  
  
  Ishq bodasidan mastu alast shomu sahar dil,
  Uzlat uyida xilvati mayxonani ko'rdim.
  
  
  Do'st topmadi Vulqon bu jahon mulkida izlab,
  Har yerda g'anim, vaxshati begonani ko'rdim.
  
  
  
  
  26 oktyabr, 2010 yil.
  Tongi soat 7 dan 35 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  VATAN
  (O'zbekiston xalq hofizi Sherali Jo'rayevga bag'ishlanadi)
  
  
  
  Sen agar bug'doy boshoq bo'lsang somoningman, Vatan,
  Toabad boshing omon bo'lsin, tovoningman, Vatan.
  
  Barcha yaxshi, barcha oqil, barcha dono, faylasuf,
  Qimtinib bir chekkada yurgan yomoningman, Vatan.
  
  Chor taraf zulmat, tuman, uvlaydi ming -minglab shoqol,
  To sahar gulxan yoqib chiqqan cho'poningman, Vatan.
  
  Barcha jim, tilsiz pisib, mum tishlaganda, xayqirib,
  Haq so'zin dor ostida aytgan zaboningman, Vatan.
  
  Bo'lmasin ovvora yov oybolta qayrab qatlima,
  Qatl etib o'ldirsa xam o'lmas omoningman, Vatan.
  
  Yurtda Vulqon cho'qqidek boshim bulutlardan baland,
  Yov uchun mangu o'tib bo'lmas dovoningman, Vatan!
  
  
  
  2004 yil, Maslaxat qishlog'i.
  
  
  
  
  
  Shavkat Rahmon hotirasiga
  
  
  
  "Osmon to'la havolar, faqat menga yetmaydi."
  Shavkat Rahmon.
  
  
  
  Xato qilg'ay desa kimki vabo o'ldirdi shoirni,
  Demang tillo kumush ohanrabo o'ldirdi shoirni.
  
  Labinda g'unchadek nozik tabassum, qo'ynida hanjar,
  Baxil, qalbi qaro "do'st - aqrabo" o'ldirdi shoirni.
  
  Yayov yolg'iz kezarkan bir o'zi oydin chamanlarda,
  Sahar g'ir -g'ir esib o'tgan sabo o'ldirdi shoirni.
  
  Muhabbat dardiga topmay davo, she'r yozdi u bedor,
  Kiyib gulgun qabo nozik ado o'ldirdi shoirni.
  
  Kelib ko'klam, chaqin chaqnab, chopib yomg'ir aro shodon,
  Shalobbo ko'ylagi bir dilrabo o'ldirdi shoirni.
  
  Xazonlar raqsiga termultirib bo'm - bo'sh xiyobonlar,
  Samoda turnalar aytgan vido o'ldirdi shoirni.
  
  Yalong'och dov daraxtlar berkinib sokin tumanlarga,
  Xazonli bog'dagi sharmu hayo o'ldirdi shoirni.
  
  Nazm bo'stoniga keltirdi sof muzdek havolarkim,
  Bu ne qismat, qarang, oxir havo o'ldirdi shoirni.
  
  
  
  05/08/2015 yil.
  Kechki soat 6 dan 36 daqiqa o'tdi.
  Kanada.Onterio.
  
  
  
  
  
  Farid Usmonga
  
  
  Qon tomirlar rishtadir, shundan jarangdor sozimiz,
  Bizga shunday soz ato etgan Xudodan rozimiz.
  
  She'r yozishdek bedavo bir dardni yuqtirgan aziz,
  Kamtarin shoir Farid Usmon bizim ustozimiz.
  
  Shum qadamlar yetmagan tosh qoyalar mangu makon,
  Ko'kda burgutlar kabi ko'z ilg'amas parvozimiz.
  
  Qilmag'aymiz e'tibor yog'iy g'animlar hayliga,
  Bor adolatli Xudo -yavmul qiyomat Qozimiz.
  
  Yig'lamay quvnoq yasharmiz bu fano tuprog'ida,
  Titratar olamni garchand oh ila faryodimiz.
  
  
  
  16/06/2016.
  Kech soat 8:02.
  Kanada.Onterio.
  
  
  
  
  
  Men g'arib shomlarda g'amgin chaqnagan chaqmoq edim
  
  
  
  Ey Vatan nomli chinor, shoxingda bir yaprog' edim,
  Bog'dagi mahzun shamollar shashtida titroq edim.
  
  Zoxiran miskin faqir, bir chetda yurdim hoksor,
  Lek ko'ngil otlig' jahonda hokimi mutloq edim.
  
  Katta yo'ldan nurli manzillar tamon shoshganda el,
  O't -o'lan ichra ko'rinmas kimsasiz so'qmoq edim.
  
  Paxtadek oppoq bulutlarga qarab goh yig'ladim,
  Men g'arib shomlarda g'amgin chaqnagan chaqmoq edim.
  
  O'tsa oy xorg'in suzib sokin daraxtzorlar tamon,
  She'r bitib oydinda tunlar to sahar uyg'oq edim.
  
  Kunbotar yoqlarda sohil qushlari shovqin solib,
  Ko'kka to'lqin sapchigan tosh qoyali qirg'oq edim.
  
  Toptading, teshdi oyog'ingni tikonlar, ey g'anim,
  Chunki men toshlarni yorgan yam -yashil yantoq edim.
  
  Ishqida o'rtab vujudim, o'rladi bo'g'zimga o't,
  Kecha kunduz Haq Taolo vasliga mushtoq edim.
  
  Yig'lamang ko'z yosh to'kib, hargiz mozorim ustida,
  Qo'ydilar tuproqqa jismim, men axir tuproq edim.
  
  
  
  07/11/2016.
  Kunduz soat 1 dan 47 daqiqa o'tdi.
  Kanada, Onterio.
  
  
  
  
  Ayo soqiy
  (Hofiz Sheroziy g'azaliga Xoldor Vulqon muhammasi)
  
  
  
  Yuzin ko'rgim kelur har on, bu hijron lahzasi yillar,
  Firoq sahrosida qiynab, ko'zimga tortadir millar,
  Azobim yuklasam nogox, chidolmay chinqirar fillar,
  Ayo soqiy sunib joming qil ehson, yashnasin dillar,
  Ko'rundi avval ishq osonu so'ngra tushdi mushkullar.
  
  
  Vujudim rishtasiiga tim qaro soch tolasii bandkim,
  Labiining bolidin sharmandadir novvot ila qandkim,
  Junun sahrosida chekkan azobim Qays uchun pandkim,
  Sabo yechmoqchi bo'lgan soochining xushbo'yiga ontkim,
  Muanbar xalqa - xalqa soochidin qon bo'ldi bu dillar.
  
  
  Muhabbat rozinii dilbar kelib sirri nihon aytsa,
  Qulog'imga pichirlab, jilmayib shirin suxon aytsa,
  G'anim ko'z yoshiga cho'kkay chekib oxu fig'on, aytsa,
  Botir sajjodanii mayga agar piri mug'on aytsa,
  Yo'lovchiga erur ma'lum yo'l ahvoli va manzillar.
  
  
  Sanam mujgonidan paykon kelib sanchilsa gar bir dam,
  Jigar sadporalar bo'lg'ay berolmas hech kishi yordam,
  Magar hoziq tabibim yor, tirilgay so'zlasa murdam,
  Menga yor uyida ishrat qurish imkoni yo'q har dam,
  Qilurkan qo'ng'iroq faryood, bog'lang yukni g'ofillar.
  
  
  Ayo ey dil tilab vaslin yutarsan qon ila zardob,
  Qo'yar joninga o't dilbar kiyib qirmiz qabo zarbob,
  Bu yo'lga kirma deb ogoh etibdur ishq elin arbob,
  Qorong'udir kecha qo'rqinchli mavj, daxshatlidir girdob,
  Na bilg'ay holimizni chetda turgan yuuki yengillar.
  
  
  Falakning charxi kaj , undan muruvvat kutma, ey Hofiz,
  Zaminnii titratib Vulqon kabi qon yutma, ey Hofiz
  Kezib sahro biyobonlar aro yo'l tutma, ey Hofiz,
  Agar vasl istasang undan uzoqqa ketma, ey Hofiz,
  Tilakni izla, qo'y dunyoni, ber orzuga tabdillar.
  
  
  
  23 may, 2010 yil.
  Tungi soat 12 dan 45 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  
  
  
  Men diyoru yorisiz
  ( Piri ustodimiz hazrati Amir Alisher Navoiy g'azaliga muhammas )
  
  
  
  Masjidim mayxona har dam ko'zlari hummoorsiz.
  Shu'lalar yanglig' mayin, hush, bo'yi gul attoorsiz,
  Bepoyon sahroda qoldim kulbayu devoorsiz,
  Navbahor ayyomi bo'lmish men diyoru yoorsiz,
  Bulbul o'lg'ondek xazon fasli gulu gulzoorsiz.
  
  Teshdi osmonlarni boshim, buncha ummonlar sayoz?
  Kuydirib kul qildi poyim qahraton qishlik ayoz.
  Bo'ldi alvonrang qizil qonim siyoxidin qog'oz,
  Gohi sarv uzra gahi gul uzra bulbul nag'masoz,
  Vaxki menman gungu lol ul sarvi gul ruxsoorsiz.
  
  Qoshlaring shamshiridin to'g'rab otilgan burdaman,
  Kechalar oydek jamolingdin taralgan nurdaman,
  Intizor, vaslingni izlab na tirik na murdaman,
  Tong emasdur, gar diyoru yooorisiz ozurdaman,
  Kim emas bulbul, gulu gulzoorsiz, ozoorsiz.
  
  Cho'g' kabi alvon labingdin sachragay qonimg'a o't,
  So'zlaringdinkim ilashgay laxza har yonimg'a o't,
  O'rlagay zulmatda guvlab oxu afg'onimga o't,
  Ravza ashjori o'tindur, gullari jonimg'a o't,
  Mumkin o'lsa anda bo'lmog'liq dame Dildoorsiz.
  
  Parpirar yulduz va oy, sokin halovatlig' kecha,
  Dur to'kilmishdur guhar, gulgun dudog'ingdin necha,
  Jilmayib siymin bog'ichlardin mayin soching yecha,
  May chu berding, zulf ila band et meni, ey mug'bacha,
  Kim xush ermas mug' bila ichmak qadax zunnoorsiz.
  
  Bu umr iz tushmagan qorli, salobatli dovon,
  Intilar qorli dovonlar qasdida piru javon,
  Jomi vahdat birla qorlar ostida qoldik omon,
  Topmaduq gul rangi jomi bexumor ey boog'bon,
  Vaxki bu gulshan aro gul butmas ermush xoorsiz.
  
  Bu kecha oy nuridan bo'lmish charog'on sog'u so'l,
  Navbahor oqshomi sokin, yashnagay sahroyu cho'l,
  Qaqragan dashtlar aro Vulqon hayot daryosi bo'l,
  Ahli zuxd ichra Navoiy topmadi maqsadg'a yo'l,
  Vaqtingizni xush tuting ey ja'mikim xummoorsiz.
  
  
  
  9 mart, 2009 yil.
  Kunduz soat 4:45.
  Toronto shahri.
  
  
  
  
  Yaxshilig'
  ( Zahiriddin Muhammad Bobur g'azaliga
  Xoldor Vulqon muhammasi )
  
  
  
  Kutma o'zni fil atab yurgan quyondin yaxshilig',
  Ko'rmamish olam eli, kasbi ziyondin yaxshilig'.
  Yetmag'ay insonga hech qurtu chayondin yaxshilig',
  Kim ko'ribdur, ey ko'ngil, ahli jahondin yaxshilig',
  Kimki ondin yaxshi yo'q, ko'z tutma ondin yaxshilig' .
  
  Ahli dillar o'rtanur zulmatda har on, har daqiq,
  Jilmayar poygakda donish, za'faron, ro'yi aqiq,
  Boshiga tushganda kulfat bo'lmadi davron shafiq,
  Bu zamonni naaf'iy qilsam, aayb qilma, ey rafiq,
  Ko'rmadim hargiz netoyin, bu zamondan yaxshilig'.
  
  Kimsasiz oydin sukunat to'ldi maxzun ko'nglima,
  Gohi burgut qoya oshyon bo'ldi maxzun ko'nglima,
  Bepoyon, darvesh shamollar yeldi maxzun ko'nglima,
  Dilrabolardin yomonlig' keldi maxzun ko'nglima,
  Kelmadi jonimg'a hech oromi jondin yaxshilig'.
  
  Yaxshilarga chox qazib goh otmagil to'fangu to'p,
  Sen alarning gardi poyin ko'zga surt, ardoqla, o'p,
  Telba, dovdir kimsalardek chopmagin qo'llarda cho'p,
  Ey ko'ngil, chun yaxshidin ko'rding yomonlig' asru ko'p,
  Emdi ko'z tutmak ne ma'ni har yomondin yaxshilig'.
  
  G'am yema qo'zg'olsa boshing ustida to'foni No'h,
  O'ksima gardun yo'linga gul emas, sochganda cho'g',
  Jilmayib boshing baland tut, otsalar ko'ksinga o'q,
  Bori elg'a yaxshilig' qilg'ilki mundin yaxshi yo'q,
  Kim, degaylar, dahr aro qoldi falondin yaxshilig'.
  
  Porlasin ko'ksingda, Vulqon, botining zoxir kabi,
  Bodai rahmatni dilda saqlag'il chog'ir kabi,
  Na'ra tortsang titragay yer goh zamon oxir kabi,
  Yaxshilig' ahli jahondin istama Bobur kabi,
  Kim ko'ribdur, ey ko'ngil, ahli jahondin yaxshilig'.
  
  
  
  
  22 may, 2010 yil.
  Kunduz soat 5 dan 43 minut o'tdi.
  Toronto shahri, Kanada.
  
  -------------------------------------------------------------------------
  
  Yapon she'riyatidan Xoldor Vulqon tarjimalari.
  Xayku va tankalar.
  
  
  
  
  Xayku xaqida
  
  
  Xayku yolg'izlikni kuylaguvchi ixcham san'at asari bo'lib, u tashvishlardan bezgan,noxaqliklardan, ozorlardan charchagan, g'iybatlar paykonidan vujudlari g'alvir, xorg'in ruh egalarining chekinadigan uzlatgoxi, xilvatidir.
  
  Yapon shoirlari tabiat bilan uyg'un umr kechirib, xaykular yozish uchun roxiblar kabi janda kiyib, xassa tayanib, yovvoyi kaptarlar g'uvillayotgan kimsasiz dalalar ortida,tumanli tog' qishloqlaridagi chakalakzor o'rmonlarda, vayrona ibodatxonalarning unut xarobalarida, yovvoyi gullar ochilib yotgan o'ngirlarda yolg'iz yashaganlar va go'zal, o'lmas asarlarni yozib qoldirganlar.
  
  Xaykularda ko'p qirrali nimkosa ma'no, falsafiy mazmun yo'q.
  
  Yapon shoirlari xaykular orqali go'zal tabiat manzaralarini, yoxud narsalar xolatini yoki odamning muayyan ruhiy kayfiyatini aks etdirish orqali o'quvchiga xayrat bag'ishlaydi, tuyg'ularini ibtidoiylashtirib tabiatga yaqinlashtiradi, insonning hissiyotlarini sun'iylik g'uborlaridan tozalaydi.
  
  Xaykularda aks etdirilgan manzaralarni ko'z oldingizga keltira olsangiz, tog'dagi qishloqda oy chiqishini sarg'ayib kuzatayotgan dexqonlar holatini,butazorlar ortidan ohista ko'tarilayotgan to'lin oyni ko'rayotganday, chigirtkalar chirillashini eshitayotganday, bo'lasiz.
  
  Tahayyul va tahayyur shu'lalariga yo'g'rilasiz.
  
  Yapon shoirlari toju-taxt vasvasasi, fisqu fasod, shaxvoniyat va molu dunyo xirsidan yiroq o'z xayku va tankalarida go'zal manzaralarni aks ettirib, INSONLAR qalbida Xudoi Taolo qudratining tajallosi bo'lgan musaffo tabiat go'zalligiga mehr - muhabbat uyg'otadi .
  
  Quyida bundan olti asr avval yozilgan yapon xaykularini va tankalarini o'z tarjimam orqali hukmingizga havola qilaman.
  
  
  
  Xoldor Vulqon
  
  
  
  
  BUNDAN 600 YIL AVVAL YoZILGAN XAYKU VA TANKALAR.
  
  
  Xoldor Vulqon tarjimalari. 1983 -2013 yillar.
  
  
  
  
  * * *
  Baland qoyadagi daraxtga yana
  Ilinib qolibdi
  Mening varragim . . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  
  
  
  * * *
  Ajoyib varrak ko'tarildi
  Kambag'alning tomi ustidan
  Ko'm - ko'k osmonga . . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  
  
  * * *
  Oyning birinchi kuni , mening ushoqdek
  Varragim boshqa varraklar bilan
  Qo'shilib likillar Edo* ustida . . .
  
  
  
  * Edo- Tokioning eski nomi.
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  
  
  * * *
  Sel toshqini .
  Oh , qanchalar to'lib oqmoqda ,
  Qal'a atrofidagi zovurlar !
  
  
  
  Masaoka SIKI .
  
  * * *
  
  Bahor seli .
  Okeanga quyilmoqda
  Bo'tana suvlar . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Suv toshqini
  Mushuk tushib ketdi oqimga
  Sakrab o'tolmadi bechora .
  
  
  
  XORO
  
  * * *
  Bahor shamoli .
  Yutoqib - yutoqib suv ichar sichqon
  Sumida daryosidan . . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  Qayiq ustida varaqlari
  Tosh bilan bostirilgan kitob
  Bahor shamollari esar . . .
  
  
  
  KITO .
  
  
  
  * * *
  Bahor shamoli .
  Turnalar oqarib xurpayar ,
  Qarag'aylar orasida . . .
  
  
  RAYDZON .
  
  * * *
  Xuddi odamlarday daydib yuribdi ,
  Kaptarlar , chumchuqlar
  Baliq ovi mavsumida .
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  Baliq ovi mavsumida
  Qisqichbaqa ishonqiramay
  O'lchab yurar qumda oyoq izlarin . . .
  
  
  ROFU
  
  * * *
  
  Gullagan sakuralar ichra
  Fudziyama yuksalmish ko'kka -
  Yaponiyada bahor !
  
  
  SYoU
  
  * * *
  Uzoqdagi fudzi tog'larin
  To'sib qo'ydi yashil to'nila
  Yoshgina yaproq .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  * * *
  Sholi ekish mavsumi .
  Ox qancha qayg'u , qancha tashvishlar
  Quyilgan - a bu qo'shiqlarga !
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  Dexqon uxlar tog' etagida .
  Ketmonchaga boshini qo'yib
  To'rg'ay sayramoqda havoda .
  
  
  Kobayasi ISSA .
  * * *
  Sholipoya chopgani chiqdim .
  Qush ham sayrab qo'ymas aqalli
  Tog' yonbag'rida . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  * * *
  Men bu yerni ag'dargunimcha
  Ketib qopti dala osmonida
  Suzib yurgan bir parcha bulut . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Oqshom tutunlari .
  Nog'oralar zirillar gulxan tomonda
  Chalinadi quloqqa qo'shiq . . .
  
  
  
  RYoTA .
  * * *
  Kun uzoq cho'zilar
  Ko'prikka qo'nganicha turar tustovuq
  Ketmaydi uchib . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  
  
  * * *
  Kun uzundan uzoq ,
  Olisdan elas - elas eshitiladi ,
  Objuvozning horg'in g'ijiri . . .
  
  
  
  YaXA .
  
  
  * * *
  Uzoqda uchmoqda bir gala o'rdak ,
  Men ketmonchamni chayqayman .
  G'aq etadi nimadir suvda . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  
  
  * * *
  O'tloq uzra tutun cho'zilgan
  Vaysashmoqda bir narsalar deb
  Ikkita biya . . .
  
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  * * *
  
  Eh sen bulbul !
  Loy oyog'ingni arttayapsanmi ,
  Olxo'ri gullariga . . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  Bulbul sayrayapti
  Har zamonda tashlab qahrli nazar
  Mening kulbamga . . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  
  Bulbul sayramoqda
  Gox uyonga , gox buyonga o'girilib
  Gullagan novdada . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Bulutlarga sho'ng'ib
  Va ularla uchib shamolga
  Qaldirg'ochlar kelar bahorda .
  
  
  
  DAKOTSU
  
  
  * * *
  Dexqon ishlayotgan
  Orol ustida ham
  To'rg'ay qo'shig'i . . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  Yashil javdarizor .
  To'rg'ay ko'tarildi dala ustiga
  So'ng yana pastladi . . .
  
  
  ONITSURA .
  
  * * *
  Narsalarni yoruqqa qo'yib ,
  Kuzataman soyalar tug'ilishini
  Kuzgi choshgoxda . . .
  
  
  
  KYoSI .
  
  * * *
  Tong yorishar
  Qo'ng'iroqlar ovozi
  Tumanlarga belanar .
  
  
  
  Mansuo BASYo .
  
  * * *
  Fudzi tog'i ,
  Kuzgi osmonni teshib
  Ko'tarilar yuksakka .
  
  
  ONITSURA .
  
  * * *
  Kuz kechasi
  O'raladi no'noq yo'lovchi
  Yupqa ko'ylakka . . .
  
  
  Kobayasi ISSA .
  * * *
  Taralmoqda o - o - o - ou !
  Mungli chorlov aks - sadosi
  Tun qo'ynida daydiydi bug'u . . .
  
  
  
  
  Matsuo BASYo .
  * * *
  Kuzgi tog'da ibodatxona .
  Ayvonda turgancha tingladim ma'yus
  Bug'u chorlovin . . .
  
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  
  * * *
  Bug'u ovozi
  Olisga jaranglab singadi
  Ma'yus va ma'yus
  
  
  
  Matsuo BASYo .
  
  * * *
  Tungi sovuq .
  Menga juldur to'nin qarzga beradi
  Daladaga qo'riqchi . . .
  
  
  Matsuo BASYo .
  
  * * *
  Izg'irin ,
  Uzoqlarda kasal turnani
  Ko'rayapman men . . .
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Po'sht - po'sht , chirildoq
  Xozir yonboshimga ag'darilaman -
  Qani , jo'nab qol - chi bu yerdan !
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  O'choq boshidagi kovakka
  Chirildoq kirib olgan
  Tungi sovuq . . .
  
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Kuz kelmoqda
  Bu xaqda xabar olib ,
  Uchib keldi qizil ninachi .
  
  
  SIRAO .
  
  * * *
  Zog'cha tutib oldim
  Uning ko'zlariga qarab bildimki ,
  Kuz kelayotir .
  
  
  DAKOTSU .
  
  * * *
  Ilgaklangan eshik -
  Hovli sahnasida
  O'ynar xazonrez . . .
  
  
  
  TEYGA .
  
  * * *
  It xurmoqda
  Ajratib qurigan xazon shitirin
  Xovlida bo'ron . . .
  
  
  Sisey - DZYo .
  
  * * *
  Oyoq ostidan chiqqach
  Chiroyliroq bo'lib qoldi u -
  Bujmaygan yaproq
  
  
  KYoSI .
  
  * * *
  Nok archayapman , oqmoqda ,
  Xushbo'y ,shirin tomchilar
  Pichoq bo'ylab yugirib . . .
  
  
  Masaoka SIKI .
  
  * * *
  Oppoq xrizantema -
  Mana qarshisida to'xtab qaychi ham
  Qotib qoldi bir daqiqaga .
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Yangi bog' yaratdim
  Nihoyat undagi toshlar namlandi
  Birinchi qish yomg'iri . . .
  
  
  SYaDO .
  
  * * *
  Birinchi qish yomg'iri
  Maymun ham qarshilik qilmaydi
  Kiydirsang chopon .
  
  
  Matsuo BASYo .
  
  * * *
  Qanday qaysar odam !
  Baliq tutar qish yomg'irida
  Qosh qoraygan chog' . . .
  
  
  Yosa BUSON .
  
  
  * * *
  Men shamolga qarshi yurayapman
  Soyabonim ortga tortadi
  Qishki yomg'irlar vaqti . . .
  
  
  Sisey - DZYo
  
  
  * * *
  Dexqon keng dalada
  Menga yo'l ko'rsatdi
  Yulingan sholg'om bilan . . .
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  * * *
  Tashlandiq hovuzda
  Bir poy qamish shippak
  Ho'l qor yog'moqda . . .
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Tovuqlar katakda uxlashayotir
  Bu vaqt qor yana qalinroq
  Qoplayotir dalalar ustin.
  
  
  Kobayasi ISSA
  
  * * *
  Shamol qalpog'ini uchirib
  Savalaydi sellar beayov
  Qo'riqchi dalada . . .
  
  
  XAGI - DZYo .
  
  
  * * *
  Oydin kecha -
  Naqadar ayanchli , naqadar baxtsiz
  Daladagi qo'riqchi . . .
  
  
  Masaoka SIKI .
  
  * * *
  Daladagi qo'riqchi
  Hatto Xizr bo'lib kelganida ham
  Boshdan olmas yevroqalpog'in .
  
  
  DANSUY .
  
  
  * * *
  Hoy , hovlida yana ne shovqin ?
  Bu qo'riqchi , kuchli shamolda
  Yerga qulab tushdi gursillab .
  
  
  
  BONTYo .
  
  * * *
  G'oz , yovvoyi g'oz ,
  Ayt necha yil uchding sarosar
  O'rmonlar ortiga , dengiz ortiga ?. . .
  
  
  
  Kobayasi ISSA .
  
  
  * * *
  Yovvoyi g'ozlarning galasi ,
  G'og'olab pastladi yaydoq dalaga .
  Kuchaymoqda tungi sovuqlar . . .
  
  
  KYoROKU .
  
  * * *
  Qizilishton taqillatmoqda -
  Kun botsa ham hamon tinmaydi
  Hamon o'sha eski joyida . . .
  
  
  Kobayasi ISSA
  * * *
  O'choq boshidagi kovakda
  Kuylar tamom o'zin unutib
  Tanish chirildoq . . .
  
  
  Matsuo BASYo .
  
  * * *
  Teshik soyabon -
  Qishlov uchun qo'l keldi juda
  Ko'rshapalaklarga !. . .
  
  
  Yosa BUSON .
  
  * * *
  Sovuq tun
  Jig'imga tegishchun qo'shnilar atay
  Qozon taqirlatayotirmi ?
  
  
  Yosa BUSON .
  
  
  * * *
  Sichqon chiqib borar
  Ko'rpam yonidagi jinchiroq sari
  Yog' ham muzlabdi . . .
  
  
  Yosa BUSON .
  
  
  
  Matsuo Basyo yozgan xaykular:
  
  
  
  Qorli tong.
  Yana quritilgan baliqni
  Yeyman shekilli yolg'iz bir o'zim.
  
  ***
  Dengiz suvida suzib yurar
  Mayda yaltiroq baliqchalar
  Tutaman desang yo'q bo'lib qolishar.
  
  ***
  Sovuq shamollarda sholoplar eshkak
  Yuragim siqilar
  Tun yana ko'z yosh...
  
  ***
  Shu qoyadan turib
  Ko'm - ko'k dengizga
  Qalpog'imni uloqtiraman!
  
  ***
  Qishki dala
  Uzoqlarda yurar dexqonlar
  Qolgan - qutgan cho'plarni yig'ib.
  
  ***
  Sochim o'sibdi
  Ozib ketdim, rangim olingan
  Bug'u oyidagi yomg'ir to'xtamas.
  
  ***
  Banan yaproqlari so'lg'in
  Oyning porlab chiqishini
  Sarg'ayib kuzatar dexqonlar
  
  ***
  Yo'llar toyg'oq muzlama
  Attang, toyib yiqildi
  Shirakayf do'stim.
  
  ***
  O'lgan o'g'lin eslab yig'ladi ota
  So'nayotgan gulxan cho'g'lari
  O'chib qoldi uning ko'zyoshlaridan.
  
  ***
  Egnimdagi qog'oz ko'ylagimni
  Ivitib yirtibdi
  Bahor yomg'iri.
  
  ***
  Muzlagan olabug'a baliqlari
  Irjaytirib yotar tishlarin
  Sovuq do'kon peshtaxtasida.
  
  ***
  Qaydasan sen, mening tayanchim?
  Xassa qilib olgan cho'pagimni
  Sindirdi kuzgi shamol.
  
  ***
  Ufqlarga botmoqda quyosh
  Kuzgi daryo suvlarida
  Yaltillaydi mayda baliqlar.
  
  ***
  Choponim yupqa.
  Kun bo'yi o'tirib undagi bitlarni
  Terib o'ldirdim.
  
  ***
  Juda qalin qor yog'ibdi
  Endi Xakbinz tog'idan
  Qanday oshib o'tar odamlar?
  
  ***
  Yosinodagi gullagan giloslarni
  Ko'rsataymi senga,
  Mening qalpog'im?
  
  ***
  Oxir quvib yetdim
  O'tgan bahorni
  Olis "Vaka bandargoxida.
  
  ***
  Voy bayov!.. Voy bayov!..
  Yana nima deyish mumkin siz xaqingizda
  Yosinodagi gullagan giloslar!
  
  ***
  Ot ustida uxlab qolibman.
  Uyg'onganda ko'rdim olisda oyni
  Tongi tutunlar.
  
  ***
  Qarayman, aylanar qorga
  Qorong'u kechada
  Qishki yomg'irlar.
  
  ***
  Ustunlariga has - xashak ilingan
  Ko'prik xayrlashayotir
  To'lin oy bilan.
  
  ***
  Qaydan keldi bu yalqovlik?
  Bugun arang uyg'otishdi meni
  Shovullaydi bahor yomg'iri.
  
  ***
  Qiziqamiz yonar qurtlarga,
  Qayiqchidan umid yo'q, u mast,
  To'lqinlar qayiqni surib bormoqda.
  
  ***
  Oydin qish kechasi
  Qor bosgan yo'llar,
  Itga otay desam topilmaydi tosh.
  
  
  
  
  Kobayasi Issaning yana ikki xaykusi:
  
  
  
  Kechib o'tdim sayoz va toshli,
  Fe'ruzarang daryo suvlarin
  Shippagimni qo'limga olib
  
  ***
  Oydin kecha
  Tiniq sholipoya suvida
  Oqib yurar gilos gullari .
  
  
  
  
  Kovaxigasi Xekigadoning ikki xaykusi.
  
  
  
  Suzayotir qora kemaday,
  Sekin asta bulutlar aro
  Tog'ning cho'qqisi.
  
  ***
  Shilliqqurtning sira
  Chig'anog'idan chiqqisi kelmas
  Kuzgi shamollar.
  
  
  
  
  Masaoka Sikining ikki xaykusi
  
  
  
  
  Gullagan Yamabuka soyasi,
  Suv solingan qovoqda
  Biltanglaydi kumushrang baliq.
  
  ***
  Kimsasizlik.
  Daraxt soyasidagi o'rindiqda
  Qarag'ayning igna barglari.
  
  
  
  
  Nayto Meysetsu yozgan xaykular:
  
  
  
  
  (1847 - 1926)
  
  
  
  
  Og'ilxona ustida
  Porlar yangi oy.
  Olxo'ri gullabdi.
  
  ***
  Qaytarib keladi o'z ovozimni
  Yana o'zimga
  Kuzgi bo'ronlar.
  
  ***
  Oy porlayotir.
  Oyoq qo'ydim osma ko'prikka,
  Lapangladi ko'prik g'ijirlab .
  
  ***
  Yurmayotgan otining
  Jilovidan tortar zo'r berib
  Aravakash sovuq kechada.
  
  ***
  Eshitilar oyna ortidan
  Dexqon ketmonining chiqirlashlari.
  Shudgorda tosh ko'p.
  
  ***
  Zilol suvli daryo,
  Lapanglab oqmoqda
  Suvga qulatilgan xodalar.
  
  ***
  Tutunlarda ko'rinmay ketar
  Sargashta roxib.
  Olislarda yangrar qo'ng'iroq.
  
  ***
  Chug'urchuqlar galasi
  Uchib o'tdi tepamdan.
  Eshitdim qanotlar shuvillashini.
  
  ***
  Menga sovg'a berishdi,
  Uyga olib ketyapman suvli kosada
  Oltin baliqchani.
  
  ***
  Qish yomg'iri.
  Xamma narsa jim.
  Qirg'oqdagi qayiq ham hatto.
  
  ***
  Go'yo itoatkor kapalakni oldiga solib
  Xaydab kelayotganga o'xshar
  So'qmoqdagi yo'lovchi.
  
  
  
  
  Taneda Santoka
  Xaykular
  
  
  ( 1882 - 1940)
  
  
  
  
  Shunday ketmoqdaman
  So'zanakni qalpog'imga
  Qo'ndirganimcha.
  
  ***
  Yolg'iz o'tiribman
  Romlarga yelimlab
  Yangi qog'ozni.
  
  ***
  Qanday va qayoqdan qaramayin
  Hamon yog'ayapti to'xtamay
  Yog'ayapti qor.
  
  ***
  Chirildoqlar chirillar.
  Berkinishning iloji yo'q
  Bu tovushlardan.
  
  ***
  Hamon uchayapti
  Kuzgi daraxtlarning
  Yaproqlari sovuq shamolda.
  
  ***
  Dam olib yotgan chog'im
  Qizil so'zanak
  Oyog'imga qo'ndi o'tloqda.
  
  ***
  Yaxshilab chaynash kerak,
  Hafsala bilan.
  Guruch bu guruchda...
  
  ***
  Sake ichib
  Chirildoqlar bilan
  Uxlab qolibman.
  
  ***
  Yozgi sel shovqini
  Yillar o'tishi bilan men kabi
  Qaribdi u ham.
  
  ***
  Mana uchrashdik nihoyat,
  Baland qoyalarda choy butalari.
  Ular gullabdi.
  
  ***
  Ayozli qish kechasi.
  Sovuq izg'irin.
  Men qayerda tunayman endi?..
  
  ***
  Qayoqqadir shoshar
  Sovuq bulutlar
  Cheksiz osmonda...
  
  ***
  Dalada izg'irin.
  Toshlarni teraman
  Kuzgi shamolda...
  
  ***
  Qishki yomg'irlar.
  Nazarimda,
  O'lmaganga o'xshayman hali...
  
  ***
  Qanday ivib ketdima!
  Boyagina huv anavi,
  Bulutlardan yoqqan yomg'irda!..
  
  ***
  Uzuliksiz kovshanaman.
  Mening ovqatim -
  Guruch kepagi.
  
  ***
  Hoy ,noinsof chigirtka!
  Xaltadagi guruch o'zi oz!
  Ertagacha yetsin...
  ***
  
  Kechki ovqat yo'q.
  Kuzataman quyoshni
  Tog'lar ortiga...
  ***
  
  Oh, qanday ajoyib
  Sel boshlanishi!
  "Tuk - tuk - tuk - tuk'...
  
  ***
  Yolg'iz kapalak pildirab
  Uchib aylanyapti.
  Hamma yoqda tosh.
  
  ***
  Oqshomda uyga qaytayapman
  Qor ustini qoplab borar qor.
  Taraladi sukunat xidi.
  
  ***
  May oqshomi.
  Baqalar qurillashi aro
  Poyezd shovqini.
  
  ***
  Ayvonda o'ltirib
  Tongi shabbodada
  Umebosi qiyomin yeyman . . .
  
  ***
  Yolg'iz va sokin
  Jim - jit o'ngirlarning
  Shaffof tonglari . . .
  
  ***
  Iyul jalasi
  Toshib ketdimi deymanda ,
  Samo to'g'oni . . .
  
  ***
  Xotiralar uchib kelar
  Qaydandir birdan
  Oppoq yuvosh kapalak bilan . . .
  
  ***
  Atrof tog' o'rmoni ,
  Boshim ostida tosh .
  Va bulutlar kuzgi osmonda . . .
  
  ***
  Tungi ibodatxonada
  Tongacha mushuk
  O'ynaydi parvona kapalak bilan.
  
  ***
  Yo'lda kasal bo'lib qoldim ,
  Mana endi tungi zulmatda ,
  Tinglayapman sel shovqinini . . .
  
  ***
  Qorong'i tushdi
  Endi oydin tog'lardan
  Axtaraman tunamoqqa joy.
  ***
  Naxot shu kul qolgan bo'lsa
  Yoqib yuborilgan kundaligimdan ?. . .
  
  ***
  Tong pallasi yirik tomchilar
  Nog'ora qilib chalar
  Kulbaning tomin .
  
  ***
  Burga chaqib uxlatmayapti . . .
  Yulduz to'la bepoyon osmon . . .
  
  ***
  Dengizlarga tikilganimcha
  Soxildagi o'tloqda
  Bo'shanaman , xojat qilaman.
  
  ***
  Bolakaylar o'ynab yuribdi
  Qabrlar aro . . .
  
  ***
  Oqshom qo'ng'irog'i jaranglar . . .
  Oyoqlarim yurmay qo'ydi . . .
  
  ***
  Kuzgi shamollarda
  Ot sug'oraman . . .
  
  ***
  Cho'chqa menga tikildi ,
  Qiziqishdan ochilgan og'ziga
  Kirmoqda kuzgi shamol .
  
  ***
  Kun bo'yi yomg'ir yog'di .
  Men o'yladim xasratga cho'mib ,
  Olislarda qolgan Vatanimni .
  
  ***
  Yemish so'rab miyovlar mushuk
  Lekin hech narsa yo'q unga bergani . . .
  
  ***
  Buncha ham mazali
  Bo'lmasa guruch .
  Kavshanaman bir o'zim o'ychan .
  
  ***
  Oftob qizdirmoqda
  Ustarada qirilgan
  Taqir boshimni...
  
  
  
  
  Isikava Tokuboku
  ( 1886 - 1940 )
  
  
  
  
  ***
  Yarim kechasi ko'chada xayrlashayotib
  O'pishgandik ikkimiz uzoq . . .
  Olis kunlar yong'ini . . .
  
  ***
  Turgenevning romanin
  Poyezdda o'qib ketayotib
  Isikari dan o'tib ketibman.
  
  
  
  
  Midzuxara Syuosi
  
  
  
  ***
  Ko'l uzra porlayotgan oyni ,
  Tomosha qilmas hech kim
  Barcha sholi o'rimida . . .
  
  ***
  Binafshalar gulladi yana
  Toptaldi so'qmoqlar
  Bahorgi o'rmonlarda
  ***
  
  Olmalar gullagan .
  Boyagina yoqqan bahor selida ,
  Oppoq gul qopladi soxil suvlarin.
  
  ***
  Oy porlar .
  Qayinlar soyasi sezilmas ,
  Tumanlarga cho'mgan qayinzor.
  ***
  Bahorni kuzatayapman
  Yomg'irlarda shalobbo ivib
  Bulutlar bilan yuzma - yuz , tog'da.
  
  ***
  Yomg'irli kun .
  Oqin bo'ylab oqar xrizantemalar
  Ko'rinmaydi bironta qayiq.
  
  ***
  Choy gullaydi baland qoyada ,
  Shom zulmati qoplagan tog'lar .
  Olislardan ko'tarilar oy.
  
  ***
  Naxotki binafsha
  Yolg'iz gulladi
  Tutzorda yana . . .
  
  ***
  Qaldirg'ochlar chiyillab uchar ,
  Tog'lar orasidagi uyimning ,
  Tomi ustidan .
  
  ***
  Xagi gullayotir
  Asama tog'iga chiqaman
  Bulutlarni qayrib . . .
  
  ***
  Jarlar aro , to'lqinlar uzra ,
  Chaykalarning ini yonida
  Olxo'ri gullar . . .
  
  ***
  Berkinadi o't - o'lan ichra
  Tunash uchun o'tloq kakkusi ,
  Yaqinlashar tun . . .
  
  
  
  
  Akutagava Ryunoske
  
  
  
  ***
  Xatto quyonning ham ,
  Quloqlari shalpayib qoldi
  Qanday issiq havo !
  
  ***
  Mana tong otdi ,
  Qo'shig'ini to'xtatib birdan ,
  Chirildoq jimib qoldi.
  
  ***
  Tog' etaklarida
  Yumilib qolibdi sovuq ayozdan ,
  Choy g'unchalari.
  
  ***
  Qishki yomg'irlar ,
  Kanal qirg'og'idagi choyxonada
  Yolg'iz bir mexmon . . .
  
  ***
  Bog' yo'lakchasidagi
  Ko'lmakda aks etar
  Azaliya gullari . . .
  
  ***
  Qish kechasi sovuq ,
  Yo'lning ikki cheti
  Bambuk o'rmoni .
  
  
  
  
  Natsume Soseki
  
  
  
  ***
  Men kasal yotgan xonaning
  Bambuk pardasida
  Kuzgi kapalak.
  
  ***
  Kuzgi daryo uzra ,
  Aks - sado yangrar .
  Chayla qurishyapti uzoqda.
  
  ***
  Kuzgi daryo soxili ,
  Topib oldim silliq , yapaloq .
  Oppoq qayraq tosh . . .
  
  
  
  
  Nakamuro Kusado
  
  
  
  ***
  Gilos mevalari
  To'ldi qirmiz sharbatga
  Biz o'g'il ko'rdik . . .
  
  ***
  Qishki dengiz ,
  Oqayotgan gul pallalariday ,
  Suzar chaykalar.
  
  ***
  Osmonda yulduzlar,
  Qayiq to'la olma ,
  Uy tamon suzaman...
  ***
  Ko'zaga suv quydim
  Qo'ng'iroqlar tovushin tinglab ,
  Yangi yil kechasida.
  
  
  
  
  Iida Dakotsu
  
  
  
  ***
  Pechkada o'tin yonar ,
  Oyna orti - sovuq dengiz uzra
  Chiyillaydi chaykalar . . .
  
  ***
  Pechka eshigin ochdim ,
  Oxista , istamaygina
  Yonadi ko'mir . . .
  
  ***
  Shamolda chayqalib jaranglar
  Eshigimga osilgan qo'ng'iroq
  Anor gullabdi . . .
  
  ***
  Pashshaxonaga kirib yotibman ,
  So'nayotir kuzgi saharda
  O'choqdagi kechagi cho'g'lar . . .
  
  ***
  Namiqib bo'kdi tevarakdagi ,
  Quvrab qolgan kuzgi maysalar.
  Yomg'ir quyar tog'larni yuvib.
  
  ***
  Esar g'arbiy shamollar ,
  Kirib kelar yomg'ir suvlari ,
  Ostonaga qadar o'rmalab .
  
  ***
  Inson qalbiga o'xshar
  Faqat bir narsa -
  Kuzgi yonar qurt . . .
  
  ***
  Qor ko'mib tashladi
  Barcha yo'llarni
  Isinaman o'choqda yolg'iz . . .
  
  
  
  
  Nayto Meysetsu
  
  
  
  
  ***
  Shaffof suvda
  Qilt etmaydi mudroq baliqlar
  Kuzgi shamol . . .
  
  
  
  
  Takaxama Kyosi
  
  
  
  
  ***
  Qor og'irligidan qiyshaygan
  Og'ilxona tamonda
  Maraydi sigir . . .
  
  ***
  Guvillagan sovuq shamolni ,
  Ko'ksim bilan qarshi olib .
  Bir zumga unutdim qariganimni . . .
  
  ***
  Men bugun xar doimgidan ham ,
  Qo'proq achindim gullarga
  Qish shamolida
  
  ***
  Baland qoya toshlar aro
  Ko'rinadi mo''jaz bir qishloq ,
  Qishki qaltis yo'llar .
  
  ***
  Ikkiga ayrilib
  Olisga cho'zilar ikki ip -
  Dala so'qmoqlari
  
  ***
  Xademay jimib qolar
  O'tinchilar boltasi tog'da ,
  Kuzgi yomg'irlar . . .
  
  ***
  Uxlang Tokioliklar !
  Birinchi qish yomg'iri yog'ar ,
  Tungi jimlikda
  
  ***
  Ariqchani loyqalatib ,
  Dexqonlar sholg'om yuvar
  Xafsala bilan . . .
  
  ***
  Qishki bo'ron .
  Fonarning xira nuri ,
  Aks etadi paqir suvida.
  
  ***
  Mo'rini ochaman .
  Qilt etmay osilib turar ,
  Kul ustida mudroq o'rgimchak.
  
  ***
  Birinchi qish yomg'iri ,
  Mening yuragimda umrbod
  Qolar endi u . . .
  
  ***
  Janub yoqqa uchib o'tdi qush ,
  Tumshug'ida nimadir cho'qib .
  Meva shekilli . . .
  
  ***
  Mana , yana bitta chinor novdasi ,
  Yalang'ochlandi . . .
  Chor - atrof jim - jit.
  
  ***
  O'tinchilar qarar ,
  Tog'lardan turib ,
  Vodiylarda qolgan qorlarga . ..
  
  
  
  
  Kovaxigasi Xekigado
  
  
  
  ***
  Oyog'im ostida o'ralashib ,
  O'sgan maysalar aro
  Chiyillaydi mitti jo'jalar.
  
  ***
  Men tun bo'yi xayku yozaman ,
  Xotinim esa
  Nimanidir yamab - yasqaydi . . .
  
  ***
  O'tloqqa chiqaman ,
  Qizg'aldoqlar to'zg'ir shamolda
  Suqsirlar uchib o'tar . . .
  
  ***
  Kartoshka qaynataman,
  Tovushsiz koinot bo'shliqlarida
  Yig'lar bolakay . . .
  
  ***
  Qoraygan o'choq mo'risi uzra
  Aylanadi inga joy izlab
  Qaldirg'ochlar baxorda . . .
  
  ***
  Qishloqda bayram ,
  Qirmizi fonarlar yonar ,
  Bug'u ma'rar olis zulmatda . . .
  
  ***
  Suv charxpalagin aylantirishdan ,
  Charchadi odamlar
  Sholi ekish mavsumida . . .
  
  ***
  Bug'da pishirilgan sholg'omni
  Suzmaga qo'shib yeb
  O'ltirdim g'amgin . . .
  
  ***
  Sovuq suyagimdan o'tib ketdi
  Choshgox payti soxilda
  Qarag'aylar aro daydiyman .
  
  ***
  Novdalari gulga burkangan
  Bexi daraxti ostida
  Gullaydi binafshalar .
  
  ***
  Xuv ana , uzoqda
  Yosa ning qishki dalalarida
  Ko'rayapman qor qarqaralarin .
  
  
  
  
  Isikava Takuboku
  
  
  
  Kasalxona derazasiga
  Yaqin olib kelishdi meni.
  Odamlarni ko'rib quvondim.
  
  ***
  Oxiri uloqtirdim
  Kuya yegan telpagimni men.
  Olti yil kiydim uni.
  
  
  
  
  Toki Dzemmaro
  
  
  
  Uzoqlarni ko'rsatdim barmog'im bilan,
  U yoqlarda, u o'lkalarda
  Oqib yotar Volga daryosi.
  
  ***
  Uziliksiz, xuddi telbadek,
  O'ylayverdim achchiq tamaki chekib
  Olis Sibir qorlari xaqda.
  
  ***
  
  Qayta - qayta o'qiyman ko'zlarimda yosh,
  Yurakka yaqin Turgenevning bu kitobi.
  Muqovasi sarg'ayib ketgan...
  
  ***
  Ox, necha bor o'chdi papiros cho'g'i,
  Hasratli o'ylar -
  Achchiq Rus tamakisi, qish...
  
  
  
  
  Nasivaki Dzyundzaburo
  
  
  Kuzgi daryo qirg'og'i.
  Uzun - uzun o't - o'lan ichra
  Baliq tutayotgan odam o'ltirar.
  
  
  
  Buyuk yapon shoiri, xaykuchilikning so'ngi vakili Masaoka Siki 17 sentyabr, 1867 yili Iye provinsiyasidagi Matsuyama shahrida iste'fodagi o'rtahol samuray oilasida dunyoga keldi.Masaoka 12 yoshida birinchi she'rini va nasriy asarlarini yozdi.U Tokiodagi Imperator universitetining adabiyot fakultetiga o'qishga kirdi.1892 yildan boshlab Masaoka Siki o'z hayotini to'laligicha xayku yozishga bag'ishladi."Hayku" terminini ham Masaoka Siki iste'molga kiritgan. Masaokadan avval xayku "Rengi" san'atidagi uchliklar beb atalar edi.Masaoka Siki 19 sentyabr, 1902 yili Tokioda olamdan o'tdi.
  
  
  
  
  Masaoka Siki
  
  ***
  
  Chirildoqlar chirillar
  Ammo ming afsus
  Quloqlari kardir otamning...
  
  ***
  
  Qishloqdan shaharga kelib,
  Gullagan gilosni tomosha qilayotgan
  Dexqon hamyonini kesib ketishdi...
  
  ***
  
  Rangpar oy
  Mening birdan
  Tarvuz o'g'irlagim keldi negadir.
  
  ***
  
  O'g'rini tutib,
  Simyog'ochga bog'lab qo'ydilar.
  Tungi ayoz...
  
  ***
  
  Oqshom,
  Hovuzdagi o'rdaklar ustiga
  Qor yog'ayotir.
  
  ***
  
  Shom payti qiynalib yurib,
  Fonusni osdim
  Gullayotgan gilos shoxiga...
  
  ***
  
  Tumanlarning qa'ridan chiqdim,
  Ehhe, qanchalar buyuk dengiz
  Ro'paramda yastanib yotar!
  
  ***
  
  Yozgi daryo.
  Ko'prik boru lekin,
  Otlar o'tar sayoz kechuvdan...
  
  ***
  
  Juda ko'pchilik
  Yotib olgan kema saxniga
  Porlar yozgi oy...
  
  ***
  
  Ortimga o'grilgan paytim,
  Hozirgina yonimdan o'tgan yo'lovchi
  Tumanlarda ko'rinmay ketdi...
  
  ***
  
  Qayiqdan, ko'priklardan
  Kir yoyadigan joydan,
  Hamma yoqdan qararlar oyga...
  
  ***
  
  Bahor oqshomi,
  Kimdir o'tdi yonimdan
  Sibizg'a chalib...
  
  ***
  
  Qanday qayg'uli ko'rinish!
  O'rgimchak to'riga
  Kapalaklar ilinib yotar...
  
  
  
  
  Tankalar
  SAYGYo ShE'RIYaTIDAN
  
  
  
  
  
  Ex ,agar bu dunyoda
  Oy bulutga botmasa
  Olcha gullari to'kilmasa
  Men yashayverardim
  Dalalardan kelmay umrbod
  
  ***
  Yosino tog'laridagi
  Olcha butoqlarida
  Muzlab yotar qor
  Olchalar gullashga
  Kechikmasaydi . . .
  
  ***
  Duvillab to'kildi
  Uzun - uzun o't - o'lanlardan .
  Billur shudringlar .
  Kuzgi shamol guvillar
  Myagino dalalarida.
  
  ***
  Nixoyat kuzgi osmonda
  Qosh qoraygan on
  Arang - arang yaltirab
  Qo'rindi uzoq kutdirgan ,
  Sog'intirgan oy.
  
  ***
  Endi qandoq qilaman men ,
  Ko'ylagimning namchil yengida ,
  Yalt etdi shu'la
  Botib ketdi bulut ortiga
  Kuzgi mayus oy.
  
  ***
  Kuz oqshomi , oydinda
  Yoprildi bulutlar
  Oy yuzin to'smoq uchun
  Yo'q , ko'zlarimni aldabdi
  G'ozlar galasining ko'lankalari.
  
  ***
  Osmonda oy yo'q .
  Chiqarmikin u ?
  Men ayvonda o'ltirganimcha
  Uzoq kutdim
  Oy chiqishin tog'li qishloqda.
  
  ***
  Kunduzgiday yop - yorug' kecha
  Ko'lankam ham ko'rinmas .
  Oy yaraqlab porlar
  Borar manzilimni angladim
  Qo'ng'iroqlar tovushidan.
  
  ***
  Shudringlarin to'kmay
  Uzib oldim men
  Gullagan Xagi butog'ini
  Chigirtkalar qo'shig'in tinglab
  Oy yorug'ida.
  
  ***
  Qora siyox bilan yozilgan
  Xatlarga o'xshab
  G'ozlar qanot qoqib
  G'og'olab uchar
  Tungi osmonda.
  
  ***
  O't - o'lanlarni qayrib
  Yurdim qayg'uga botib
  Shudringlardan og'irlashdi
  Ko'ylagim yengi
  Chigirtkalar menga qo'shilib yig'lar.
  
  ***
  Baxor tumanlari,
  Qayoqqa , qaysi tarafga
  Uchib ketdi ekan qirg'ovullar ?
  Ular tuxum qo'ygan o'tloqqa
  Bolalar o't qo'yibdi.
  
  ***
  Tuman qoplagan dala
  O'raman o't - o'lanni .
  Tumanlar qayg'uli
  Bolaligim berkinib olgan
  Xuv olisda , tumanlardan ham narida .
  
  ***
  Tumanli tepaliklar tamonga
  Berkingan qirg'ovullar
  Uzoq - uzoqlardan
  Qanotlar sharpasi
  Sezilar menga
  
  ***
  Tinchim yo'qolgan
  Qayerda , qaysi o'ngirda
  Qaysi tog' yonbag'irida
  Qaysi olcha
  Gullar ekan birinchi bo'lib.
  
  
  
  
  
  VAKAYaMA BOKUSIY yozgan tankalar
  
  
  
  
  Vulqon poyida o'sgan
  Qarag'ay o'rmonida
  Oy kumush shu'lalar taratgan kecha
  Tun bo'yi tinmay
  Sayradi kakku.
  
  ***
  Eski kvartalda
  Ufqdagi shom bulutlariga
  Qarab to'ymayman .
  Kechki soat vaqtin xabarlab
  Qo'ng'iroqlar jaranglar
  
  ***
  Sajdagoxdan tushaman ,
  Zinama - zina , oxista .
  Va quyuqlashayotgan zulmatda
  Butun vujudim bilan
  His qilaman bu kuz , bu tunni . . .
  
  ***
  Oqshom xasrati !
  Qirmiz ko'mirlarga sochgin
  Ozgina SAKE
  Hushbo'y ko'katlarning xidiga
  To'lib ketar o'shanda xonang .
  
  ***
  Mudroq tog'lar
  U yoqda tog'lar poyida esa
  Mudraydi dengiz
  Qirg'oq bo'ylab sayr qilaman
  Bahor quvonchiga to'lib vujudim.
  
  ***
  Yarim kecha oydinda
  Uyga qaytaman .
  So'ng zinapoyada to'xtayman
  Yengimdagi archa ignabarglarin
  Qoqib tushirmoq uchun .
  
  ***
  Bulutlar tarqadi
  Men Asama cho'qqisidagi
  So'qmoqlarda daydiyman
  Vulqon mo'risi ustida
  Bulut parchasiga o'xshagan tutun.
  
  ***
  Dengizga termuliman
  Eshitaman qirg'oq kuylashin .
  To'lqinlar gumbirlar
  Gox ko'kka sapchib , goxida pastlab
  Yuragimni to'ldirar g'amga.
  
  ***
  Derazani ochaman
  Yuzlarimni silar quyoshning
  Muloyim nuri .
  Uzoq kutgan edim , nixoyat
  Keldingmi , oltin kuz !
  
  ***
  Dud burqsigan o'choq
  Tutun xidi kelar
  Kurujkadagi qaynoq suvdan
  Tog'dagi qishki kulbada sovir
  G'aribgina kechki ovqatim.
  
  ***
  Daraxt shoxlari aro
  Porlaydi qishki quyosh ,
  Yuzlarimga tegar
  Uning nurlari
  Yoritadi , lekin isitmas !
  
  ***
  Men uzoqqa ketdim .
  Va dengiz soxilida
  Tunamoqchi bo'ldim
  Endi yotgan edim yarim kechasi .
  Quydi daxshatli jala.
  
  
  
  
  Yosii Isamu
  
  
  
  
  
  Qumli qirg'oq .
  Baliqchi qayig'iga o'tirib olib
  Seni olaman qo'ynimdan -
  Muxabbat xaqidagi qissa,
  Sexrlanib qoldim sen bilan.
  
  ***
  To'lqin yugirib
  Sholoplab qaytdi
  Qumdagi men yozgan xatni o'chirib .
  Kim o'chira olar , ayting kim ,
  Motamzada Xatni yurakdan ?
  
  ***
  O , naqadar orziqar yurak !
  Qumtepa kechasi tushar yodimga .
  Dengiz g'alayoni olisda
  Chaykalarning g'amgin shovqini .
  Pichirlab aytilgan sevgi izxori . . .
  
  ***
  Naxotki shunchalar mayda ,
  Arzimas xavotirlarim mening
  Xayajon , tashvishlar
  Naxotki men unutsam ularni .
  Bir ikki qadax vinodan keyin
  
  ***
  Oyoqlayotir
  Yoshlik yana muvaqqat ishrat .
  Endi ular bu xayotda
  Xech qachon takrorlanmas
  Kuchaymoqda kuzgi shamollar...
  
  ***
  Xushbo'y tamaki xidi
  Suzar xavoda
  Daydiyman g'amgin
  Qing'ir - qiyshiq jinko'chalarda .
  Gion xavosidan simirib yolg'iz . . .
  
  ***
  Poytaxtda ayoz ,
  Muzlab qolmadimikan Uchib ketayotib
  Qo'ng'iroq jarangi
  Asta valdirayman
  Sovib qolgan soke ustida . . .
  
  ***
  Bilganimda edi o'shal derazadan
  Tumanli zulmatlar aro porlagan
  Fonarning xira yog'dusi aro
  Sukunatli tunda oynasini
  Taqillatgan bo'lardim albat .
  
  ***
  Xech kim kelmas
  So'ppaygan yolg'iz qabrimni
  Ziyorat qilmoqqa ko'zyoshi to'kib .
  O'lganingdan keyin unutilishingni
  O'ylamoq qayg'uli . . .
  
  ***
  Eshitdim , Bokusiy tark etibdi
  Bu telba dunyoni .
  O , kuz bunchalar mayus,
  Xattoki yurt ba yurt daydib yursamda ,
  Xayto yeb - ichsamda , xuzurlansamda ! . .
  
  ***
  Kamdan - kam odamga nasib qiladi
  Totmoqlik namxush qayg'uni -
  Lablar bilan xis qilmoq
  Tinimsiz ichilgan sake ta'mini
  Hayot va mamotning chegarasida . . .
  
  ***
  Fevral oyi ,
  Eshitaman olis qaldiroqlarni
  Baxorning birinchi aks - sadosin .
  Qor yog'ayapti . Men Krab chig'anog'ida
  Sake qaynatyapman , yolg'iz bir o'zim
  
  ***
  Qayerda , qanday va qachon ,
  Tark etarkinman bu dunyoni men
  Men xayotim xaqida o'ylayman .
  O'limim xaqida fikr qilaman
  Ino tekisligida , oydinda
  
  ***
  Xasratli iztirob !
  O'choqqa o't qalayman .
  Va tun bo'yi o'ltirib
  Xasratli o'yga cho'maman
  Qizargan ko'mirlarni kovlab , ag'darib . . .
  
  ***
  Sening fikringa qo'shilmagan
  Odamlarni savalash shartmi .
  Yaxshisi xivich olib
  O'z - o'zingni savalab
  Mamataloq qilgan yaxshiroq . . .
  
  ***
  Xasratli qayg'ular !
  Bugun yana o'choqdagi ko'mir cho'g'ida
  Sake isitaman -
  Kundan kun tobora qishga
  Singib borayotir Nirao darasi . . .
  
  
  
  
  Ito Satio
  
  
  
  Men yomg'irli tunda
  Pion gullarini sog'inib ketdim .
  Va fonarimni olib
  Tashqariga chiqdim yomg'irda daydib ,
  Pion larni ko'rib kelmoqlik uchun .
  
  ***
  Zulmat quyuqlashdi
  Men derazani yopmay
  Jinchiroq yoqdim .
  Qarasam , chiroq yog'dusida darcha ortida
  Tovlanib turardi Pion gullari . . .
  
  ***
  Ko'rayapman - tosh ustin yopib ,
  Va daraxtning poyini qoplab ,
  Go'yo birgalashib , yig'ilib ,
  Xamkorlikda chirpiramoqqa
  Xozirlanar bargi xazonlar . . .
  
  ***
  Yeru osmon
  Tong otguncha uyquga ketar
  Zulmat quyuqlashar
  Va bepoyon dengiz ustidan
  Ko'tarilar qip - qizargan oy . . .
  
  
  
  
  Simaki Akaxiko
  
  
  
  
  ***
  Gullayotgan o'tloqlar aro
  O't - o'lanli so'qmoqdan yurib
  Keldim olis bug'doyzorga
  Va dedim o'zimga o'zim Jim - jitlik !
  O'rdak g'aqilladi menga javoban . . .
  
  ***
  Yarim kecha
  Quyuqlashgan tumanlar aro
  Sizar yog'dular -
  Va sirg'algan oy shu'lasida
  G'ira - shira jilvalanar suv . . .
  
  ***
  O'rmon sayxonligidagi
  Sichqonli o'tloqlarda
  O'ltirdim uzoq
  Tog'li o'lka bilan xayirlashyapman .
  Qayg'uli va og'ir bu yurak uchun.
  
  ***
  Xira yorishmoqda tong ,
  Iliq ko'l suvlarin bug'latib .
  Va tumanlar navbat ba navbat
  Suzib kelar
  Ko'l ustin qoplab . . .
  
  ***
  Chiroq shu'lasiga talpinganicha
  Tungi parvonalar aylanar uchib ,
  Uyda , men bilan yonma - yon ,
  Bolalarim uxlar
  Eski - tuskilarga o'ranib , qotib . . .
  
  ***
  Yomg'ir tindi .
  Shundan bo'lsa kerak ,
  Xavo muzdek ,
  Guruch qog'ozining qirg'oqlarida ,
  Yonib tugayotir botish shu'lasi . . .
  
  ***
  Tungi ko'chalar ,
  So'ngan kullar qurumi bosgan
  O'choq mo'risining qirg'oqlarini
  Qirov bilan bezaydi
  Izg'irin ayoz . . .
  
  ***
  Uzoqlardan ,
  Tun qa'ridan eshitilar
  To'lqinlarning bo'g'iq shovqini .
  Daraxtlar soyasi cho'zilib yotgan
  Oydinda raqs tushar dexqonlar.
  
  ***
  Yozayapman , yozayapman ,
  Qorong'i tushsada
  Xatto chiroqni yoqish uchun ham
  O'rnimdan turgim kelmas
  Yolg'iz qarshilayman oqshomni shunday . . .
  
  ***
  Dalalarda erib ketdi qor,
  Qo'ng'ir tuproq yalong'ochlandi .
  Va osilib turar yer uzra
  Botayotgan quyosh lappagi
  Ko'rinishi kichik va sovuq . . .
  
  
  
  
  Nagatsuka Takasi
  
  
  
  
  ***
  Dala ortidagi zovurda
  Boshlarini chiqarib suvdan
  Baqalar kuylaydi .
  Siyrak o'rmonda esa
  Kalinalar gullabdi oppoq .
  
  ***
  Uy oldidagi bog'da
  Salqin tumanlar
  Tongi g'ira - shirada
  Badyan shoxlaridan to'kilgan
  Xazonlarni supuraman jim .
  
  ***
  Loviya palaklari
  Yig'ishtirib olingan.
  Kuzgi daladagi
  To'rsaygan kulrang tikanlar aro
  Chigirtkalar chirillar g'amgin . . .
  
  ***
  O ,Kameliya guli ,
  Muzlab sovqotding ,
  Sovuq shamolda
  Senga xech kim achinib boqmas .
  O'xshash bizning taqdirlarimiz . . .
  
  ***
  Bugun tunda jarangdor
  Ovoz bilan kuylar chirildoq .
  Qayerdadir , shu yaqin atrofda -
  Balki , misol uchun , oshxonada , yoki
  Sabzovot solingan to'rvada kuylar . . .
  
  
  
  
  Koidzumi Tikasi
  
  
  
  ***
  Botayotgan kunning shu'lasi
  Qirmizi yong'inday shomgi tog'larda .
  Bambuklarning qoraygan
  Soyalari esa aks etar
  Qog'oz devorda . . .
  
  ***
  Yomg'ir tindi .
  Botayotgan quyosh bo'zarar
  Bug' ko'tarilib
  Suza boshlar , xovuz ustida
  Gullaydi noklar . . .
  
  ***
  Qo'shnilar meni
  Bug'li xammomida cho'milishga
  Taklif qilishdi .
  Qaytayotib osmonga boqdim .
  Uchqunladi qor . . .
  
  ***
  Qadrdon do'stimni
  Ziyorat qilgani bordim
  Romashka gullari
  Juda erta ochilibdi
  Chetan devorli , bog'larda .
  
  ***
  Fonarni o'chirib
  Boraman tong saxar chog'i .
  Va ko'raman olisda
  Oppoq tumanlar
  Yumalanib suzar yer uzra . . .
  
  
  
  
  Syaku Tyoku
  
  
  
  
  ***
  Bo'm - bo'sh yo'l .
  Quyiladi atrofga jimlik
  Qichishadi burun katagim
  Yoqilgan gulxanning achchiq dudidan .
  Choy qaynatyapman . . .
  
  ***
  Qalbda xotirjamlik !
  Baxor bo'ronidan so'ng
  Xamma narsa tinchlandi, mana ,
  Eshitila boshladi ko'chada yana
  Yog'och kovushlarning to'qillashlari . . .
  
  ***
  Bulutlardan sizib o'tayotgan
  Oyning xira yog'dusida
  Toshayotgan daryo kechuvidagi
  Sholipoyalar aro
  Bo'qoq tortgan sholilar xidi . . .
  
  ***
  Tog'dagi qishloq
  Qor bosgan daraxtlar .
  Jimlik , sokinlik .
  Odam ham , it ham ko'rinmas
  Qarg'alar yuribdi kulbam oldida.
  
  ***
  
  Mana , yana qaytib keldim men,
  Tomida oy porlab turgan o'sha
  Tog'dagi pastakkina kulbamga.
  Oshxonada yangrar qadrdon qo'shiq .
  Bu mening hamxonam - yolg'iz chirildoq . . .
  
  
  
  
 Ваша оценка:
Связаться с программистом сайта.

Новые книги авторов СИ, вышедшие из печати:
О.Болдырева "Крадуш. Чужие души" М.Николаев "Вторжение на Землю"

Как попасть в этoт список

Кожевенное мастерство | Сайт "Художники" | Доска об'явлений "Книги"